Những ưu việt của thuốc Nam trong điều trị bệnh
Thuốc Nam là một vị thuốc của người Việt dùng để phòng bệnh cũng như chữa bệnh. Dùng lâu dài sẽ đem lại hiệu quả cao cho nhiều bệnh nhân. Tuy nhiên, để thuốc nam có tác dụng tốt nhất, người dùng phải tuân thủ đúng các bước, từ việc sắc rồi uống với liều lượng sao cho hợp lý.
Những ưu việt của thuốc Nam trong điều trị bệnh
Ngày nay, nhiều người vì lo ngại tác dụng phụ của thuốc tây nên có xu hướng điều trị bệnh bằng thuốc y học cổ truyền, đặc biệt là thuốc Nam. Bài viết sau đây, HoiBenh sẽ chia sẻ tới bạn đọc những ưu việt của thuốc Nam trong điều trị bệnh.
Tình trạng sử dụng thuốc Nam hiện nay
Theo các Y sĩ Y học Cổ truyền TP. Hồ Chí Minh, Thuốc Nam là chỉ những loại thuốc, thảo dược xuất phát từ trong nước (trên lãnh thổ Việt Nam) hay còn gọi là thuốc ta để phân biệt với loại thuốc có nguồn gốc và được bào chế theo sách của Trung Quốc truyền sang (thuốc Bắc).
Sự chuyển dịch của mô hình bệnh tật hiện nay chính là một trong những nguyên nhân khiến cho thuốc Nam ngày càng được ưa chuộng. Cùng với xu hướng đô thị hóa, ảnh hưởng của thị hiếu, nếp sinh hoạt... đã làm thói quen sinh hoạt của một bộ phận dân cư thay đổi, đây chính là nguyên nhân khiến mô hình bệnh tật thay đổi nhanh chóng.
Những căn bệnh ngoại khoa dần được thay thế bằng những căn bệnh nội khoa có tính chất mạn tính và cần điều trị lâu dài như: béo phì, phổi tắc nghẽn mạn tính... Do chúng là những căn bệnh mạn tính, nên quá trình điều trị cần lâu dài nếu sử dụng thuốc Tây Y sẽ gây hậu quả nguy hiểm, khiến cho xu hướng điều trị chính là sử dụng thuốc Đông Y được ưa chuộng hơn so với Tây Y.
Dùng thuốc Nam như thế nào để đạt hiệu quả?
Sắc thuốc đúng cách
Để thuốc đông y phát huy tác dụng tối đa, người sử dụng cần lưu ý đến phương thức sắc thuốc. Người bệnh mỗi ngày thường uống 1 thang thuốc, 1 thang sắc 2 lần đối với thuốc chữa bệnh, 3 - 4 lần đối với những loại thuốc bổ dưỡng... Tùy mỗi loại bệnh mà thầy thuốc sẽ có hướng dẫn riêng, người bệnh nên lưu ý những ghi chú trên toa thuốc vì có những bệnh, thuốc chỉ sắc 1 lần là đổ bỏ.
Cách uống thuốc thang
Thuốc Nam còn được gọi là thuốc thang, loại thuốc muốn uống phải sắc, khi uống phải để nước thuốc ấm, khi ấy nhiệt độ của thuốc và nhiệt độ cơ thể phù hợp thì thuốc sẽ nhanh có tác dụng, đồng thời không gây tình trạng đầy bụng. Thời gian uống thuốc sắc tốt nhất là lúc bụng nửa đói nửa no, tránh ăn no rồi mới uống ngay sẽ gây đầy bụng, riêng đối với những toa thuốc điều trị bệnh về đường tiêu hóa thì nên uống lúc đói.
Siêu sắc đúng chuẩn
Nên dùng ấm bằng đất nung hoặc bằng sứ, không nên dùng ấm bằng kim loại kể cả nhôm để sắc thuốc, bởi trong các vị thuốc có rất nhiều hoạt chất hữu cơ dễ bị kim loại phân hủy và làm biến đổi, đôi khi còn có thể gây độc ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
Kiền trì chữa bệnh
Nam dược chữa bệnh chủ yếu theo nguyên tắc điều hòa âm dương, phải kiên trì, không thể nóng vội, bệnh đã khỏi ít khi tái phát trở lại. Không phải cùng một loại bệnh mà bốc thuốc giống nhau, phải xem tình trạng sức khỏe mỗi người, thậm chí cả khẩu vị nữa rồi dựa vào kinh nghiệm để gia giảm lá thuốc cho phù hợp chứ không đơn thuần chỉ bắt mạch kê đơn.
