Những thông tin mới nhất về điều trị bại não bằng tế bào gốc

Bại não là gì?

Bại não (hay liệt não) là một thuật ngữ y học dùng để chỉ một nhóm tình trạng bệnh lý ảnh hưởng đến sự kiểm soát vận động cũng như tư thế, thường được chẩn đoán ở trẻ 2 tuổi trở lên.

Có nhiều liệu pháp điều trị bại não hiện nay như dùng thuốc, châm cứu, phẫu thuật cắt bỏ dây thần kinh, luyện tập vật lý trị liệu phục hồi chức năng,... tuy nhiên hiệu quả của những phương pháp này là không cao và không phục hồi lại các tế bào thần kinh bị tổn thương.

Trong nhiều năm gần đây, phương pháp điều trị bại não bằng tế bào gốc đạt được nhiều hiệu quả tích cực trên cả mô hình động vật và nghiên cứu lâm sàng, mở ra hy vọng về liệu pháp điều trị tốt hơn cho người mắc bệnh bại não.

Mọi trẻ bại não đều có thể chữa trị bằng phương pháp tế bào gốc hay không?

Theo GS. TS. Nguyễn Thanh Liêm - Viện trưởng Viện nghiên cứu tế bào gốc - Công nghệ gen Vinmec chia sẻ: “Với mỗi trường hợp bệnh nhân bại não, trước khi điều trị, chúng tôi phải thăm khám rất kỹ nhằm xác định mức độ phù hợp của bệnh nhân với phương pháp ghép tế bào gốc. Khi đủ yêu cầu cấy ghép, quá trình tách chiết và ghép mới bắt đầu thực hiện”

Như vậy, trẻ bị bại não muốn điều trị tế bào gốc trước tiên cần được bác sĩ thăm khám kỹ. Khi phù hợp và đạt đủ điều kiện mới được tiến hành tách chiết, cấy ghép tế bào gốc để trị bệnh.

Theo GS. TS. Nguyễn Thanh Liêm “Tế bào gốc được tách chiết sau đó bơm lại vào máu và tủy sống Theo tuần hoàn của dịch não tủy, các tế bào gốc được chuyển lên não bộ và cư trú ở đó. Nó giúp tăng sinh mạch máu, chiết ra một số chất có tác dụng kháng viêm và kích thích những tế bào gốc thần kinh tại chỗ biệt hóa, tăng sinh. Đồng thời bản thân tế bào gốc này có thể biệt hóa thành tế bào thần kinh đệm giúp dẫn truyền thần kinh tốt hơn.

Nói cách khác, tế bào gốc được dùng để thay thế tế bào thương tổn, phát triển tế bào não mới và kích hoạt các tế bào bị hư tổn (nhưng chưa chết hẳn). Sau đó, bệnh nhân tiếp tục được kỹ thuật viên hướng dẫn tập phục hồi chức năng tại bệnh viện và tại nhà. Quy trình được quản lý chặt chẽ, theo chuẩn quốc tế để nhằm đạt hiệu quả cao nhất”

Các bác sĩ khẳng định, phương pháp điều trị bại não bằng tế bào gốc an toàn với hầu hết bệnh nhân. Người bệnh càng điều trị sớm kết quả nhận được khả quan. Chỉ có một số ít trường hợp bị sốt nhẹ và đau, nhưng khi dùng thuốc đều kiểm soát được các tác dụng phụ này.

Và theo thống kê nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy rằng, ứng dụng tế bào gốc để điều trị bại não khả năng thành công 60-70%, cải thiện rõ ràng nhất là khả năng vận động (thích ứng, hòa nhập với cộng đồng), sau đó là khả năng ngôn ngữ và nhận thức.

Những trẻ có tổn thương ở não mắc phải như bị ngạt sau sinh, trẻ bị suy hô hấp, đuối nước, trẻ bị tổn thương não, trẻ vàng da sơ sinh... được điều trị bằng tế bào gốc sẽ mang lại hiệu quả.

Hơn hết, 100% bệnh nhân bại não do thiếu oxy đều cải thiện được chức năng vận động sau ghép. Đây là một thành công rất lớn vì từ trước đến nay, bại não được cho là căn bệnh vô phương cứu chữa.

Ứng dụng tế bào gốc chữa bại não tại Việt Nam

Hiện nay, ở Việt Nam có rất nhiều trung tâm, cơ sở y tế đang phát triển và ứng dụng công nghệ tế bào gốc vào điều trị bệnh như: Đơn vị tế bào gốc Bệnh viện Vạn Hạnh, Ngân hàng tế bào gốc và khoa cấy ghép tế bào gốc bệnh viện truyền máu huyết học, Bệnh viện Nhân Dân 115, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Chợ Rẫy...

Nhưng ứng dụng điều trị bại não bằng tế bào gốc thì đến nay chỉ có Trung tâm tế bào gốc và Công nghệ GEN thuộc Hệ thống Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec là đã đạt được những thành công rất đáng mừng. Đến năm 2018 đã có hơn 30 ca bại não được điều trị bằng tế bào gốc và cho những kết quả rất tốt. Nhiều người bệnh từ chỗ liệt cứng tứ chi, không nói được, suy giảm các chức năng vận động khác thì sau khoảng thời gian 18 tháng điều trị với từ 3 – 4 lần cấy ghép tế bào gốc đã có thể tự đi lại được, tự chăm sóc bản thân và có thể bắt đầu đi học.

Điều trị bại não bên cạnh các yếu tố kỹ thuật của y học còn đòi hỏi phải lâu dài, kiên trì, sự phối hợp của nhiều chuyên ngành nhi khoa, tâm lý học, ngôn ngữ học... và quan trọng nhất là bố mẹ, người thân phải kiên trì, giúp đỡ các con.

Xem thêm:

• Em bé bại não hồi phục kì diệu sau ghép tế bào gốc
• Vinmec bước đầu thành công ghép tế bào gốc chữa bại não
• Hồi sinh kỳ diệu - Nhiều ca chữa trị bại não thành công tại Vinmec