Sốt phát ban ở trẻ: những điều cần lưu ý

Đối với trẻ nhỏ thì nguy cơ bị sốt phát ban luôn là mối nguy hiểm thường trực. Vì vậy, để các mẹ có thêm hiểu biết về bệnh sốt phát ban ở trẻ để có những cách xử lý kịp thời, HoiBenh sẽ cung cấp những thông tin bổ ích qua bài viết dưới đây.

Sốt phát ban là bệnh gì?

Sốt phát ban là căn bệnh rất thường gặp ở trẻ nhỏ, nhất là trẻ từ 6-36 tháng tuổi bởi trong giai đoạn này, trẻ có sức đề kháng rất yếu do lượng kháng thể tự nhiên của mẹ truyền cho trẻ đã giảm xuống đáng kể, trong khi hệ miễn dịch của trẻ chưa kịp hoàn thiện. Tuy nhiên, sốt phát ban ở trẻ là do những virus lành tính gây ra, nếu được chăm sóc tốt, trẻ có thể tự lành bệnh sau 5 - 7 ngày.

Nguyên nhân khiến trẻ bị sốt phát ban?

Sốt phát ban là bệnh rất dễ lây nhiễm, khi trẻ ở trong môi trường tập thể như nhà trẻ, trường học, mẫu giáo thì rất dễ lây bệnh qua đường hô hấp khi trẻ tiếp xúc với nguồn bệnh, người bệnh ho, hắt hơi hoặc nhảy mũi làm văng những giọt nước li ti,...

Hầu hết 70 - 80% nguyên nhân gây ra sốt phát ban ở trẻ là do nhiễm virus, trong đó virus đường hô hấp luôn chiếm đa số, gồm: virus sởi, virus gây bệnh rubella, adeno virus, nhóm enterovirus, echo virus ... (Theo Phunutoday)

Dấu hiệu nhận biết khi trẻ bị sốt phát ban

Sau thời gian ủ bệnh (khoảng 1 tuần), trẻ thường bị sốt nhẹ từ 37,5 độ C đến 38 độ C hoặc sốt cao từ 39 độ C đến 40 độ C. Cũng tùy vào từng nguyên nhân gây ra mà các dấu hiệu của bệnh ở trẻ cũng khác nhau, cụ thể như sau:

Đối với phát ban do virus sởi (hay còn gọi là ban đỏ)

Ban đầu, trẻ thường bị sốt, khi giảm sốt sẽ xuất hiện dấu hiệu phát ban: lúc đầu ở sau tai sau đó lan ra mặt, rồi lan dần xuống ngực, bụng và toàn thân.

Ngoài ra, trẻ thường có các biểu hiện kèm theo như chảy nước mũi, ho, mệt mỏi, chán ăn hay đỏ mắt. Virus sởi có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho trẻ, nhất là viêm phổi, viêm não do virus.

Đối với phát ban do virus rubella (hay còn gọi là ban đào) gây ra

Trong trường hợp trẻ bị phát ban, lúc đầu sẽ xuất hiện nốt ban ở mặt sau đó lan xuống chân với thời gian phát ban thường khoảng 3 ngày. So với phát ban sởi thì những nốt ban do rubella thường dày hơn và có màu nhạt hơn ban sởi, có thể kèm theo tình trạng sưng hạch sau tai, hạch cổ và dưới chẩm. Virus gây bệnh rubella khá lành tính đối với trẻ.

Trẻ bị sốt phát ban có nguy hiểm không?

Ban đỏ hay sởi chỉ nguy hiểm với trẻ khi có biến chứng. Các biến chứng thường gặp của bệnh sởi là viêm phổi, viêm tai giữa, kiết lỵ, nặng hơn là viêm não. Ban đào hay rubella thì rất lành tính ở trẻ nên rất hiếm gặp biến chứng. Tuy nhiên, nếu phụ nữ mang thai trong vòng 3 tháng đầu mắc bệnh ban đào sẽ khiến thai nhi sau khi sinh ra mắc nhiều tật ở mắt, tim, não.

Bệnh sốt phát ban có cần phải nhập viện không?

