Tác dụng của thuốc trầm cảm phải biết để tránh sử dụng nhầm
Thuốc trầm cảm là loại thuốc dành riêng cho những bệnh nhân mắc chứng trầm cảm và nó được chống chỉ định với một số người. HoiBenh sẽ giới thiệu những tác dụng của thuốc trầm cảm để người đọc có thể nắm bắt được, tránh sử dụng sai mục đích của thuốc.
Tác dụng của thuốc trầm cảm phải biết để tránh sử dụng nhầm
Chứng trầm cảm và tác dụng của thuốc trầm cảm
Thông thường, con người muốn suy nghĩ hành động được cần có hàng trăm, hàng nghìn tế bào thần kinh hợp tác với nhau bằng cách thức truyền thông tin từ tế bào này sang tế bào thần kinh khác. Giữa đuôi của tế bào thần kinh này nối với đầu của tế bào thần kinh kế tiếp sẽ có một khoảng trống được gọi là khớp thần kinh (synap). Các tế bào phải tiết ra các chất dẫn truyền thần kinh vào synap này thì mới có thể liên lạc được với nhau. Cứ như vậy, hàng chuỗi tế bào sẽ tiết ra những chất dẫn truyền thần kinh, tạo thành một đường dẫn truyền thông suốt.
Thế nhưng, các chất dẫn truyền thần kinh này sẽ có giai đoạn bị sụt giảm do bị phân hủy hay do quá trình thu hồi về vị trí đã sinh ra nó (còn gọi là tái nắm bắt). Khi những chất dẫn truyền trong synap này bị giảm sút quá mức sẽ dẫn đến trạng thái ức chế, khí sắc giảm, năng lượng giảm, hoạt động cũng giảm và gọi là trầm cảm.
Do đó, tác dụng của thuốc trầm cảm là ức chế sự phân hủy, ức chế sự thu hồi các chất dẫn truyền thần kinh về vị trí xuất phát. Từ đó, các chất này sẽ không còn bị sụt giảm, được phục hồi ở ngưỡng cần thiết trong synap nên sẽ chống lại được hiện tượng trầm cảm.
Làm sao dùng thuốc an toàn và hiệu quả?
Để dùng thuốc trầm cảm một cách hiệu quả, người bệnh cần đi khám chuyên khoa tâm thần trước khi dùng thuốc. Thường thì người bệnh sẽ có tinh thần buồn chán, bồn chồn, lo lắng, vô cảm, suy nghĩ tiêu cực, bị hoang tưởng, không tập trung. Về thể chất thì bị rối loạn giấc ngủ, trở nên chậm chạp, suy giảm hoạt động, rối loạn ăn uống. Nhiều người nhầm những biểu hiện này với chứng bệnh suy nhược, rối loạn thần kinh nên sẽ dùng thuốc an thần, bồi bổ, kích thích thần kinh.
Chứng trầm cảm sẽ có 3 dạng lớn là nội sinh, tâm sinh và triệu chứng. Mỗi dạng lớn sẽ chia ra thành các dạng nhỏ khác nhau. Do đó, tác dụng của thuốc trầm cảm sẽ có hiệu lực trên một hoặc một số dạng nhất định mà thôi. Mỗi dạng trầm cảm cũng sẽ có triệu chứng đặc hiệu nhưng cũng sẽ có những triệu chứng trùng với những dạng khác. Thế nên, nhiều khi người bệnh hoặc ngay cả bác sĩ cũng dễ bị nhầm lẫn do đó mà dẫn đến việc dùng sai thuốc.
Buộc phải dùng thuốc khi bị trầm cảm. Khi bị trầm cảm nhẹ, người bệnh vẫn còn có thể nhận thức được, vẫn có thể “tự thân vận động” để vượt qua. Thế nhưng, với những bệnh nhân bị trầm cảm mức vừa nặng thì cần phải có thầy thuốc giỏi, có phương pháp và thời gian phù hợp để thực hiện những tâm lý liệu pháp. Thế nhưng, liệu pháp này chỉ áp dụng được khi bệnh nhân còn nhận thức, có thời gian, có sự phối hợp với bác sĩ. Còn khi người bệnh quá nặng, quá mệt mỏi, không thể nhớ rõ ràng mọi việc thì phải dùng thuốc phục hồi tương đối đủ nhận thức mới có thể tiến hành tâm lý liệu pháp được. Những liệu pháp khác chỉ có thể hỗ trợ cho thuốc chứ không thể thay thế hẳn thuốc được đối với trường hợp bị nặng.
Bệnh nhân không được phép tự ý ngừng thuốc. Tác dụng của thuốc trầm cảm là ức chế sự phân hủy, ức chế sự thu hồi chất dẫn truyền thần kinh về vị trí đầu vì vậy thuốc chỉ đưa bệnh nhân từ trạng thái trầm cảm về người có trạng thái bình thường chứ không biến người trầm cảm thành người khác. Việc tự ý ngừng dùng thuốc sẽ khiến bệnh tái phát, bị nặng hơn, việc tự ý chuyển loại thuốc cũng không tốt cho cơ thể người bệnh.
Không dùng kết hợp thuốc trầm cảm với thuốc ức chế thần kinh. Trong thuốc trầm cảm có một số thành phần “kị” với một số thành phần có trong thuốc ức chế thần kinh. Những thuốc ức chế thần kinh sẽ tạo ra tác dụng ngược, làm mất hiệu lực của thuốc trầm cảm. Trong một số trường hợp đặc biệt được sử dụng nhưng phải theo kê của bác sĩ, dùng với liều lượng vừa đủ và vào thời gian mới dùng thuốc trầm cảm.
Không nên dùng trùng lặp các thuốc trầm cảm bởi việc sử dụng cùng lúc hai thuốc cùng nhóm hay khác nhóm sẽ khiến chúng phối hợp cùng chiều, làm tăng chất dẫn truyền thần kinh lên quá mức cần thiết, gây ra độc. Khi muốn chuyển từ nhóm này sang nhóm khác phải có thời gian cụ thể, phải nghỉ dùng thuốc cũ đủ 14 ngày mới chuyển.
Như vậy, tác dụng của thuốc trầm cảm là giúp cho người bệnh trở về trạng thái bình thường ban đầu ở synap. Khi sử dụng thuốc, người bệnh nên đi khám chuyên khoa thần kinh và uống theo đơn kê của bác sĩ.
Xem thêm:
- Thuốc chống trầm cảm gây nghiện không?
- Mách bạn địa chỉ mua thuốc trầm cảm hiệu quả