Sử dụng thuốc kháng sinh Amoxicillin an toàn và đúng cách

Tuy nhiên, dùng thuốc kháng sinh giống như “con dao 2 lưỡi”, luôn có những lợi ích và nguy cơ tiềm ẩn. Do vậy, người dùng cần đặc biệt lưu ý về cách sử dụng để không gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Amoxicillin (hay được gọi tắt là amox) là một loại thuốc nằm trong nhóm thuốc kháng sinh, chính xác hơn là một kháng sinh bán tổng hợp của thuốc penicillin, có tác dụng khống chế sự phát triển và phá hủy cấu trúc của vi sinh vật gây hại cho sức khỏe.

Thuốc Amoxicillin ngoài việc chuyên trị các bệnh nhiễm khuẩn (đường hô hấp trên, đường hô hấp dưới, nhiễm khuẩn đường tiết niệu chưa biến chứng, lậu, nhiễm khuẩn đường mật, nhiễm khuẩn da, cơ, ...) còn được dùng cho các bệnh nhân mắc bệnh lý loét dạ dày, đường ruột do vi khuẩn H. pylori, ... nhằm ngăn chặn vấn đề viêm nhiễm. Một số người mắc bệnh về tim cũng có thể dùng Amoxicillin trước khi tiến hành quá trình điều y khoa để giảm thiểu tình trạng nhiễm trùng tim.

Trong Amoxicillin có các thành phần tạo thành như Trimox, Moxatag, Amoxil, ... Thuốc được bào chế thành viên nang (có loại 250 mg và 500 mg), viên nén phóng thích tức thời và viên nén phóng thích kéo dài (có loại 775 mg và 875 mg), dung dịch để uống hoặc tiêm. Chúng không phát huy hiệu quả đối với những bệnh do virus tấn công như bệnh cảm cúm, cảm lạnh.

Việc dùng thuốc Amoxicillin lúc này không cần thiết chỉ làm bệnh lâu khỏi và ảnh hưởng đến cơ chế miễn dịch của cơ thể. Do vậy, việc tìm hiểu về vai trò và cách sử dụng đúng loại thuốc kháng sinh mới giúp nó tăng khả năng chữa trị tốt nhất.

Phụ thuộc vào độ tuổi, sức khỏe và đặc biệt là tình trạng bệnh của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra những liều lượng dùng thuốc Amoxicillin khác nhau. Do vậy, để dùng Amoxicillin một cách hiệu quả nhất, người bệnh cần tham khảo ý kiến và tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.

Mỗi đợt dùng thuốc Amoxicillin có thể kéo dài từ 7 – 10 ngày tùy trường hợp mức độ nhiễm khuẩn và theo chỉ định của bác sĩ. Khi dùng Amoxicillin nên lưu ý đến một vài triệu chứng của tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra. Thường gặp nhất là biểu hiện ngoại ban nhưng chúng sẽ xuất hiện chậm sau khoảng 1 tuần điều trị. Các dấu hiệu khác tác động lên đường tiêu hóa như buồn ói, nôn mửa, đau bụng vùng thượng vị, tiêu chảy cũng khá phổ biến. Tuy nhiên, sau khi ngưng uống thuốc chúng sẽ tự mất đi mà không cần can thiệp về mặt y tế.

Ngoài ra, cần theo dõi kỹ các phản ứng nghiêm trọng như ban đỏ, ban dát sần, mề đay, hội chứng Stevens – Johnson (viêm da dị ứng cấp tính). Lúc này, bệnh nhân cần ngưng dùng thuốc và báo ngay cho bác sĩ điều trị để có hướng xử trí kịp thời và phù hợp. Đối với bệnh nhân có tiền sử dị ứng trước đó với penicillin hay các dị nguyên khác cũng nên thận trọng hơn khi sử dụng Amoxicillin bởi các phản ứng quá mẫn này có thể trở nên trầm trọng hơn rất nhiều.