Sốt phát ban có thể điều trị tại nhà cho trẻ khi bệnh chưa chuyển sang biến chứng, các mẹ có thể chú ý tình trạng của bé để có những bước chăm sóc đúng. Cần đưa trẻ đến bệnh viện khi trẻ sốt cao liên tục trong thời gian dài, thở mệt, tiêu phân có máu, chảy mủ tai, co giật hôn mê (vì lúc này trẻ đã có biến chứng).

Cách xử lý khi trẻ bị sốt phát ban

Có thể điều trị tại nhà cho trẻ bị sốt phát ban bằng cách sau:

- Hạ sốt đúng cách cho trẻ: nếu trẻ sốt hơn 38 độ C, hãy cho trẻ uống thuốc hạ sốt loại paracetamol đơn chất với liều 10-15mg/kg cân nặng, thực hiện uống 4-6 giờ một lần ( Nguồn số liệu: Phunutoday). Đồng thời, mẹ nên lau mát cho trẻ bằng nước ấm để tránh biến chứng sốt cao co giật ở trẻ.

- Cho trẻ uống thuốc ho, thuốc đau họng có nguồn gốc thảo dược như rau tần dầy lá, tắc chưng với đường phèn, gừng hấp mật ong,...

- Làm thông mũi cho trẻ: mẹ dùng nước muối loãng (nước muối sinh lý) và khăn giấy mềm để thông mũi cho trẻ, giúp trẻ dễ ăn và bú sữa mẹ.

- Chế độ ăn uống cho trẻ bị sốt phát ban:

• Cho trẻ bổ sung nhiều nước, ăn thức ăn lỏng, mềm, dễ tiêu hóa như cháo, sữa, súp...

• Nếu trẻ ăn uống khó khăn thì các mẹ nên chia nhỏ bữa ăn để trẻ nhận đủ lượng chất dinh dưỡng cần thiết.

• Chú ý bổ sung vitamin A với liều lượng phù hợp theo lứa tuổi của trẻ để bảo vệ mắt.

Trẻ bị sốt phát ban cần kiêng ăn gì?

Nhiều phụ huynh lo lắng khi con mình bị sốt phát ban và không biết có nên kiêng gió, kiêng nước, kiêng tắm, kiêng ăn cho trẻ hay không? Cần khẳng định rằng các mẹ không nên kiêng gió, kiêng nước, kiêng tắm, kiêng ăn cho con, bởi:

• Việc kiêng gió hay kiêng nước bằng cách trùm chăn kín cho trẻ mà không vệ sinh cơ thể sạch sẽ, sẽ làm trẻ khó hạ sốt và dễ co giật hơn do sốt cao.

• Nếu kiêng tắm hay không vệ sinh cơ thể cho trẻ sẽ làm trẻ khó chịu và dễ nhiễm trùng da, dẫn đến biến chứng viêm phổi. Các mẹ cần lưu ý: tuyệt đối không để trẻ bị lạnh.

• Đồng thời, việc kiêng ăn sẽ khiến trẻ suy dinh dưỡng, sức đề kháng kém sẽ dễ bị nhiễm trùng.

Cách phòng ngừa bệnh sốt phát ban ở trẻ

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, cha mẹ nên lưu ý cách phòng bệnh sốt phát ban cho trẻ hiệu quả sau đây:

Hạn chế để trẻ tiếp xúc với bệnh nhân bị nghi ngờ đang mắc bệnh sốt phát ban. Tốt nhất là nên tiêm phòng cho trẻ.

• Lịch tiêm phòng Rubella bằng vắc-xin 3 trong 1 thường được áp dụng cho trẻ từ 12-15 tháng tuổi và lặp lại lúc 4-6 tuổi. Phụ nữ ở độ tuổi sinh sản cũng nên tiêm 1 liều duy nhất (sau khi tiêm vắc xin ba tháng mới nên có thai) để phòng hội chứng Rubella bẩm sinh cho trẻ về sau.

• Tiêm phòng sởi: khi trẻ được 9 tháng tuổi, có thể tiêm phòng theo chương trình tiêm chủng mở rộng.

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho các mẹ những thông tin, kiến thức hữu ích để mẹ hiểu rõ hơn về bệnh sốt phát ban ở trẻ, từ đó có phương pháp đảm bảo trẻ có sức khỏe tốt và phát triển toàn diện sau này.