Xét nghiệm Alpha-Fetoprotein khi mang thai
Xét nghiệm alpha-fetoprotein (AFP) là một xét nghiệm máu để đo lượng AFP có mặt trong máu. Nó thường là một phần của sàng lọc triple hoặc sàng lọc quad trong tam cá nguyệt thứ hai của thai kỳ.
Xét nghiệm Alpha-Fetoprotein khi mang thai
Tuy nhiên, nó cũng có thể hữu ích cho những người trưởng thành không mang thai.
Các túi noãn hoàng và gan của thai nhi sản xuất AFP. Sau đó nó sẽ lưu thông qua máu của thai nhi và mẹ. Những người không mang thai vẫn có một số AFP trong máu của họ, nhưng thường ở mức độ thấp. Mức độ AFP cao ở người lớn không mang thai thường chỉ ra một số loại bệnh về gan nhất định.
Tại sao tôi cần xét nghiệm alpha-fetoprotein?
Xét nghiệm AFP là một xét nghiệm sàng lọc thường quy cho các bà mẹ tương lai giữa tuần thứ 14 và 22 của thai kỳ. Nó thường chính xác nhất giữa tuần thứ 16 và 18, vì vậy điều quan trọng là phải biết chính xác bạn mang thai khi nào.
Xét nghiệm AFP thường là một phần của sàng lọc quad. Sàng lọc này cũng kiểm tra nồng độ của bạn về:
• chorionic gonadotropin người (HCG)-một hormone được sản suất từ nhau thai người
• estriol, một hormone được sản xuất bởi nhau thai của bạn và gan của bé
• inhibin A, một hormone được sản xuất bởi nhau thai của bạn
Các bác sĩ sẽ sử dụng kết quả sàng lọc quad, độ tuổi của bạn, và dân tộc để giúp xác định các cơ hội mà thai nhi có dị tật bẩm sinh di truyền. Việc xác định các dị tật này có thể bao gồm kiểm tra các khuyết tật ống thần kinh, chẳng hạn như tật nứt đốt sống, và những bất thường về nhiễm sắc thể, chẳng hạn như hội chứng Down. Các kết quả AFP sẽ giúp bác sĩ xác định nếu bạn cần thêm các xét nghiệm cho tình trạng này. Một xét nghiệm dương tính không có nghĩa là thai nhi của bạn sẽ có một dị tật bẩm sinh.
Xét nghiệm AFP là đặc biệt quan trọng đối với những phụ nữ có nguy cơ cao của việc có con bị dị tật bẩm sinh, bao gồm phụ nữ:
• 35 tuổi hoặc lớn hơn
• có tiền sử gia đình bị dị tật bẩm sinh
• người sử dụng thuốc hoặc các chất gây nghiện trong quá trình mang thai
• người bị bệnh tiểu đường
Nếu bạn không có thai, xét nghiệm AFP có thể giúp chẩn đoán và theo dõi tình trạng gan nhất định, chẳng hạn như ung thư gan, xơ gan và viêm gan. Nó cũng có thể giúp phát hiện một số bệnh ung thư khác, bao gồm các bệnh ung thư:
• tinh hoàn
• buồng trứng
• đường mật
• dạ dày
• tuyến tụy
Những rủi ro liên quan đến xét nghiệm Alpha-fetoprotein
Có rất ít rủi ro liên quan đến việc lấy máu để xét nghiệm AFP. Bạn có thể cảm thấy hơi chóng mặt hoặc có một số đau nhức hoặc đau tại chỗ chích. Có một cơ hội nhỏ chảy máu quá mức hoặc tụ máu, xảy ra khi máu tích tụ dưới da của bạn. Ngoài ra còn có một nguy cơ rất nhỏ của nhiễm trùng tại chỗ chích.
Thực hiện xét nghiệm Alpha-fetoprotein như thế nào?
Bạn sẽ cần phải lấy máu để xét nghiệm AFP. Việc lấy máu là một thủ tục ngoại trú thường được thực hiện tại một phòng thí nghiệm chẩn đoán. Các thủ tục chỉ mất một vài phút và tương đối không đau. Không cần chuẩn bị đặc biệt trước khi xét nghiệm AFP.
Một nhân viên y tế sẽ sử dụng một cây kim nhỏ để rút máu từ tĩnh mạch thường ở cánh tay hoặc bàn tay của bạn. Một nhân viên phòng thí nghiệm sẽ phân tích mẫu này. Kết quả thường có sẵn trong vòng 1-2 tuần.
Kết quả của xét nghiệm có ý nghĩa gì?
Đối với những phụ nữ không mang thai và nam giới, lượng AFP bình thường là thường ít hơn 40 microgram trên một lít máu. Nếu mức độ AFP của bạn là cao bất thường nhưng bạn không mang thai, nó có thể chỉ ra sự hiện diện của ung thư hoặc các bệnh về gan.
Nếu bạn đang mang thai, bạn có nồng độ AFP cao hơn bình thường, nó có thể chỉ ra một khiếm khuyết ống thần kinh ở thai nhi đang phát triển của bạn. Tuy nhiên, nguyên nhân phổ biến nhất của nồng độ AFP cao là ngày mang thai không chính xác. Nồng độ AFP rất khác nhau trong thai kỳ. Xét nghiệm sẽ không chính xác nếu bạn đã mang thai trong một thời gian dài hơn hoặc ngắn hơn thời gian bạn nghĩ.
Nếu bạn đang mang thai và nồng độ AFP của bạn thấp một cách bất thường, nó có thể chỉ ra rằng thai nhi của bạn có bất thường về nhiễm sắc thể, chẳng hạn như Downs hoặc hội chứng Edwards. Bạn có thể có số AFP bất thường do mang thai nhiều, chẳng hạn như việc sinh đôi hoặc sinh ba. Số AFP bất thường cũng có thể là do thai nhi đã chết.
Theo Hiệp hội mang thai Mỹ, khoảng 25 đến 50 phụ nữ mang thai cho kết quả là không bình thường trong 1.000 phụ nữ mang thai được xét nghiệm AFP. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 1 trong 16 và 1 trong 33 phụ nữ có kết quả bất thường sẽ thực sự có một em bé bị dị tật bẩm sinh.
Nếu bạn có kết quả xét nghiệm bất thường, không nhất thiết có nghĩa rằng con bạn sẽ có một dị tật bẩm sinh. Nó chỉ cho thấy thêm các xét nghiệm cần thiết cho bác sĩ để chẩn đoán. Bác sĩ có thể thực hiện một xét nghiệm AFP khác bằng siêu âm để ghi lại hình ảnh đứa con chưa sinh của bạn.
Bác sĩ có thể yêu cầu một xét nghiệm xâm lấn hơn, chẳng hạn như chọc ối, nếu kết quả của bạn là vẫn bình thường. Trong chọc ối, bác sĩ sử dụng một cây kim để rút một lượng nhỏ nước ối từ xung quanh thai nhi để phân tích.
Nguồn: Healthline