Triệu chứng vỡ mạch máu não do phình mạch mà mọi người cần cảnh giác

Vỡ mạch máu não do phình mạch là một dạng đột quỵ nguy hiểm. Nếu không phát hiện kịp thời thì vỡ mạch máu não có thể khiến người bệnh tử vong nhanh chóng. Dưới đây là những triệu chứng vỡ mạch máu não mà mọi người cần biết và cảnh giác.

Vỡ mạch máu não hay vỡ phình mạch máu não là bệnh có nguy cơ tử vong cao với những di chứng hết sức nặng nề. Theo thống kê, trong 50.000 người Mỹ bị đột quỵ do vỡ mạch máu não thì có đến 2/3 người chết hoặc để lại những di chứng tai biến mạch máu não nghiêm trọng. Ngoài ra, 1/50 dân số Mỹ tồn tại phình mạch não đang phát triển và có thể vỡ bất cứ lúc nào.

Ở nước ta, chưa có số liệu thống kê chi tiết về tỷ lệ bị phình động mạch trong dân số (mạch máu bị phình lồi ra ở 1 vị trí, khiến thành mạch mỏng đi, trở nên dễ vỡ). Tuy nhiên, mỗi ngày Trung tâm đột quỵ não Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đều tiếp nhận nhiều bệnh nhân vỡ mạch máu não do phình động mạch. Hơn nữa, tỷ lệ này đang ngày một tăng.

Rất nhiều bệnh nhân phình mạch máu não bị đau đầu từ nhiều tuần, thậm chí là vài tháng trước khi mạch máu bị vỡ ra. Triệu chứng vỡ mạch máu não thường rất đột ngột. Người bệnh có thể cảm thấy:

• Đau đầu dữ dội, đột ngột, nhiều bệnh nhân được cứu sống mô tả nó như con đau đầu "tồi tệ nhất" trong cuộc đời.

• Buồn nôn và nôn ói. Đi kèm với đó là cổ người bệnh bị tê cứng.
• Vỡ mạch máu não nặng có thể gây rối loạn ý thức, khiến người bệnh bị hôn mê thậm chí ngừng tim ngay lập tức.
• Thị lực giảm sút và khả năng nói bị ảnh hưởng.
• Một bộ phận nào đó trên cơ thể có dấu hiệu bị tê và yếu.
• Người bị vỡ mạch máu não rất nhạy cảm với ánh sáng.

Vỡ mạch máu não có tỷ lệ tử vong cao. Nếu sống sót thì người bệnh cũng dễ gặp phải nhiều di chứng nặng nề như rối loạn ý thức, nằm liệt giường, sống lệ thuộc vào người khác.

Thậm chí, nhiều trường hợp chính bác sĩ hoàn toàn không thể xác định bệnh nhân vỡ mạch máu não bao lâu mới hồi phục. Do đó, khi xuất hiệu các triệu chứng nghi ngờ vỡ mạch máu não thì nên đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất. Nên chọn cơ sở y tế có các chuyên khoa Cấp cứu, Thần kinh, Hồi sức và Can thiệp mạch não để bác sĩ có thể kịp thời chẩn đoán và xử trí.

Sau khi khám và xác định chính xác triệu chứng vỡ mạch máu não, các bác sĩ sẽ tiến hành hội chẩn để đưa ra phương án điều trị thích hợp nhất với bệnh nhân. Một trong các phương pháp điều trị vỡ mạch máu não do phình mạch đang được áp dụng phổ biến với hiệu quả cao hiện nay là can thiệp mạch, phẫu thuật kẹp túi và nút coils kim loại túi phình. Phương pháp này đã được áp dụng thành công tại nhiều bệnh viện trên cả nước. Đem lại cơ hội sống cho nhiều người bị vỡ mạch máu não.

Ngoài cách điều trị thì khả năng sơ cứu nhanh của gia đình và những người xung quanh cũng là yếu tố ảnh hưởng lớn đến kết quả điều trị của bệnh nhân vỡ mạch máu não.

