Thông tin về bệnh mỡ máu cao và những điều cần lưu ý

Hiện nay, bệnh mỡ máu cao hay còn gọi là mỡ trong máu đang là bệnh lý ngày càng trở nên phổ biến. Theo kết quả thống kê ở Việt Nam, tỷ lệ người bị mỡ máu cao đang là 29.1 %. Con số này tăng nhanh ở lứa tuổi 35 - 44 (tỷ lệ chiếm khoảng 41,7%), và ở người cao tuổi là cao nhất (Chiếm 63%). Những người bị mỡ trong máu cao sẽ rất có khả năng mắc các bệnh về tim mạch hay xơ vữa động mạch nặng, nhồi máu cơ tim, cao huyết áp có thể dẫn đến đột quỵ hoặc tử vong. Qua đó có thể thấy rằng đây là căn bệnh khá nguy hiểm nếu không được phát hiện kịp thời, vì vậy ngay sau đây hãy cùng Vicare điểm qua một số thông tin về bệnh lý này.

Định nghĩa

Mỡ máu cao là tình trạng dư thừa mỡ trong máu. Lipid là 1 trong 3 chất dinh dưỡng chính của cơ thể gồm: Glucid (chất bột đường), protein (chất đạm) và Lipid (Mỡ). Bình thường thì trong máu luôn có một tỷ lệ mỡ nhất định, được đánh giá thông qua chỉ số xét nghiệm của cholesterol, triglycerid... Nếu những chỉ số này cao hơn mức cho phép thì được gọi là mỡ máu cao. Lượng cholesterol cao chính là chỉ số đặc trưng của bệnh.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh mỡ máu cao

Theo Bác sĩ Vũ Minh Đức (Phòng khám Đa khoa Quốc tế YERSIN) có hai loại mỡ có thể gây hại nếu nồng độ trong máu quá cao, đó là Cholesterol và Triglyceride:

1. Triglyceride

Triglyceride trong máu tăng cao thường liên quan đến chế độ ăn quá nhiều năng lượng, đặc biệt từ đường, các thức ăn giàu tính bột (carbohydrates) và các loại nước uống năng lượng cao (nước ngọt, rượu, bia). Nồng độ Triglyceride quá cao chủ yếu là do béo phì, nên có thể điều trị bằng cách dùng chế độ ăn ít năng lượng Người ăn chay, tu hành có thể có Triglyceride trong máu cao là do ăn nhiều các chất tinh bột, đường.

2. Cholesterol

Tăng Cholesterol trong máu là một vấn đề lớn hơn. Cholesterol là một loại mỡ trăng chủ yếu được tạo ra trong gan động vật, bao gồm cả gan người. Cholesterol ở người chủ yếu là từ các thức ăn được chế biến từ động vật (Do vậy mức cholesterol máu cao hiếm gặp ở người ăn chay). Hầu hết mọi người có thể tự làm giảm mức cholesterol bằng cách thay đổi chế độ ăn của mình.

Vì vậy ngoài việc thay đổi chế độ ăn và tập thể dục, đối với những người có mỡ máu quá cao (hoặc tăng Cholesterol, hoặc tăng Triglyceride hoặc tăng cả hai), cần phải dùng thêm thuốc để điều trị. Tuy những thuốc này rất hiệu quả nhưng có một số tác dụng phụ cần phải có bác sĩ hướng dẫn điều trị.

Triệu chứng của bệnh

Một số triệu chứng của bệnh mỡ máu cao có thể xuất hiện khi mắc bệnh bao gồm: hoa mắt, chóng mặt, đau ngực, đau đầu, nhịp tim nhanh, thở gấp gáp...nếu bệnh đã ở vào giai đoạn cuối sẽ xuất hiện các dấu hiệu xơ vữa động mạch, đau tim, huyết áp cao... Khi đã phát hiện những dấu hiệu của bệnh và sớm thực hiện những biện pháp điều trị bệnh bằng cách thay đổi các chế độ ăn uống và tập luyện thể dục thể thao sẽ làm cho tỉ lệ mỡ trong máu giảm đi một đáng kể. Nhưng khi để bệnh trở nên nặng hơn, các chỉ số của mỡ máu đã quá cao thì việc điều trị bệnh sẽ trở nên khó khăn và kéo dài hơn rất nhiều.

