Những điều bạn cần biết trước khi xét nghiệm máu HIV

Xét nghiệm máu HIV là phương pháp duy nhất để khẳng định bạn có bị nhiễm HIV hay không. Vậy thì xét nghiệm máu HIV là xét nghiệm gì? và có những loại xét nghiệm nào?. Hãy cùng HoiBenh tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Xét nghiệm máu HIV là gì?

Xét nghiệm máu HIV là xét nghiệm được thực hiện bằng các kỹ thuật chuyên môn cao, nhằm xác định xem cơ thể người khám có nhiễm HIV trong mẫu máu và dịch sinh học hay không.

2. Các loại xét nghiệm HIV

Xét nghiệm kháng thể

Đây là loại xét nghiệm được tiến hành phổ biến nhất hiện nay, xét nghiệm này giúp gián tiếp chỉ ra HIV thông qua sự phát hiện các kháng thể kháng HIV.

Quy trình khám kháng thể gồm: Sàng lọc ban đầu bằng xét nghiệm ELISA (hấp thụ miễn dịch liên kết enzym). Nếu kết quả cho ra (+), thì xét nghiệm ELISA sẽ được thực hiện lại một lần nữa, nếu kết quả vẫn dương tính thì sẽ được xác nhận lần cuối bằng cách một phương pháp xét nghiệm khác, thường là phương pháp Western blot hoặc là xét nghiệm miễn dịch huỳnh quang.

Ngoài ra hiện nay có rất nhiều các test nhanh để xét nghiệm và chẩn đoán nhanh về tình trạng HIV. Thông thường tùy theo từng đơn vị mà các test nhanh này sẽ khác nhau. Giá trị xét nghiệm chuẩn đoán dương tính của các test này đạt đến khoảng 99,5%.

Xét nghiệm trực tiếp

Bao gồm có các xét nghiệm kháng nguyên, xét nghiệm acid nucleic của các tế bào lympho máu ngoại vi, nuôi cấy HIV và phản ứng của các chuỗi polymerase

Xét nghiệm Western blot

Là xét nghiệm xác định kháng nguyên đặc trưng của các virus HIV theo đặc thù của từng cộng đồng châu lục.

Xét nghiệm máu HIV là xét nghiệm nhằm xác định xem cơ thể người khám có nhiễm HIV trong mẫu máu và dịch sinh học hay không.

Xét nghiệm máu hỗ trợ cho việc chuẩn đoán HIV và giúp đánh giá mức độ suy giảm của hệ miễn dịch

Các xét nghiệm này bao gồm: Đếm tế bào T CD4+ và CD8+, đếm tế bào máu toàn phần, tốc độ máu lắng, micoglobulin beta huyết thanh và kháng nguyên p24.

Xét nghiệm phát hiện các bệnh lây qua đường tình dục và bệnh nhiễm trùng cơ hội

Bao gồm các xét nghiệm giang mai, viêm gan B, lao...

3. Các loại kết quả xét nghiệm

Dương tính

Tức là trong máu người bệnh có chứa kháng thể kháng HIV hay còn có nghĩa là bạn đã nhiễm HIV. Tuy nhiên trong trường hợp trẻ sơ sinh thì kết quả xét nghiệm dương tính tức là bé không có vi rút HIV nhưng đã có kháng thể kháng HIV của mẹ truyền sang.

Âm tính

Tức là trong máu người bệnh không có kháng thể kháng HIV. Khi kết quả âm tính có hai khả nǎng xảy ra: hoặc là bạn không có HIV, hoặc là bạn có HIV nhưng đang ở trong thời kì cửa sổ.

Không rõ

Nguyên nhân có thể là do người bệnh đang ở trong thời kì cửa sổ, hoặc cũng có thể do người bệnh đang dùng một loại thuốc nào đó có thể làm ảnh hưởng đến khả nǎng nhận diện kháng thể.

