Nên ăn gì khi bị thoát vị đĩa đệm?

Thoát vị đĩa đệm là căn bệnh xương khớp khiến bệnh nhân luôn cảm thấy khó chịu, đau đớn và gặp trở ngại trong các hoạt động thường ngày. Khi những đĩa đệm (phổ biến nhất là ở đốt sống lưng và cổ) bị lệch khỏi vị trí ban đầu và chèn ép lên dây thần kinh sẽ gây ra những cơn tê yếu, đau mỏi khiến bệnh nhân gặp khó khăn khi vận động. Về lâu dài, thoát vị đĩa đệm sẽ làm mất khả năng hoạt động của người bệnh, ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống của họ.

Đáng nói, việc sử dụng thuốc chỉ giúp người bị thoát vị đĩa đệm tạm thời giảm bớt đau đớn chứ không thể hoàn toàn trị bệnh dứt điểm. Do đó, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và phục hồi chức năng cột sống. Do đó, câu hỏi nên kiêng gì, ăn gì khi bị thoát vị đĩa đệm nhận được sự quan tâm rất lớn từ đa số người bệnh?

Nên ăn gì khi bị thoát vị đĩa đệm?

- Canxi: Đây là dưỡng chất thiết yếu trong quá trình phát triển xương khớp, rất tốt cho người bị thoát vị đĩa đệm và có thể dễ dàng tìm thấy trong những loại thực phẩm như các chế phẩm từ sữa gồm phô mai, sữa chua, sữa tươi; rau có màu xanh đậm như bông cải xanh, cải bó xôi, rau cải xoăn; các loại đậu như đậu đen, đậu Hà Lan; cá hồi, cá mòi, đường nâu, bánh bắp, hạt vừng, tàu hũ,...

- Vitamin D có tác dụng hỗ trợ cơ thể dễ dàng hấp thụ và chuyển hoá canxi để bảo vệ khung xương chắc khoẻ, có nhiều trong sữa, gan, cá trồng, cá hồi, lòng đỏ trứng,...

- Vitamin K và magie giúp cơ thể tổng hợp protein hình thành xương và duy trì mức độ khoáng hoá của xương. Vitamin K có nhiều trong bông cải xanh, cải bó xôi, măng tây, sản phẩm từ sữa, thịt lợn, gan động vật. Trong khi đó, quả kiwi, trái bơ, bông cải xanh, cải bó xôi, rau cải xoăn, hạnh nhân, hạt hướng dương, hạt điều, bánh mì, ngũ cốc,... là nguồn bổ sung magie tuyệt vời cho cơ thể.

- Khi được bệnh nhân hỏi nên ăn gì khi bị thoát vị đĩa đệm, các chuyên gia y tế cho biết người bệnh nên bổ sung cả axit béo omega 3 bằng cách cho thêm đậu nành, cá ngừ, cá hồi,... vào thực đơn hằng ngày. Lý do là bởi khi đi vào cơ thể, axit béo omega 3 sẽ biến đổi thành prostaglandin có vai trò vô cùng quan trọng trong chuỗi phản ứng kháng viêm.

- Chondroitin và glucosamine cũng là những chất thiết yếu giúp tái tạo sụn khớp. Người bệnh thoát vị đĩa đệm có thể tìm thấy những hợp chất tự nhiên này trong phần nước hầm từ sụn sườn hoặc xương ống của bò, dê.

Nên kiêng ăn gì khi bị thoát vị đĩa đệm?

Ngoài vấn đề nên ăn gì khi bị thoát vị đĩa đệm, người bệnh cũng cần có chế độ kiêng khem hợp lý để quá trình điều trị đạt hiệu quả cao hơn. Dưới đây là một số loại thực phẩm mà bệnh nhân thoát vị đĩa đệm nên hạn chế sử dụng:

- Thực phẩm giàu đạm, các loại thịt đỏ như thịt lợn, thịt cừu, thịt bê, thịt bò,... Theo các bác sĩ, trong quá trình tiêu hoá thịt đỏ, cơ thể sẽ sản sinh ra rất nhiều acid và cần đến canxi để trung hoà. Vì thế, nếu không được cung cấp đủ lượng canxi cần thiết, cơ thể sẽ phải tự động lấy canxi từ hệ xương khớp, từ đó làm tăng nguy cơ bị loãng xương, viêm khớp,...

- Thực phẩm chứa fructose và purin như dưa muối, cà muối, thịt gia súc, cá trích, thịt gia cầm, nội tạng động vật (tim, ruột, phổi, gan, thận,...) bởi khi nạp vào cơ thể, 2 chất này sẽ kích thích phản ứng viêm ở khớp, khiến cơn đau trở nên trầm trọng hơn.

- Thức ăn nhanh, đồ dầu mỡ như thịt nướng, xúc xích, gà rán,... Lượng chất béo bão hoà trong các loại thực phẩm này sẽ gây ra tình trạng sưng đau do thúc đẩy phản ứng viêm ở khớp xương, ảnh hưởng xấu tới quá trình điều trị bệnh thoát vị đĩa đệm.

