Vị trí của gan trong cơ thể người và những kiến thức bạn cần biết

Vị trí của gan trong cơ thể

Gan là một cơ quan nằm ở phía bên phải ổ bụng, đằng sau xương sườn. Nó được coi là cơ quan nội tạng tạng lớn nhất của cơ thể với trọng lượng nặng khoảng 1,4 – 1,6 kg(ở người trưởng thành) và được chia thành hai thuỳ là thùy trái và thùy phải. Trong đó, thuỳ phải thường có kích thước to hơn thuỳ trái.

Gan tiếp giáp với nhiều cơ quan quan trọng của cơ thể như: phía trên giáp với cơ hoành, phía dưới là ruột non cùng ruột già. Phía trước bên phải gần với dạ dày, phía sau bên phải là thận phải và mặt dưới có túi mật. Chính vì cấu tạo đặc biệt như vậy cho nên nếu gan bị ảnh hưởng thì rất dễ gây tổn hại cho các cơ quan khác trong cơ thể.

Hầu như tất cả các cơ quan trong cơ thể như thận, não... đều nhận máu trực tiếp từ tim. Duy nhất chỉ có gan, do có một nhiệm vụ quan trọng trong việc chế biến những chất những chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể cho nên gan vừa nhận máu từ tim thông qua động mạch gan, lại vừa nhận máu trực tiếp từ đường tiêu hoá thông qua 1 động mạch lớn gọi là tỉnh mạch cửa. Chính vì nằm ở vị trí “chiến lược” này, các chất dinh dưỡng trong thức ăn được hấp thụ từ ruột sẽ đi qua gan để được biến đổi thành các chất cần thiết cho cơ thể. Đồng thời các độc chất từ đường tiêu hoá cũng phải qua gan để được lọc và khử độc. Tỉnh mạch của cung cấp khoảng 80% tổng lượng máu tới gan. 20% máu còn lại chuyên chở dưỡng khí oxy cần thiết cho hoạt động của gan là do động mạch gan cung cấp. Khi đến gan, hai dòng máu này cùng đổ vào các cấu trúc đặt biệt trong gan gọi là xoang mạch máu. Từ các xoang mạch này, các chất trong máu được thấm nhập vào trong tế bào gan và ngược lại, các chất từ tế bào gan cũng được thấm nhập trở lại vào trong máu. Thông qua quá trình trao đổi này, tế bào gan thực hiện các nhiệm vụ của mình. Sau đó, máu từ các xoang mạch sẽ tập trung đổ vào các tĩnh mạch gan. Từ tĩnh mạch gan, máu lại tiếp tục đổ vào tĩnh mạch chủ dưới để cuối cùng trở về tim.

Gan của một người bình thường có khoảng 100 tỷ tế bào. Khi xem dưới kính hiển vi, người ta thấy gan được tạo nên từ nhiều tiểu thuỳ gan có hình lục giác là tĩnh mạch trung tâm, nơi hội tụ các dãy tế bào gan. Đầu kia của dãy tế bào gan là khoang cửa, nơi chứa các nhánh của tĩnh mạch cửa, động mạch gan và ống mật. Ở giữa các dãy tế bào gan là các cấu trúc xoang mạch dẫn lưu máu từ khoang cửa đi đến tĩnh trung tâm. Các dãy tế bào gan này lại xếp chồng lên nhau thành từng lớp. Giữa 2 tế bào trên và dưới là các đường rãnh chứa dịch mật do gan tiết ra cùng với các chất được thải qua mật. Mật chảy theo các đường rãnh này đến đổ vào các ống mật ở khoang cửa, rồi vào những ống mật lớn hơn. Sau đó, mật tiếp tục đi vào ống gan trái, ống gan phải, xuống ống mật chủ và cuối cùng đến ruột non qua một lỗ mở gọi là cơ vòng Oddi.

Cấu tạo của gan

Gan của một người trưởng thành có khoảng 100 tỉ tế bào. Khi quan sát dưới kính hiển vi ta sẽ thấy được cấu tạo của gan gồm nhiều thùy (thùy trái và thùy phải) có hình lục giác xếp kế cận nhau. Ở giữa của chúng là tĩnh mạch trung tâm hội tụ các dãy các tế bào gan. Giữa các đường rãnh tĩnh mạch chứa dịch mật và các chất thải qua mật. Mật theo các đường rãnh này đổ về ống mật ở khoảng cửa, rồi đi vào những ống mật lớn hơn. Sau đó tiếp tục đi qua ống gan trái, ống gan phải, ống mật chủ và cuối cùng là ruột non giúp tiêu hóa các chất.