Thời kỳ cửa sổ

Là thời gian mà người bệnh đã nhiễm HIV nhưng lượng kháng thể sinh ra quá nhiều, khi đó xét nghiệm chưa thể tìm ra mầm bệnh. Thường thì thời kỳ cửa sổ trong vòng 3 tháng, có người dài hơn, nhưng không quá 6 tháng.

>>> Xem thêm: Xét nghiệm HIV bao lâu thì biết kết quả?

4. Thời điểm để làm xét nghiệm máu HIV

Xét nghiệm sau 7 ngày (tính từ ngày có nguy cơ lây nhiễm)

Chẩn đoán sơ bộ sớm HIV hiện nay đã được thực hiện sau 7 ngày tính từ khi có nguy cơ lây nhiễm. Các kỹ thuật chuẩn đoán được áp dụng cực kỳ nhanh, sử dụng hệ thống hoàn toàn tự động. Dùng phản ứng dây chuyền polymerase (PCR) hoặc khuếch đại Acid nucleic để phát hiện số lượng virus dù là cực bé. Kỹ thuật chẩn đoán này được ứng dụng nhiều nhất trong kiểm tra máu từ những người tham gia hiến máu, có tác dụng làm giảm được nguy cơ lây nhiễm HIV và viêm gan C đáng kể.

Xét nghiệm máu HIV sau 1 tháng

- Kiểm tra các kháng thể HIV 1, 2 và kháng nguyên p24

Phương pháp xét nghiệm này được sử dụng sau 28 ngày kể từ khi có nguy cơ mắc bệnh. Phương pháp này có thể phát hiện hầu hết người đã nhiễm HIV trong từ 14-21 ngày.

Đa số những người mới bị nhiễm HIV cơ thể sẽ hình thành kháng thể kháng HIV 1,2 trong khoảng 28 ngày. Bằng việc kết hợp, tìm kiếm cả hai kháng nguyên p24 và kháng nguyên HIV 1, sẽ cho phép bác sĩ phát hiện HIV sớm hơn so với việc chỉ tìm kiếm một kháng thể HIV đơn lẻ.

- Xét nghiệm tìm kháng thể HIV 1-2

Trước đây phương pháp này thường có sự sai lệch rất lớn tuy nhiên ngày nay các phương pháp xét nghiệm đã được cải thiện, hiện đại, chính xác và dễ sử dụng hơn. Đây là thế hệ thứ 3 và thứ 4. Phương pháp xét nghiệm thế hệ thứ ba giúp phát hiện đến hơn 99% số người bị nhiễm HIV dương tính.

- Xét nghiệm máu HIV sau 3 tháng, 6 tháng

Đây là thời điểm người bệnh làm xét nghiệm chính xác nhất, các phương pháp xét nghiệm vẫn như cũ nhưng thời điểm này lượng kháng thể được sản xuất ra đã đủ lớn, virus HIV lúc này đã sinh sôi nhiều hơn, giúp phát hiện bệnh dễ dàng và chính xác hơn chỉ cần bằng phương pháp test nhanh.

5. Chi phí xét nghiệm

Không có mức thống nhất giữa các cơ sở xét nghiệm. Vì ở một số điểm người bệnh có thể xét được nghiệm miễn phí. Một số điểm có mức phí khoảng từ 50.000 đồng đến 100.000 đồng để test nhanh, riêng xét nghiệm PCR có thể lên tới 2.500.000.

Nếu bạn xét nghiệm máu HIV khi quá thời kỳ cửa sổ mà có kết quả âm tính thì chúc mừng bạn, nhưng nếu như kết quả dương tính với HIV thì cũng không có nghĩa là mọi thứ đã hết. Điều bạn cần làm lúc này không phải là lo lắng, bi quan mà là phải tham gia điều trị HIV ngay để có thể kéo dài tuổi thọ đến tối đa.

>>> Xem thêm: Xét nghiệm HIV bao lâu là chính xác?