Tổng quan về chứng tạo đờm do virus

Chứng tạo đờm do virus là bệnh lý do một loại vi trùng gây nhiễm trùng ở phổi và đường hô hấp gây ra (gọi tắt là RSV). Đây là căn bệnh khá phổ biến có thể gặp phải ở trẻ em và người lớn. Thông thường các triệu chứng của virus tạo đờm đường hô hấp đều nhẹ nên không thể nhận biết. Tuy nhiên RSV sẽ trở nên nghiêm trọng và có thể dẫn đến một số biến chứng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Con đường lây bệnh

Virus tạo đờm hô hấp - RSV xâm nhập cơ thể thông qua mắt, mũi hoặc miệng. Nó lây lan dễ dàng khi truyền nhiễm qua đường hô hấp, như từ ho hoặc hắt hơi và được truyền sang cho người khác nếu như hít vào hay bắt tay. Các virus cũng có thể sống hàng giờ trên các đối tượng như mặt bàn và đồ chơi. Miệng, mũi hoặc mắt sau khi chạm vào các đồ vật có virus.

Các dấu hiệu và triệu chứng

- Các dấu hiệu của nhiễm virus đường hô hấp tạo đờm thường biểu hiện khoảng 4-6 ngày sau khi tiếp xúc với vi-rút, bao gồm các triệu chứng như: Tắc nghẽn hoặc chảy nước mũi; ho khan; sốt nhẹ; đau họng; đau đầu nhẹ; cảm giác khó chịu giống như bị cảm.

- Trong trường hợp nghiêm trọng virus tạo đờm đường hô hấp có thể dẫn đến bệnh đường hô hấp dưới như viêm phổi hoặc viêm tiểu phế quản - tình trạng viêm của các đoạn đường dẫn khí nhỏ vào phổi. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm: Sốt cao, ho nặng, thở khò khè, thở nhanh hoặc khó thở, da xanh tím do thiếu oxy.

- Đối với trường hợp trẻ sơ sinh bị nhiễm virus thì có biểu hiện co kéo cơ ngực và da giữa xương sườn rõ vì phải thở khó; hơi thở có thể ngắn, nông và nhanh. Có thể ho hoặc có thể hiển thị ít, nếu có, dấu hiệu của nhiễm trùng đường hô hấp, ăn kém, cáu kỉnh và hôn mê .

Các biến chứng có thể xảy ra

- Hầu hết trẻ em và người lớn phục hồi từ bệnh trong tám đến 15 ngày. Nhưng ở trẻ sơ sinh, trẻ sinh non hoặc người lớn có vấn đề tim hoặc phổi mãn tính, virus có thể gây ra tình trạng nghiêm trọng hơn - đòi hỏi phải nhập viện, đôi khi đe dọa tính mạng.

- Khi bị nhiễm trùng virus đường hô hấp tạo đờm gây bệnh nặng, có thể phải nhập viện để bác sĩ có thể theo dõi và điều trị các vấn đề về hô hấp và cho thuốc tiêm tĩnh mạch (IV). Hầu hết nguy cơ nhập viện là trẻ em dưới 6 tháng tuổi, em bé sinh non, và trẻ sơ sinh có tim bẩm sinh hoặc bệnh phổi.

- Nếu virus đường hô hấp tạo đờm di chuyển từ đường hô hấp trên đến đường hô hấp dưới, có thể gây viêm phổi hoặc viêm tiểu phế quản. Biến chứng này có thể khá nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, các bệnh nhân suy giảm miễn dịch hoặc những người có bệnh tim mãn tính hoặc bệnh phổi.

- Khi các vi sinh vật xâm nhập vào không gian phía sau màng nhĩ, có thể gây nhiễm trùng tai giữa (viêm tai giữa). Điều này xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

- Có thể có liên kết giữa virus đường hô hấp tạo đờm nặng và cơ hội phát triển bệnh hen suyễn sau này.

- Trong trường hợp đã bị nhiễm virus, thỉnh thoảng tái phát RSV trong suốt cuộc đời, thường là dưới hình thức cảm lạnh thông thường. Mặc dù nhiễm trùng sau đó thường là không nặng, có thể nghiêm trọng ở người lớn tuổi hoặc những người có bệnh tim mãn tính hoặc bệnh phổi.

Cách điều trị và phòng chống bệnh

Nếu có các triệu chứng và nghi ngờ bị bệnh, cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế khám để các bác sĩ có thể kiểm tra thể chất và thời gian của nhiễm trùng bằng cách: Đo xung ôxy để kiểm tra xem mức độ ôxy có sẵn trong máu thấp hơn bình thường; làm xét nghiệm máu để kiểm tra số lượng bạch cầu hoặc để tìm sự hiện diện của virus, vi khuẩn hoặc các sinh vật khác; chụp X-quang để kiểm tra viêm phổi; xét nghiệm các chất tiết đường hô hấp từ mũi để kiểm tra virus hay các bất thường... Hiện nay chưa có vắc xin nào phòng chống virus tạo đờm hệ hô hấp, vì vậy bản thân mỗi người phải có ý thức bảo vệ sức khỏe cho cá nhân và cả gia đình. Đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần lưu ý:

- Thường xuyên rửa tay sạch sẽ, đặc biệt là khi chạm tay vào trẻ, vì cơ thể của trẻ có hệ miễn dịch yếu nên dễ dàng bị nhiễm khuẩn. Đồng thời nên dạy chúng thói quen rửa tay thường xuyên, và các bậc phụ huynh cần vệ sinh các đồ chơi mà trẻ tiếp xúc hàng ngày.

- Hạn chế tiếp xúc với những người có sốt hoặc cảm lạnh. Điều này đặc biệt quan trọng ở trẻ sinh non và tất cả trẻ sơ sinh và trẻ trong những tháng đầu tiên.

- Luôn vệ sinh sạch sẽ nhà ở, làm sạch bàn trong nhà bếp và phòng tắm, đặc biệt là khi ai đó trong gia đình bị cảm lạnh. Nên tạo môi trường thông thoáng không ẩm thấp, không khí trong lành.

- Sử dụng các đồ vệ sinh cá nhân riêng biệt như khăn mặt, ly tách... với người đang bị bệnh.

- Với trẻ nhỏ không nên để chúng tiếp xúc với khói thuốc lá, vì sẽ có nguy cơ cao nhiễm RSV và có khả năng các triệu chứng nặng hơn.

Theo: Sức khỏe và đời sống