Gan là cơ quan nội tạng duy nhất trong cơ thể vừa nhận máu từ tim thông qua động mạch gan vừa nhận máu trực tiếp từ đường tiêu hóa qua một mạch máu lớn là tĩnh mạch cửa. Chính vì vậy mà gan có thể hoạt động tốt, các chất dinh dưỡng trong thức ăn sẽ được hấp thụ từ ruột qua gan biến đổi thành các chất cần thiết đi nuôi cơ thể.

Chức năng của gan

Gan là cơ quan đảm nhiệm rất nhiều nhiệm vụ khác nhau trong cơ thể như: chức năng chuyển hóa thức ăn, dự trữ năng lượng thanh lọc máu,... Tuy nhiên, nói về các chức năng chính thì gan có một số chức năng chính sau:

Chức năng chuyển hóa các chất

Gan được xem là nhà máy năng lượng của cơ thể, vì vậy hàng ngày nó làm việc liên tục không ngừng nghỉ để chuyển hóa các chất đưa vào cơ thể qua đường ăn, uống, hít thở, tiếp xúc qua da. Có 3 loại chất quan trọng được tổng hợp và chuyển hóa tại gan là chất là protein, lipid, glucid.

Chất đường (Glucid): là thành phần chính của cơm, bánh mì... glucid cung cấp năng lượng giúp cơ thể con người tiến hành mọi hoạt động. Sau khi ăn, chất đường trong thức ăn được men axit của dạ dày chuyển hóa glucid thành glucose để đi vào máu và chuyển tiếp thành glucogen dự trữ. Khi cơ thể bị tụt đường huyết đột ngột, gan sẽ phải phân giải glucogen dự trữ thành glucose để cung cấp cho cơ thể.

Protid: Chất này khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành các axit amin đi vào máu. Các axit amin này khi đến gan sẽ được gan sử dụng để tổng hợp thành nhiều loại chất đạm khác nhau để phục vụ cho hoạt động của cơ thể.

Lipid: Là các loại chất béo bao gồm cả cholesterol. Gan chính là nơi kiểm soát sự tạo ra và bài tiết cholesterol này. Để hoạt động của các tế bào được diễn ra bình thường, nồng độ cholesterol phải được duy trì ở mức ổn định.

Chức năng khử độc

Đây là chức năng quan trọng nhất của gan. Những chất độc hại ra khỏi cơ thể được gan loại bỏ bằng cách bằng cách biến đổi hoặc khử chúng rồi thải ra ngoài cơ thể thông qua đường bài tiết hoặc qua da.

Ngoài hai chức năng chính như trên thì gan còn tham gia nhiều vào các hoạt động khác của cơ thể như lọc máu, tạo dịch mật,...

Các loại bệnh lý ở gan thường gặp là

• Viêm gan: xảy ra khi các loại virus khác nhau và một số độc chất xâm nhập vào gan khiến gan yếu đi. Các loại virut thường gặp là A, B, C tương ứng với 3 bệnh viêm gan phổ biến.

  Viêm gan A: Nhìn chung, viêm gan A không mấy nguy hiểm. Người bệnh nhiễm virut viêm gan A từ thức ăn hằng ngày hoặc bị lây truyền qua đường tiêu hóa. Trong quá trình nhiễm, người bệnh có triệu chứng vàng da, mệt mỏi, nước tiểu vàng, phân sẫm màu. Sau khoảng 2 tuần, virut viêm gan A bị thải qua đường phân, thể trạng người bệnh sẽ trở lại bình thường

  Viêm gan B: Đây là bệnh hết sức nguy hiểm, do đặc tính của virut viêm gan B: Loại virut này có thể tồn tại ngoài môi trường từ 3 đến 4 tuần “bình an vô sự”. Virut viêm gan B lây qua đường máu, đường sinh dục và truyền tự mẹ sang con với khả năng lây lan gấp 100 lần virut HIV. Khi mắc virut viêm gan B, người bệnh gần như không có biểu hiện ra bên ngoài, chỉ khi bệnh đã nặng mới được phát hiện điều trị thì bệnh đã trở nên mãn tính.

  Viêm gan C: Virut viêm gan C lây truyền qua đường máu, và phần lớn người nhiễm loại virut này sẽ chuyển sang ung thư gan, xơ gan.