Bởi nếu không xem xét kỹ thì rất dễ nhầm lẫn triệu chứng vỡ mạch máu não với hiện tượng trúng gió. Và thực tế, cũng đã không ít người nhầm lẫn và tiến hành xoa bóp bằng dầu nóng, cạo gió, cắt lễ hoặc cúng bái... để chữa trị cho người bệnh. Tuy nhiên, điều này là hoàn toàn sai lầm, có thể khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Cụ thể, PGS.TS. Nguyễn Hoàng Ngọc, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ não của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 nhấn mạnh, khi phát hiện bệnh nhân bị đột quỵ nói chung và có các triệu chứng vỡ mạch máu não nói riêng thì cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở điều trị chuyên sâu. Tận dụng tối đa thời gian vàng trong điều trị là từ 3 - 4,5 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng.

Dù chỉ mới xuất hiện dấu hiệu nghi vỡ mạch máu não thì người nhà hoặc những người bên cạnh cũng cần nhanh chóng đỡ để đảm bảo người bệnh không bị ngã gây chấn thương. Sau đó, đặt người bệnh nằm chỗ thoáng, nghiêng về một bên nếu người bệnh bị nôn. Tiến hành móc hết đờm nhớt để bệnh nhân dễ thở và gọi xe cứu thương để đưa người bệnh đến bệnh viện.

Ngoài cách điều trị thì khả năng sơ cứu nhanh của gia đình và những người xung quanh cũng là yếu tố ảnh hưởng lớn đến kết quả điều trị của bệnh nhân vỡ mạch máu não.

Bởi nếu không xem xét kỹ thì rất dễ nhầm lẫn triệu chứng vỡ mạch máu não với hiện tượng trúng gió. Và thực tế, cũng đã không ít người nhầm lẫn và tiến hành xoa bóp bằng dầu nóng, cạo gió, cắt lễ hoặc cúng bái... để chữa trị cho người bệnh. Tuy nhiên, điều này là hoàn toàn sai lầm, có thể khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Cụ thể, PGS.TS. Nguyễn Hoàng Ngọc, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ não của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 nhấn mạnh, khi phát hiện bệnh nhân bị đột quỵ nói chung và có các triệu chứng vỡ mạch máu não nói riêng thì cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở điều trị chuyên sâu. Tận dụng tối đa thời gian vàng trong điều trị là từ 3 - 4,5 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng.

Dù chỉ mới xuất hiện dấu hiệu nghi vỡ mạch máu não thì người nhà hoặc những người bên cạnh cũng cần nhanh chóng đỡ để đảm bảo người bệnh không bị ngã gây chấn thương. Sau đó, đặt người bệnh nằm chỗ thoáng, nghiêng về một bên nếu người bệnh bị nôn. Tiến hành móc hết đờm nhớt để bệnh nhân dễ thở và gọi xe cứu thương để đưa người bệnh đến bệnh viện.

Với những người sống ở miền núi, vùng sâu vùng xa không có điều kiện thì nên di chuyển bệnh nhân bằng cáng. Không đưa bệnh nhân đi cấp cứu bằng xe máy và hạn chế tối đa việc xóc này khi di chuyển. Trong quá trình di chuyển, cần để bệnh nhân nằm trên mặt phẳng, nới bớt quần áo cho dễ thở và nghiêng mặt sang một bên.

Trong việc chọn cơ sở y tế, nếu bệnh viện gần nhà có đủ điều kiện chữa trị thì không nên chuyển đến bệnh viện xa. Trừ khi có chỉ định của bác sĩ vì càng di chuyển thì vỡ mạch máu não càng có thể nặng hơn. Đồng thời, không tự ý cho người bệnh uống thuốc, nhỏ thuốc hạ huyết áp hay bất kỳ loại thuốc nào khác. Phải xử lý nhanh chứ không để nằm chờ xem bệnh nhân có khỏe lại không.

Trên đây là triệu chứng vỡ mạch máu não, phương pháp điều trị chính hiện nay và cách xử lý nhanh khi có dấu hiệu của bệnh. Ngay khi xuất hiện triệu chứng vỡ mạch máu não, mọi người nên áp dụng theo đúng lời khuyên của bác sĩ để hỗ trợ tốt nhất cho bệnh nhân!

Xem thêm:

• Các cách điều trị tai biến mạch máu não
• Những điều cần biết về phình động mạch chủ