• Amoxicillin có thể được uống trước hay sau bữa ăn tùy vào từng dạng thuốc (do trong môi trường axit dịch vị của dạ dày, sự hấp thu chuyển hóa của Amoxicillin không bị ảnh hưởng).
• Nếu là thuốc ở dạng dung dịch thì cần lắc đều trước khi uống hoặc tiêm. Loại bột pha hỗn dịch có thể trộn cùng nước hoa quả, sữa, nước. Hỗn dịch này cần uống ngay khi trộn và không lưu trữ lại để tiếp tục sử dụng. Tùy thuộc vào thể trạng mà thuốc sẽ được dùng với khoảng thời gian cách nhau từ 8 – 12 tiếng mỗi lần. Khi nồng độ thuốc được duy trì ổn định thì sẽ phát huy hiệu quả cao nhất, vì thế hãy uống nhiều nước để tốt cho quá trình điều trị bệnh.
• Nên duy trì lịch uống thuốc kháng sinh Amoxicillin vào một giờ cố định trong ngày. Một điều cần lưu ý là người bệnh không được bỏ thuốc ngang chừng khi thấy tình trạng bệnh có dấu hiệu thuyên giảm mà cần uống thuốc cho đến khi khỏi hẳn và đúng khuyến cáo của bác sĩ. Nếu bạn dừng thuốc đột ngột sẽ dẫn đến hiện tượng “lờn thuốc”, kháng thuốc, vi sinh vật biến đổi, phát triển trở lại nguy hiểm hơn và sẽ không tốt cho bệnh nhân nếu tiếp tục phải dùng đến Amoxicillin lần sau.
• Khi sử dụng Amoxicillin nên tuân theo các hướng dẫn trên nhãn thuốc từ nhà sản xuất. Không tự ý tăng hoặc giảm liều lượng so với chỉ định. Ngay cả khi người khác có triệu chứng bệnh tương tự như bạn mắc phải thì cũng tuyệt đối không được dùng chung thuốc.
• Bên cạnh đó, nếu người bệnh dùng thuốc Amoxicillin có hiện tượng đi tiểu ít hơn bình thường thì nên bổ sung nước nhiều hơn khi dùng thuốc bởi đây có thể là trạng thái thuốc kết tinh mà không được đào thải ra ngoài như thông thường. Điều này sẽ ảnh hưởng đến chức năng gan và thận nếu dùng thuốc lâu dài.

Đừng xem nhẹ việc sử dụng thuốc kháng sinh mà tự ý mua thuốc về tự điều trị bệnh. Tốt nhất, bệnh nhân cần đến bệnh viện để được kiểm tra, thăm khám và có những nhận định chuyên môn chính xác về tình trạng của riêng bạn. Bạn cũng cần thông báo với bác sĩ nếu bị dị ứng với Amoxicillin hoặc kháng sinh penicillin như ampicillin, oxacillin, dicloxacillin, ... Đồng thời các bệnh lý mà bạn từng mắc có liên quan đến bệnh thận, dị ứng, hen suyễn, nổi mề đay cũng cần được trao đổi kỹ để tránh những tác dụng phụ gây biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.

Nếu phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về những nguy cơ có thể gặp phải. Lúc này bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp cho mẹ bầu hoặc sản phụ để không ảnh hưởng đến sự phát triển thai nhi và nguồn sữa mẹ.

Rượu và thuốc lá cần hạn chế trong thời gian dùng Amoxicillin bởi nó có thể xảy ra một số tương tác và làm giảm tác dụng điều trị của thuốc. Ngoài ra, những chất kích thích này cũng không tốt cho sức khỏe con người, vì thế nên loại bỏ càng sớm càng tốt.

Trong trường hợp khẩn cấp, uống quá liều, sốc phản vệ hoặc cơ thể có triệu chứng bất thường, bạn cần ngưng lập tức việc dùng thuốc và đến ngay bệnh viện để kịp thời xử lý. Đặc biệt, cần lưu đến cân bằng nước và chất điện giải cho người bệnh.

Đối với trẻ nhỏ, việc dùng thuốc Amoxicillin cần hết sức cẩn trọng bởi nhiều cơ quan của trẻ vẫn chưa hoàn thiện để hấp thu, chuyển hóa và đào thải thuốc kháng sinh tốt như người lớn. Bố mẹ cần dùng thuốc kháng sinh cho trẻ theo đơn để đảm bảo an toàn.

Xem thêm:

• Tác hại khi không tuân thủ liệu trình kháng sinh cho trẻ
• Tại sao bạn không bao giờ nên dùng thuốc kháng sinh còn thừa