Xét nghiệm dương tính giả HIV hiểu như thế nào là đúng?

HIV là một căn bệnh nguy hiểm, không có thuốc chữa. Bệnh này rất dễ lây lan vì nguồn lây truyền chủ yếu qua đường máu, đường tình dục và từ mẹ sang con. Trong y khoa, để xác định một người có bị nhiễm HIV hay không cần đến các cơ chuyên môn để làm xét nghiệm.

Nhưng trên thực tế, trường hợp xét nghiệm dương tính giả vẫn hay xảy ra. Vậy xét nghiệm dương tính giả là gì, trường hợp nào cho ra kêt quả dương tính giả? Và phải hiểu về kết quả này như thế nào? Hãy cùng HoiBenh theo dõi bài viết dưới đây.

Thế nào là xét nghiệm dương tính giả HIV?

Xét nghiệm HIV là là phương pháp lấy máu người cần xét nghiệm, để tìm kháng thể hoặc kháng nguyên kháng virus HIV trong máu. Hiện nay thường dùng những phương pháp tìm kháng thể kháng virus HIV ở trong máu, cách này có tính sàng lọc và độ nhạy cao.

Xét nghiệm HIV, thường được thực hiện theo quy trình sau:

- Tư vấn hành vi nguy cơ: Khi đến các trung tâm xét nghiệm HIV, người cần xét nghiệm sẽ được các bác sĩ tư vấn hành vi nguy cơ có thể xảy ra gây nhiễm HIV.

- Lấy máu: Sau khi tư vấn hành vi nguy cơ, người cần xét nghiệm sẽ được bác sĩ hoặc điểu dưỡng lấy máu và tiến hành xét nghiệm.

- Tiến hành xét nghiệm: Xét nghiệm sẽ được tiến hành với mẫu máu đã lấy. Xét nghiệm này dùng phương pháp có độ nhạy cao, loại trừ các mẫu âm tính với HIV.

- Trường hợp kết quả dương tính với xét nghiệm sàng lọc sẽ được làm thêm 2 xét nghiệm nhằm khẳng định chuẩn đoán dương tính HIV.

Quá trình xét nghiệm, đơn vị xét nghiệm sẽ cung cấp mã số cho mỗi một người cần xét nghiệm khác nhau, đảm bảo sự chính xác cho kết quả xét nghiệm. Tuy vậy kết quả xét nghiệm dương tính giả vẫn xảy ra. Tức là cho kết quả sai, người có kết quả âm tính lại nhận kết quả dương tính giả.

Lưu ý rằng chỉ khẳng định kết quả dương tính HIV, nếu kết quả dương tính với cả 3 loại sinh phẩm khác nhau, có nguyên lý chuẩn bị khác nguyên khác nhau.

Trường hợp cho kết quả xét nghiệm HIV dương tính giả

Có nhiều yếu tố sai sót dẫn tới các xét nghiệm HIV dương tính giả như sau:

- Sai mã khách hàng: Quá trình gắn mã, các nhân viên y tế nhầm lẫn sẽ dẫn đến nhầm lẫn kết quả cuối cùng.

- Sai sót trong quy trình vận chuyển máu: Các Kỹ thuật viên sau khi lấy máu, trong quá trình vận chyển đến phòng xét nghiệm làm nhầm lẫn các ống máu, từ đó kết quả được trả về sẽ sai lệch. Tuy nhiên, hiện nay quy trình vận chuyển máu này đã có sự quản lý giám sát nghiêm ngặt, và thực hiện bằng máy móc nên tỷ lệ sai sót là rất nhỏ.

- Một số bệnh lý khác: Kết quả dương tính giả cũng xảy ra trong nhiều trường hợp người cần xét nghiệm có các bệnh như lao, viêm ga, xơ gan do rượu, suy thận, chạy thận...

Cần làm gì để tránh kết quả dương tính giả HIV?

Xét nghiệm HIV, là một trong những việc làm quan trọng và có ý nghĩa rất lớn đối với người làm xét nghiệm. Tuy kết quả này vẫn có cho ra kết quả giả, nhưng để đảm bảo các bác sĩ vẫn khuyên người làm xét nghiệm lựa chọn những cơ sở xét nghiệm uy tín, chuyên khoa.

Kỹ thuật xét nghiệm dù đơn giản hay phức tạp, nhưng vẫn phải đảm bảo quy trình nghiêm ngặt. Được tiến hành bởi các kỹ thuật viên có kinh nghiệm và chuyên môn cao.

Kết quả xét nghiệm HIV sẽ nằm trong 3 trường hợp sau:

– Kết quả âm tính: Nghĩa là máu không chứa kháng thể HIV. Đây có thể do hai khả năng: một là không nhiễm HIV, hai là có HIV nhưng đang trong “thời kỳ cửa sổ”.Và sẽ cho kết quả giả, nhưng rất ít gặp. Xét nghiệm này cũng cần làm thêm xét nghiệm tiếp theo, để biết được kết quả chính xác.

– Kết quả dương tính: Tức là máu có kháng thể kháng HIV (đã nhiễm HIV). Đặc biệt với trẻ sơ sinh có thể em bé không có virus nhưng lại có kháng thể của cơ thể mẹ truyền sang. Vì vậy sau 6-12 tháng sau khi sinh, cần xét nghiệm lại để có kết quả chính xác.

Và trong lúc xét nghiệm, nếu có gặp phải sai sót thì có khả năng cao cho ra kết quả xét nghiệm dương tính giả.

– Trường hợp không xác định: Nguyên nhân có thể do trong “thời kỳ cửa sổ”, chưa có biểu hiện rõ rệt. Cũng có thể do người cần xét nghiệm đã dùng một số loại thuốc có tác dụng phụ làm ảnh hưởng đến khả năng nhận diện kháng thể nên kết quả xét nghiệm không rõ ràng. Chính vì vây, cần lấy lại mẫu xét nghiệm lại theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Thông thường khi xét nghiệm HIV, nếu kết quả là dương tính thì sẽ không kết luận ngay là trường hợp dương tính với HIV. Mà sau đó phải tiến hành xét nghiệm với sinh phẩm khác, để kiểm tra lại. Tránh kết quả dương tính giả trong lần xét nghiệm đầu tiên. Hãy tìm hiểu và đến các cơ sở y tế uy tín, theo quy định của Bộ y tế để tiến hành xét nghiệm lại.

Xét nghiệm dương tính giả rất có thể xảy ra nên khi có nhu cầu xét nghiệm HIV cần tuân thủ đúng quy trình và tìm hiểu thật kỹ về vấn đề này. Mong rằng bài viết đã giải đáp được phần nào những thắc mắc của các bạn trong việc xét nghiệm dương tính giả và các vấn đề liên quan đến căn bệnh HIV.

Xem thêm

• 7 địa chỉ xét nghiệm HIV miễn phí tại Tp. Hồ Chí Minh

• Xét nghiệm HIV tại Hà Nội