Tình trạng nổi hạch ở cổ báo hiệu bệnh gì?

Hạch ở cổ có thể gặp ở mọi lứa tuổi và được chia thành 2 loại chính là hạch lành tính và hạch ác tính. Trong đó, hạch lành tính xuất hiện khi cơ thể phải chống lại bệnh tật, tác nhân gây bệnh và sẽ nhanh chóng biến mất khi hết bệnh. Còn hạch ác tính thì có thể sưng lớn, xuất hiện trong thời gian dài và là dấu hiệu quả những chứng bệnh hết sức nguy hiểm như ung thư....

Hạch (hay còn gọi hạch bạch huyết) là một tổ chức lympho thường nằm rải rác ở nhiều vị trí khác nhau trong cơ thể như vùng cổ, xương đòn, bẹn, nách và khuỷu tay.... Nó đóng vai trò khá quan trọng trong việc phòng chống bệnh tật, nhất là nhóm bệnh nhiễm khuẩn.

Khi cơ thể khỏe mạnh thì hạch thường lặn, chúng ta không thể cảm nhận được. Tuy nhiên, khi có tác nhân lạ, yếu tố gây bệnh xâm nhập thì hạch sẽ nổi to (gây biểu hiện sưng đau) để sinh ra dòng kháng thể giúp chống lại bệnh tật. Do đó, chúng ta thường thấy có hạch xuất hiện ở gần vùng bị đau ốm như viêm họng thì nổi hạch ở cổ dưới cằm, nhiễm khuẩn chi dưới, viêm nhiễm bộ phận sinh dục, tiết niệu thì nổi hạch ở bẹn.

Nhìn chung, nổi hạch ở cổ là phản ứng của cơ thể để chống lại các tác nhân gây bệnh. Hầu hết trường hợp nổi hạch là bệnh lành tính nhưng cũng có thể là dấu hiệu báo trước của những chứng bệnh đặc biệt nghiêm trọng.

Các triệu chứng nổi hạch ở cổ khá rõ ràng và ai cũng có thể nhận diện. Tuy nhiên, tùy vào chứng bệnh liên quan mà người bệnh có thể thấy một hoặc một vài dấu hiệu trong các dấu hiệu như:

• Nổi hạch, thậm chí là nổi chùm hạch ở cổ
• Kích thước của các nốt hạch sưng to bằng hạt đậu hoặc có thể lớn hơn tùy vào thời điểm và chứng bệnh liên quan
• Ấn vào hạch thấy mềm, hơi đau hoặc có trường hợp hoàn toàn không đau
• Khàn giọng, khó nuốt, nuốt nước bọt thấy vướng hoặc đau
• Có trường hợp hạch cứng, cố định, to lên nhanh chóng và có thể trở thành một khối u
• Sốt, chảy nước mũi, đau họng và các dấu hiệu của nhiễm trùng đường hô hấp trên....

Nổi hạch ở cổ hay sưng hạch bạch huyết là dấu hiệu báo trước của nhiều chứng bệnh. Có thể kể đến các chứng bệnh chính gây ra tình trạng này như:

Những nhiễm trùng thường gặp

Những nhiễm trùng thường gặp như viêm họng liên cầu khuẩn, viêm tai, viêm amidan, viêm nướu, nhiễm trùng răng... đều có thể là nguyên nhân gây xuất hiện hạch ở cổ. Những trường hợp này hạch thường không đáng ngại và chỉ cần dùng thuốc kháng sinh, chống viêm là có thể điều trị. Hạch sẽ tự trở về trạng thái bình thường khi bệnh của bạn thuyên giảm. Đặc điểm của loại hạch này là kích thước nhỏ, thường ở mức dưới 1cm, mềm, dễ di động. Số lượng hạch nổi ít, hạch cũng gần như không to lên hay phát triển theo thời gian.

Lao hạch (hạch do lao phổi)

Đây cũng là một trong các nguyên nhân chính gây ra tình trạng nổi hạch ở cổ. Bệnh lây truyền do vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis. Hiện đã ghi nhận rất nhiều thể lao nhưng lao phổi là phổ biến hơn cả. Nếu hạch xuất hiện do lao phổi thì người bệnh có thể phần nào yên tâm vì loại hạch này vẫn được coi là lành tính. Tuy nhiên, khác với hạch nổi do nhiễm khuẩn thông thường, lao hạch có kích thước lớn hơn, có nhiều hạch nhỏ dính với nhau thành chùm và cũng lâu lặn hơn.

Ung thư

Dù phần lớn các trường hợp nổi hạch ở cổ là lành tính nhưng đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh ung thư. Đặc biệt, là các chứng bệnh ung thư vùng đầu cổ. Nổi hạch ở vùng cổ có thể do ung thư nguyên phát và cũng có thể do ung thư di căn từ các bộ phận khác đến.

Khác với số đông hạch lành tính, nổi hạch ở cổ do ung thư thường có kích thước lớn dần theo thời gian. Khi còn kích thước nhỏ, các nốt hạch có ranh giới rõ ràng và dễ di động. Tuy nhiên, khi hạch đã lớn thì chúng không có bờ rõ ràng và thường dính chặt vào cổ, sờ lên thấy cứng, ấn vào có cảm giác đau. Bên cạnh vùng cổ thì hạch do ung thư cũng xuất hiện nhiều vị trí khác trên cơ thể như nách, bẹn, ổ bụng...

Có thể kể đến các bệnh ung thư chính có thể làm hạch xuất hiện ở vùng cổ đó là ung thư tuyến giáp, ung thư vòm họng, ung thư khoang miệng, ung thư tuyến nước bọt, ung thư phổi....

Dù hạch ác tính chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ, khoảng 10% số ca nổi hạch ở cổ nhưng bạn không nên chủ quan với tình trạng này. Đặc biệt là khi có các triệu chứng lạ kèm theo như cơ thể đau đớn, mệt mỏi, sút cân không rõ nguyên nhân...

Tuy nhiên, không chủ quan cũng không có nghĩa là lo lắng thái quá. Thay vào đó, hãy bình tĩnh đến cơ sở y tế chuyên khoa để khám bệnh. Khi đã được bác sĩ xác định chính xác tình trạng bệnh thì cần điều trị tích cực theo đơn của bác sĩ, không chần chừ hay điều trị dở dang.

Ngoài ra, khi nổi hạch ở cổ không nên tự mua thuốc về điều trị vì làm như vậy bệnh không chỉ khó khỏi mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Trường hợp người hay bị viêm họng thì nên chủ động trong việc vệ sinh họng, răng miệng hàng ngày. Tốt nhất là hãy đánh răng sau khi ăn, trước khi đi ngủ và sau khi ngủ dậy.

Đồng thời, súc họng bằng nước muối nhạt để vệ sinh họng miệng hàng ngày, các bệnh do nhiễm khuẩn và phòng nổi hạch ở cổ.

Xem thêm:

• Nổi hạch ở cổ khám ở đâu?
• Nổi hạch lâu ngày ở cổ có nguy hiểm không?