• Xơ gan là sự hình thành các búi xơ trong gan thay thế cho nhu mô gan bị chết khi virus xâm nhập hoặc do ngộ độc rượu hay một số hóa chất độc hại khác.
  
• Ung thư gan: là loại bệnh lý nguy hiểm gây tổn hại đến chức năng gan thậm chí là khiến gan ngừng hoạt động. Người bị ung thư gan gần như cầm chắc tấm vé vào “cửa tử” do đây là bệnh nguy hiểm nhất trong số các bệnh về gan. Khi các tế bào ung thư tấn công gan, các tế bào gan sẽ dần dần mất chức năng, chết đi ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình đào thải chất độc. Đốc tố không được thải ra ngoài, sẽ tích tụ trong cơ thể. Trong đa số các trường hợp, bệnh nhân ung thư gan thường chỉ sống được từ 6 tháng đến 1 năm.
  
• Xơ gan mật tiên phát: bệnh tự miễn của các đường dẫn mật nhỏ.
  

Ngoài ra còn có một số loại bệnh lý nhi khoa liên quan đến gan như teo đường mật bẩm sinh, thiếu alpha-1 antitrypsin, hội chứng Alagille và ứ mật trong gan tuần tiến có tính chất gia đình.

Kiểm tra chức năng gan với dịch vụ Xét nghiệm tại nhà HoiBenh Home

Trong môi trường sống hiện đại ngày nay, với việc phải đối mặt với tình trạng ô nhiiễm môi trường, cùng các thói quen như hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, sử dụng thực phẩm không an toàn khiến nhiều người lo lắng về chức năng gan của mình. Chính vì vậy, HoiBenh Home đã cung cấp một gói xét nghiệm chức năng gan, men gan giúp bạn có thể đánh giá tình trạng của gan thời điểm hiện tại.

Xét nghiệm tại nhà HoiBenh Home hiện đang là luồng gió mới trên thị trường y tế, là đối tác độc quyền của Bệnh viên Đại học Y Hà Nội và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, là những nơi có lợi thế tuyệt đối về năng lực chuyên môn y tế cùng hệ thống các phòng lab hiện đại hàng đầu càng nước.

Gói xét nghiệm chức năng gan và men gan này giúp cho bạn có thể đánh giá được tình trạng làm việc của gan, men gan hiện tại để kịp nắm bắt tình trạng sức khỏe và lựa chọn phương pháp điều trị .

Lợi ích khi đến với Xét nghiệm tại nhà HoiBenh Home

• Mẫu xét nghiệm được lấy tại nhà khách hàng, không mất công chờ xếp hàng, lấy kết quả như khi làm xét nghiệm ở các bệnh viện công.
  
• 100% mẫu xét nghiệm được thực hiện bằng phòng lab hiện đại của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương.
  
• Lấy mẫu đúng giờ, biện luận ngay sau 24h có kết quả mềm.
  
• Kết quả đảm bảo tính chính xác, có dấu đỏ của bệnh viện, đúng thông tin khách hàng.

Cách tính tổng giá xét nghiệm

• Tổng giá = Phí xử lý mẫu xét nghiệm + Giá xét nghiệm + Phí km tăng thêm
• Phí xử lý : 30.000đ
• Phí km tăng thêm : 5.000đ x (n-5) với n là số km tính từ 300 Đê La Thành nhỏ tới địa chỉ lấy mẫu

* Giá gói xét nghiệm kiểm tra chức năng gan, men gan của HoiBenh Home được cập nhật phía cuối bài viết.

* Với khách hàng muốn xử lí mẫu tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, liên hệ với hotline: (024) 73049779 / 0984.999.501 để được tư vấn cụ thể.

Địa chỉ: 300 Đê La Thành nhỏ, Đống Đa, Đống Đa, Hà Nội

Giờ làm việc: Thứ Hai - Thứ Sáu: 06:00 - 15:30, Thứ Bảy: 06:00 - 10:00

Trên đây là những kiến thức cần biết về gan mà bạn cần biết. Hãy lắng nghe và chăm sóc cơ thể để có thể đảm bảo sức khỏe của bản than mình tốt hơn. Chúc các bạn có một sức khỏe tốt!

Xem thêm:

• Ăn nhiều đường có thể gây hại cho gan và máu
  
• Gan nhiễm mỡ vì ăn kiêng để giảm cân nhanh