Những ưu việt của thuốc Nam
Ít có ai trong cuộc đời lại không dùng đến các loại thuốc thảo dược dưới dạng này hoặc dạng khác. Dưới đây là một số đặc điểm ưu việt khi sử dụng các loại thuốc có nguồn gốc tự nhiên, được bào chế về sử dụng để phòng chữa bệnh tật.
Hiệu quả tin cậy, ít tác dụng phụ
- Hầu hết các vị thuốc trong y học cổ truyền đã được sử dụng từ rất lâu, được trải nghiệm lâu đời. Bên cạnh các vị thuốc hay được mọi người sử dụng như: nấm linh chi, nhân sâm, lộc nhung, hoàng kỳ, ba kích... Phần lớn các bài thuốc này đều đã được sàng lọc qua nhiều thế hệ. Và các bài thuốc độc hại hay thiếu an toàn đều sẽ bị đào thải.
- Thuốc Đông Y điều trị hiệu quả nhiều căn bệnh mạn tính, nhưng an toàn với người sử dụng.
- Vì có nguồn gốc từ thiên nhiên, không có hóa chất nên các vị thuốc này có tác hại rất thấp hoặc không có, ít có tác dụng phụ, có tác dụng tương đối bình hòa: chỉ cần sử dụng đúng quy cách thì sẽ đạt được hiệu quả rõ rệt. Nhiều vị thuốc có thể sử dụng trong một thời gian dài mà không gây độc hại cho cơ thể và không xuất hiện hiện tượng kháng thuốc. Đây chính là một trong những ưu điểm nổi bật của những vị thuốc có nguồn gốc thảo dược tự nhiên.
- Nhiều bài thuốc không chỉ có tác dụng chữa bệnh mà còn giúp cân bằng lại âm dương. Ngoài công dụng chính là chữa những bệnh mạn tính, một số bài thuốc còn chữa được những căn bệnh cấp tính, nan y có hiệu quả cao. Nhiều bài thuốc gia truyền có tác dụng thần kỳ mà nền y học hiện nay cũng chưa thể giải thích được.
- Với nền hóa dược phát triển như hiện nay, đi kèm với những thành tựu lớn lao, nhưng cũng tồn tại song song nhiều bất cập, khiến cho mọi người có xu hướng quay lại với các bài thuốc từ nguồn thảo dược thiên nhiên. Chính điều đó làm cho các nước trên thế giới đều muốn nền y học cổ truyền của mình phát triển hơn.
- Hiện nay, các loại thực phẩm chức năng đều có nguồn gốc từ những loại thảo dược thiên nhiên cũng đang dần được mọi người ưa chuộng hơn.
Đông y chú trọng điều hòa cơ thể
Đông Y thường chú trọng đến nâng cao sức khỏe một cách toàn diện cho người bệnh, đây lại là một ưu điểm vượt trội của thuốc Đông Y so với Tây Y. Phương châm cơ bản của Đông y trong chữa bệnh là “lưu nhân trị bệnh” – nghĩa là trước hết phải giữ sức khỏe của con người, sau đó mới nghĩ tới vấn đề khống chế, tiêu trừ ổ bệnh. Mục tiêu chính trong điều trị của Đông y là lập lại trạng thái “cân bằng chỉnh thể” hướng tới một cơ thể khỏe mạnh để chống lại bệnh. Quá trình điều trị bằng thuốc Đông y có thể lâu, nhưng kết quả đạt được lại lâu bền hơn rất nhiều.
Có sẵn trong tự nhiên
- Các loại thảo dược dùng làm thuốc đều có sẵn trong tự nhiên, nhất là khi Việt Nam lại là quốc gia nhiệt đới nên các loại thảo dược này rất phong phú. Ngoài những kiến thức về y học cổ truyền được đào tạo, các kinh nghiệm và các bài thuốc gia truyền trong dân gian có ý nghĩa to lớn trong chăm sóc sức khỏe: “Thầy tại chỗ, thuốc tại chỗ”
- Nhược điểm của các bài thuốc nam khi sử dụng thì rất vất vả, không tiện như các loại thuốc Tây. Do đó, xu hướng kết hợp các loại thảo dược thiên nhiên kết hợp với công nghệ sản xuất hiện nay là việc cần thiết. Các bài thuốc được bào chế sẵn hay thuốc có dạng viên nén, viên nang có nguồn gốc thảo dược mang lại sự tiện dụng cho người dùng.
