Những lưu ý khi sử dụng thuốc với phụ nữ mang thai

Trong suốt thai kỳ, mẹ và bé là một chỉnh thể không thể tách rời. Sức khỏe của người mẹ chính là yếu tố quyết định hoạt động và sự phát triển của thai nhi. Đặc biệt, việc sử dụng thuốc trong quá trình mang thai sẽ có những ảnh hưởng tiêu cực cho thai nhi. Bài viết này sẽ mang đến cho các bạn những thông tin cần thiết về những lưu ý trong việc sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai.

PGS.TS Dược sĩ Nguyễn Hữu, Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh cho biết việc sử dụng thuốc với phụ nữ mang thai có tể gây ảnh hưởng xấu tới thai nhi ở bất kỳ giai đoạn thai kỳ nào, đặc biệt là ở ba tháng đầu. Giai đoạn 3 tháng đầu, thai nhi đang hình thành và biệt hóa các bộ phận trong cơ thể, nếu bà bầu sử dụng thuốc trong thời kỳ nào sẽ làm tăng nguy cơ dị tật, quái thai ở các bộ phận như tim, mạch máu, đầu, mặt, bộ phận sinh dục... Ở những giai đoạn thai kỳ sau, thuốc sẽ gây ảnh hưởng, ức chế tới sự phát triển của các mô, ngay ở ở ba tháng cuối thai kỳ thuốc vẫn có thể tác động đến thai nhi.

Mỗi loại thuốc khác nhau sẽ có những tác động ảnh hưởng đến thai nhi ở các mức độ khác nhau. Các nhà khoa học đã chia các loại thuốc thành 5 mức độ ảnh hưởng khác nhau:

Loại A: là những loại thuốc không làm tăng nguy cơ gây bất thường cho thai nhi nếu phụ nữ mang thai sử dụng trong thai kỳ. Đây là các loại thuốc bổ như vitamin B6, axit folic... để tăng sức khỏe và cung cấp thêm dưỡng chất cho các bà bầu.

Loại B: là nhóm thuốc chưa có bằng chứng có thể gây nguy hại tới thai nhi khi dùng cho phụ nữ mang thai. Trong nhóm thuốc này có prednis, insulin, acetaminophen, ibuprofen..., với những loại thuốc trong nhón này, bác sĩ nên cân nhắc giữa việc điều trị bệnh cho thai phụ và nguy cơ với thai nhi.

Loại C: là nhóm thuốc tìm thấy nguy cơ gay hại cho thai nhi trên động vật như: fluconazol, ciprpfloxacin... Với phụ nữ mang thai, bác sĩ chỉ nên chỉ định dùng nếu lợi ích của nó mang lại nhiều hơn hẳn với nguy cơ gây dị tật thai nhi.

Loại D: là những loại thuốc có bằng chứng cho thấy gây dị tật ở thai nhi. Nhưng trong trường hợp, bệnh đe dọa đến tính mạng thai phụ, bác sĩ vẫn cần chỉ định dùng khi không tìm được loại thuốc thay thế.

Loại E: các loại thuốc trong nhóm này được chống chỉ định trong mọi trường hợp với phụ nữ mang thai.

Cơ thể phụ nữ khi mang thai đều có ít nhiều sự thay đổi, vì vậy việc sử dụng thuốc cũng sẽ có nhưng thay đổi về liều lượng. Dưới đây là một số lưu ý cho bà bầu trong việc sử dụng một số loại thuốc:

Thuốc giảm đau hạ sốt: nên sử dụng đúng liều lượng, nếu không có thể dẫn tới ngộ độc. Bà bầu nên tham khoa ý kiến của bác sĩ về liều lượng trước khi sử dụng.

Thuốc kháng sinh: pencillin, cephalosporin được cho là khá an toàn với bà bầu, còn phenicol, tetracycline, rifamycin có ảnh hưởng tới thai nhi và đặc biệt nitrofuran, negram, metronidazol, sulfamid tuyệt đối không nên sử dụng trong giai đoạn ba tháng cuối thai kỳ.

Thuốc điều trị huyết áp: phụ nữ mang thai không nên dùng các thuốc huyết áp thuộc nhóm ức chế men, ức chế calci, nhóm thuốc chẹn beta, nhóm thuốc lợi tiểu.

Thuốc chống nôn: để giảm triệu chứng nôn, thuốc sử dụng với phụ nữ mang thai nên dùng là vitamin B6 cùng với magie. Khi sử dụng histamine thì bà bầu nên xin ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.