Nguyên nhân trật khớp vai và cách phòng tránh

Tại sao lại bị trật khớp vai?

Tại bệnh viện, các bác sĩ thường tiếp nhận những trường hợp bệnh nhân bị trật khớp vai do không cẩn trọng trong hành động, do bạn bè đùa quá trớn hay do bản thân gặp tai nạn. Lúc này, bệnh nhân sẽ được bác sĩ nắn lại khớp và nằm bất động tay trong khoảng 2 tuần. Thông qua khám lâm sàng và chụp MRI, bệnh nhân thường được chẩn đoán là rách tróc sụn viền trước dưới nên gây lỏng lẻo ở khớp vai. Đây là ca bệnh điển hình của việc bị trật khớp vai.

Có thể nói, khớp vai là khớp có tầm vận động lớn nhất cơ thể bởi nó có thể xoay được 360 độ, nó là khớp khởi phát của toàn bộ hoạt động ở chi trên, đảm bảo sự khéo léo, linh hoạt trong các hoạt động của chúng ta như: ném, cầm, giữ thăng bằng... Mặc dù có hệ thống bao khớp, dây chằng lỏng lẻo nhưng do có hệ thống gân cơ gia cố nên khớp vai có sức mạnh để thực hiện được các động tác sinh hoạt hàng ngày.

Nguyên nhân trật khớp vai là do chỏm xương cánh tay bị trật khỏi ổ chảo làm cho dây chằng bao khớp và sụn viền bị rách ra, có thể sẽ kèm theo việc bị gãy, dập, khuyết mất xương ổ chảo hoặc là cánh tay. Khớp vai cũng là khớp dễ bị trật nhất trong cơ thể, sẽ xảy ra khi chúng ta ngã chống tay, bị chấn thương trực tiếp vùng vai, bị đập tay hoặc do những tổn thương nhỏ lặp đi lặp lại nhiều lần trong các hoạt động hàng ngày hoặc do chơi thể thao nên làm lỏng lẻo dây chằng khớp.

Trật khớp vai có phục hồi được không?

Thường thì sau lần trật khớp đầu tiên, khớp vai sẽ có nguy cơ trật lại nhiều lần khác và sẽ gây ra tình trạng trật khớp vai tái hồi. Theo thống kê, có tới 90% trường hợp bị trật khớp vai tái hồi nhiều lần sau khi đã bị lần đầu tiên, thường là ở người trẻ (từ 18 – 25 tuổi) và do nhu cầu hoạt động vai nhiều. Nguyên nhân trật khớp vai là do rách cấu trúc sụn viền và dây chằng bao khớp nên khi bị trật nhiều lần, vết rách này sẽ rộng ra, lâu ngày hơn sẽ tạo thành khuyết xương, rách gân cơ chóp xoáy, gãy mảng xương nên khớp vai mới lỏng lẻo, mất đi chức năng, lực giảm nên sức vận động sẽ kém đi, vai bị đau và gặp khó khăn trong các hoạt động đặc biệt, nhất là tư thế giơ tay cao quá đầu.

Trật khớp vai tái hồi vừa làm ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày, sức lao động giảm sút và khả năng chơi thể thao cũng kém hơn, bệnh nhân còn bị thoái hóa khớp vai và giảm chức năng vai về sau này. Hơn nữa, trật khớp vai tái hồi còn làm ảnh hưởng đến tâm lý của bệnh nhân vì nỗi sợ vai dễ dàng bị trật khớp nhiều lần khác, khiến họ sợ vận động hơn.

Biết được nguyên nhân trật khớp vai rồi, chúng ta sẽ biết cách chữa trị. Có nhiều người sẽ tìm đến thầy lang hoặc tự nắn, tự sửa không đúng chuyên môn. Điều này khiến khớp bị nắn không đúng kỹ thuật, bất động không đủ thời gian quy định nên khiến tình trạng trật khớp diễn ra nhiều lần hơn. Do đó, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được nắn trật đúng kỹ thuật, bất động bằng vai trong tư thế dang – xoay ngoài đủ thời gian quy định, được hướng dẫn phục hồi chức năng nhằm lấy lại tầm vận động khớp, sức mạnh của cơ bắp, sớm trở lại bình thường và tham gia các hoạt động như cũ. Thời gian bất động lành mô thường từ 3 – 4 tuần, thời gian để phục hồi chức năng thường 2 – 4 tháng.

Sau khi bị trật khớp vai tái hồi, bạn nên đến bác sĩ chuyên khoa để khám và chụp MRI để xác định được những tổn thương sụn viền bao khớp và tiến hành giải phẫu để đính lại sụn viền bao khớp đã bị rách. Hiện nay, phẫu thuật nội soi khớp vai được coi là phương pháp hiện đại, phổ biến ở Việt Nam và trên thế giới. Nó được dùng để điều trị trật khớp vai tái hồi. Phương pháp có ưu điểm là ít gây đau, giúp phục hồi chức năng vận động sớm với tỷ lệ lên tới 90%.

Sau khi đã được chẩn đoán nguyên nhân trật khớp vai, sau lần trật đầu tiên, người bệnh cần được nắn trật và bất động bằng đai chuyên dùng. Người bệnh nhân tuân thủ nghiêm ngặt thời gian bất động, tập phục hồi và từng bước trở lại vận động như cũ theo phác đồ điều trị của các bác sĩ. Để phòng tránh được trật khớp vai tái hồi, chúng ta nên thường xuyên tập luyện sức mạnh và sự dẻo dai của khớp vai, khi chơi thể thao cần khởi động thật kỹ, không nên chơi khi đang mệt mỏi và tham gia hoạt động vui vẻ.

Xem thêm:

• Nguyên nhân gây ra bệnh trật khớp vai là gì?
  
• Trật khớp vai nhiều lần vì sao?