Một số loại thuốc Nam chữa bệnh hiệu quả
Theo xu hướng phát triển của bệnh, bệnh mạn tính đang trở thành một trong những căn bệnh thường gặp hiện nay khi số lượng người bệnh mắc ngày càng tăng với đa dạng các loại bệnh. Bệnh tiêu tốn nhiều tiền và thời gian, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, từ những bài thuốc Đông y chữa đa khoa cho đến các bệnh mạn tính, đặc biệt là xương khớp, viêm gan, sỏi thận, tiểu đường... thì việc điều trị bằng thuốc Nam đều đem lại hiệu quả rất cao. Do thuốc được điều chế chủ yếu là các loại thảo dược thiên nhiên, sao chế theo phương pháp gia truyền để giữ được dược tính tốt nhất.
Chữa trị bệnh mạn tính khá phức tạp bởi các diễn biến của bệnh thay đổi liên tục. Nhưng hiện nay, các bài thuốc y học cổ truyền đã góp phần không nhỏ vào việc điều trị bệnh. Bệnh cơ xương khớp có thể xem là một trong những bệnh phổ biến ở nước ta. Cây chìa vôi được xem là một trong những bài thuốc Nam chữa bệnh thoát vị đĩa đệm tốt nhất hiện nay. Bài thuốc từ cây chìa vôi có tác dụng khu tiêu độc, sát trùng tự nhiên... nên thường dùng để chữa các chứng bệnh đau nhức trong khớp xương, đau lưng hay bong gân trật khớp cực nguy hiểm.
Cây thuốc nam còn giúp phòng tránh các bệnh mạn tính. Bệnh gan thì có cây Artiso, Cà gai leo... là một trong những vị thuốc quý giúp bảo vệ gan, phục hồi tế bào gan. Điều trị được các bệnh như Viêm gan, nóng gan, men gan cao.
Trong dân gian, lá lốt thường được dùng để chữa các bệnh thường gặp như: Chữa đau nhức xương khớp, Chữa bệnh phụ khoa (các viêm nhiễm ở vùng âm đạo), Chữa đổ mồ hôi nhiều ở tay chân, Chữa viêm xoang... Rau diếp cá thì có thể dùng để hạ sốt cho trường hợp trẻ sốt mà không muốn dùng thuốc tây, hoặc phụ nữ có thai không dùng được thuốc tân dược. Húng quế có tính nóng, mùi thơm, có tác dụng làm ra mồ hôi, giảm đau. Toàn cây lại có tác dụng chữa cảm sốt nhức đầu, nghẹt mũi, đầy bụng...
Hay đối với trẻ nhỏ, sức đề kháng của trẻ còn yếu, kém. Cho nên tình trạng cảm cúm, ho, sốt của trẻ xảy ra thường xuyên. Có thể chữa trị ho cho trẻ em bằng thuốc nam hiệu quả. Đó là nghệ tươi, trà cam thảo, quả cam hấp muối... Khi bé bị sốt thì dùng cây cỏ nhọ nồi hạ sốt cho bé bằng cách ngâm, rửa sạch cỏ nhọ nồi. Sau đó ngâm lại bằng nước muối đun sôi để nguội, vớt ra cho vào cối giã nát. Lọc lấy nước cho bé uống. Có thể dùng thay thế bằng rau diếp cá, hạ sốt bằng chanh tươi hay xông cho bé...
Ngoài những ví dụ nêu trên thì còn có rất nhiều loại thuốc Nam trong dân gian được sử dụng cho đến tận ngày nay để điều trị bệnh tật. Tác dụng chữa bệnh của thuốc nam cũng như những ưu Việt của thuốc nam đã được rất nhiều người công nhận. Thế nhưng, sử dụng nhiều thuốc nam hoặc sử dụng không đúng cách sẽ mang lại nhiều ảnh hưởng không tốt đến cho sức khỏe con người. Vì vậy, khi sử dụng thuốc nam cần thận trọng, phải đặc biệt lưu ý quan tâm đến những chỉ dẫn của thầy thuốc.
Bài viết được Bác sĩ Đông Y bảo trợ thông tin