- Đồ uống chứa cồn hoặc các chất kích thích như rượu, bia, cà phê,...

Chế độ sinh hoạt, vận động

Bên cạnh việc nên kiêng gì, nên ăn gì khi bị thoát vị đĩa đệm, người bệnh cũng cần chú ý tới chế độ sinh hoạt, vận động thường ngày để giảm bớt cơn đau. Cụ thể, người bị thoát vị đĩa đệm cần lưu ý những điều sau:

Không ngồi quá lâu

Áp lực lên đĩa đệm cột sống từ tư thế ngồi cao gấp 3 lần so với tư thế đứng. Do đó, ngồi liên tục trong khoảng thời gian dài sẽ khiến cơn đau thoát vị đĩa đệm trầm trọng hơn. Bên cạnh đó, mọi người thường có xu hướng ngồi khom lưng khi ngồi trước màn hình máy tính mà không biết điều này càng gây nhiều sức ép hơn lên đĩa đệm.

Hạn chế khuân vác đồ vật nặng

Việc khuân vác vật nặng quá sức và sai tư thế sẽ gây áp lực lớn lên vùng cột sống, khiến các chấn thương khó hồi phục. Người bị bệnh thoát vị đĩa đệm nên tránh mang vác vật nặng có trọng lượng trên 2kg, bao gồm cả việc bế trẻ nhỏ.

Không cử động thắt lưng quá mạnh, không chạy nhảy

Việc chạy nhảy hoặc thực hiện những động tác như xoay vặn thắt lưng, cúi gập người sẽ tạo áp lực đáng kể lên đĩa đệm, khiến bệnh thoát vị càng nặng hơn, tác động không tốt tới quá trình điều trị và phục hồi. Vì vậy, khi những cơn đau mới bắt đầu xuất hiện hoặc đang trong quá trình điều trị, người bệnh nên hạn chế tối đa những cử động có thể gây ảnh hưởng tới cột sống.

Chú ý khi ho, hắt hơi hoặc cười lớn

Một khi đã bị thoát vị, đĩa đệm sẽ rất nhạy cảm với các áp lực dù là nhỏ nhất. Do vậy, tác động từ việc cười, ho hoặc hắt hơi có thể khiến cơn đau trầm trọng hơn rất nhiều. Để tránh tình trạng này, khi chuẩn bị hắt hơi hoặc ho, người bệnh nên giữa chặt nhóm cơ ở vùng bụng và cố gắng không ngả đầu về phía trước.

Không nằm nhiều

Mặc dù bệnh nhân thoát vị đĩa đệm cần được nghỉ ngơi tĩnh dưỡng song việc nằm lỳ một chỗ quá lâu mà không hoạt động sẽ khiến hệ cơ khớp dần mất đi tính linh hoạt và bị co cứng. Vì vậy, bệnh nhân thoát vị đĩa đệm nên thường xuyên thực hiện những động tác thể dục nhẹ nhàng, dành thời gian đi bộ mỗi ngày để góp phần đẩy nhanh quá trình hồi phục của cơ thể.

Thận trọng khi thay đổi tư thế

Khi đang nằm và muốn đứng lên, bệnh nhân cần chuyển tư thế một cách từ từ, ngồi dậy trước rồi sau đó mới đứng lên thay vì đột ngột ngồi bật dậy.

Ngồi đúng tư thế khi làm việc

Tư thế ngồi đúng cũng quan trọng không kém việc nên ăn gì khi bị thoát vị đĩa đệm. Theo lời khuyên của các bác sĩ, bệnh nhân thoát vị đĩa đệm cần lựa chọn bàn ghế có độ cao phù hợp, luyện tập ngồi đúng tư thế để giúp cải thiện đường cong cột sống tự nhiên cũng như hỗ trợ điều trị bệnh lý cột sống một cách hiệu quả. Ngoài ra, sau khi làm việc liên tục 1 – 2 tiếng, người bệnh nên đứng lên đi lại thư giãn, tránh ngồi một chỗ quá lâu.

Tập luyện đúng cách

Thực hiện những bài tập tăng cường nhóm cơ bụng, xương chậu và cơ lưng theo tư vấn của bác sĩ chuyên khoa để phù hợp với tình trạng của từng người bệnh, từng giai đoạn bệnh.

Đi giày

Chọn giày phù hợp, vừa vặn, không quá rộng không quá chật, phần gót chân vừa khít với giày. Sử dụng những đôi giày tốt không chỉ là nền tảng giúp cơ thể và cột sống duy trì tư thế đứng thẳng tự nhiên mà còn giúp ngăn ngừa những bệnh lý bàn chân phổ biến.

Xoa bóp vùng cột sống

Áp dụng liệu trình xoa bóp cột sống đúng cách sẽ kích thích cơ thể sản sinh hormone giảm đau tự nhiên (endorphin), từ đó giúp xoa dịu những cơn đau nhức và cảm giác khó chịu. Bên cạnh đó, liệu trình này còn giúp đưa các dưỡng chất và thúc đẩy tuần hoàn máu tới những vùng mô bị tổn thương, đẩy nhanh tốc độ làm lành vết thương.