Vì vậy khi có những dấu hiệu bệnh, cần đến ngay các cớ sở y tế để kiểm tra và làm xét nghiệm. Bệnh máu nhiễm mỡ hầu như chỉ được phát hiện khi đi khám sức khỏe định kì hoặc một số người khi đã thấy xuất hiện các dấu hiệu lạ một cách thường xuyên thì đi khám mới phát hiện ra mình đã có bệnh. Khi muốn lấy máu làm xét nghiệm mỡ trong máu, cần nhịn ăn ít nhất 12 giờ trước khi lấy máu. Để tiện lợi, có thể nhịn đói từ sau bữa ăn tối hôm trước (6 giờ tối) đến 6 giờ sáng hôm sau.

Mười nguyên tắc vàng để làm giảm mỡ cao trong máu

1. Duy trì cân nặng lý tưởng.

2. Tích cực tập thể dục đều đặn.

3. Nhớ loại mỡ ra khỏi thịt.

4. Nên bỏ thói quen dùng thức ăn nhanh.

5. Tránh các thức ăn chiên rán nhiều mỡ.

6. Tăng cường chế độ ăn nhiều chất xơ.

7. Ưu tiên ăn cá ít nhất hai lần mỗi tuần.

8. Lưu ý tránh ăn bánh kẹo giữa các bữa ăn.

9. Uống nước nhiều hơn.

10. Không hút thuốc.

Chế độ ăn uống cho người mắc bệnh

- Những người mắc phải bệnh lý mỡ máu cao nên tránh ăn lòng đỏ trứng; Sữa nguyên chất và các sản phẩm từ sữa nguyên chất – bơ, kem, pho-mát, sữa chua, sữa đặc; Nội tạng động vật (Não, gan, paté, xúc xích, gan, thận, phổi, phèo); Hải sản (Tôm, mực ống, trứng cá, cá tẩm bột, cá hộp xốt dầu); Thịt mỡ - Thịt lợn muối xông khói, d8am bông, xúc xích, thịt hộp, thịt nhồi, paté thịt thịt băm viên; Gia cầm (Vịt, ngỗng, da gà, thịt gà nhồi); Các loại bánh (Bánh nướng, chả nướng bột lọc, bánh ngọt, bánh bao, bánh rán, bánh quy); Thức ăn nhanh (Gà rán, khoai tây chiên, cá rán, bánh bao, chả giò, hot-dogs, pizza, cơm chiên); dừa, đậu phụng chiên bơ.

- Thức ăn thích hợp là lòng trắng trứng; Sữa có hàm lượng mỡ thấp, sữa không kem và các sản phẩm làm từ sửa không kem, pho-mát dạng kem và pho-mát trắng, nước sữa (chất lỏng còn lại sau khi lấy bơ ra khỏi sữa), sữa chua không mỡ; Cá tươi, sò điệp, cá hộp (xốt nước), tôm hùm và cua; Thịt thỏ, thịt bê (không mỡ), thịt bò, cừu non và heo nạc (Cho những người ăn kiêng vừa phải); Thịt gà nạc không da, tốt nhất là gà nuôi trong môi trường tự nhiên; Bánh mì, bánh xốp, bánh mì khô, bánh quy nước (chỉ làm bằng bột mì và nước), các loại bánh làm ở nhà có thành phần thích hợp; Tất cả các loại trái cây, đặc biệt quả hồ đào, quả óc chó, các hạt giống (Cho những người ăn kiêng vừa phải); Gạo, mì ống, ngũ cốc, thạch, thảo mộc, gia vị, mì ống đóng hộp kiểu Y, bột nhão Vegemite, trà, cà phê, mật, mức, rượu (lượng ít); Mỡ không bão hòa- bơ thực vật, dầu thực vật – dầu ô-liu, dầu quả óc chó, dầu bắp, dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu cây rum, dầu hạt bông (Tất cả đều dành cho những người ăn kiêng vừa phải).

Nguồn: Phòng khám Đa khoa Quốc tế YERSIN