Vỡ tử cung dễ gặp ở 3 tháng cuối thai kỳ, đe dọa tính mạng mẹ và bé

Vỡ tử cung là tình trạng xuất hiện một vết rách trên thành tử cung, xảy ra trong quá trình mang thai. Vết rách này sẽ xé toạc các lớp của cơ tử cung dưới tác động của cơn co tử cung, gây vỡ tử cung hoàn toàn gây chảy máu ồ ạt trong ổ bụng và ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của cả mẹ lẫn bé.

Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân gây vỡ tử cung là do 3 nhóm nguyên nhân lớn sau:

Nguyên nhân do mẹ

• Bất thường khung chậu: khung chậu người mẹ méo, hẹp, hoặc bất thường sẽ gây khó khăn cho quá trình chuyển dạ và có nguy cơ gây ra vỡ tử cung.
• Bất thường tử cung: tử cung dị dạng, kém phát triển, tử cung đôi cũng là một nguyên nhân gây chuyển dạ khó.
• Sẹo mổ cũ ở tử cung: Phụ nữ có tiền căn đã từng trải bất kỳ cuộc phẫu thuật về sản phụ khoa như: phẫu thuật bóc nhân xơ tử cung, phẫu sửa chữa những dị dạng hoặc bất thường của tử cung, mổ lấy thai, nạo phá thai... đều có nguy cơ dẫn đến vỡ tử cung khi mang thai
• Cơn co tử cung quá mạnh trong lúc chuyển dạ.
• Các khối u tiền đạo sẽ ngăn cản sự đi xuống của thai trong quá trình chuyển dạ. Ví dụ như u nang buồng trứng, u xơ tử cung, các khối u trong vùng chậu hoặc âm đạo
• Sinh nhiều lần, suy dinh dưỡng làm giảm chất lượng cơ tử cung.

Nguyên nhân từ phía thai

• Thai to: thai có thể to toàn phần hoặc to từng phần.
• Thai dị dạng, não úng thủy
• Thai có ngôi bất thường hoặc đầu thai nhi cúi không tốt trong quá trình chuyển dạ.

Nguyên nhân do thầy thuốc

• Các thủ thuật can thiệp trong lúc sanh (thường gặp ở những trường hợp chuyển dạ khó khăn): forceps, giác hút, kỹ thuật xoay thai....

Vỡ tử cung có thể xảy ra trong lúc chuyển dạ hoặc trong quá trình mang thai, thường gặp là 3 tháng cuối thai kỳ.

Vỡ tử cung trong thời kỳ mang thai:

• Thường xảy ra ở những người có sẹo mổ cũ ở tử cung hoặc những người có tử cung bé, kém phát triển.
• Trường hợp này có thể không có triệu chứng dọa vỡ báo trước hoặc có triệu chứng không điển hình.

Vỡ tử cung trong chuyển dạ

Thông thường trước khi tử cung vỡ sẽ có một giai đoạn báo động gọi là giai đoạn dọa vỡ. Do đó cần phải phát hiện và xử trí kịp thời sẽ cứu được cả mẹ lẫn con.

Thông thường trước khi vỡ tử cung bao giờ cũng có một giai đoạn được gọi là giai đoạn dọa vỡ. Việc phát hiện và xử trí kịp thời ở giai đoạn này sẽ giúp hạn chế ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ lẫn con. Giai đoạn dọa vỡ tử cung này sẽ có những dấu hiệu sau:

• Đau bụng: Sản phụ thường sẽ cảm thấy đau bụng dữ dội, cơn đau thường xuất hiện đột ngột, tăng dần cường độ và kéo dài.
• Đáy tử cung có thể bị kéo lên trên rốn.
• Xuất hiện dấu thắt ở phần dưới rốn. Lúc này tử cung sẽ bị biến dạng và được mô tả có hình dạng giống quả bầu. Vòng thắt này có tên gọi là vòng Bandle.
• Cơn co tử cung ngày càng xuất hiện với cường độ mạnh hơn và kéo dài, khoảng cách giữa các cơn co ngắn.

Nếu phát hiện muộn, lúc đấy tử cung nhiều khả năng đã vỡ. Triệu chứng vỡ tử cung sẽ có những dấu hiệu như:

• Sản phụ sẽ đau đớn nhiều hơn có thể lăn lộn, kêu la dữ dội, vã mồ hôi.
• Cơn đau diễn tiến trội lên rồi đột ngột hết đau, đồng thời cũng không thấy cơn co tử cung nữa.
• Nếu nặng hơn sẽ xuất hiện các dấu hiệu shock do tử cung vỡ gây chảy máu nhiều trong ổ bụng.
• Ra máu âm đạo.
• Tử cung không còn hình ảnh quả bầu, không còn thấy vòng thắt.
• Có thể sờ thấy các phần của thai nhi nằm dưới thành bụng.
• Không còn các dấu hiệu cử động của thai.

Sản phụ nếu có các dấu hiệu như trên cần phải được nhập viện khẩn cấp để được các bác sĩ tiến hành cấp cứu.

Vỡ tử cung là một biến chứng sản khoa nguy hiểm. Thông thường các trường hợp bệnh khi nhập viện sẽ được phẫu thuật khẩn. Và thai phụ thường sẽ bị cắt tử cung để bảo tồn tính mạng cho mẹ và bé. Một số trường hợp, vết rách nhỏ, thời gian vỡ chưa lâu, sản phụ còn mong muốn có con. Các bác sĩ có thể phẫu thuật bảo tồn tử cung để giữ lại khả năng sinh sản cho mẹ.

Để phòng ngừa các vấn đề tai biến xảy ra trong thai kỳ, mà đặc biệt là tình trạng vỡ tử cung. Các bác sĩ khuyên bạn nên:

• Theo dõi và khám thai thường xuyên để phát hiện thai phụ có nguy cơ cao vỡ tử cung.
• Những người có sẹo ở tử cung được khuyên nên có thai lần sau ít nhất phải 3 năm.
• Các thai phụ nguy cơ cao nên được theo dõi sát và chủ động nhóm các trung tâm có khả năng thực hiện các phẫu thuật sản khoa.

Vỡ tử cung được xem là một trong những tai biến sản khoa nguy hiểm. Bệnh có thể ảnh hưởng đến sự sống còn và sức khỏe của mẹ và bé. Do đó sản phụ khi có thai được khuyên phải thường xuyên theo dõi và khám thai định kỳ. Đừng ngại ngần mà hãy đến gặp các bác sĩ của bạn khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào xảy ra trong thai kỳ để được chăm sóc và hỗ trợ tốt nhất cho thai kỳ của bạn.

Xem thêm:

• Thai ngoài tử cung vỡ ảnh hưởng như thế nào và cách xử lý?
• Đề phòng vỡ tử cung ở phụ nữ mang thai