Vì sao lại gọi là sỏi amidan?

Hầu hết mỗi người trong chúng ta đều nghe qua khái niệm “sỏi thận”, “sỏi mật” nhưng không phải ai cũng biết đến một loại sỏi hình thành trong cổ họng có tên sỏi Amidan.

Vậy sỏi Amidan là gì? Sỏi Amidan nằm ở đâu? Tại sao lại có sỏi Amidan? sỏi Amidan có nguy hiểm không? Tất cả sẽ được giải đáp qua bài viết dưới đây.

Sỏi Amidan - tên gọi tiếng Anh là Tonsil stone, hay còn gọi là bã đậu Amidan, là những hạt nhỏ màu trắng vàng, mọc xung quanh 2 túi amidan trong vòm họng (chính vì vị trí đặc biệt này nên loại sỏi này thường được gọi là sỏi Amidan).

Các nhà nghiên cứu cho hay, những nhân tố giúp hình thành sỏi Amidan bao gồm chất nhầy, tế bào chết, canxi và các loại khoáng chất có trong vòm họng.

Trong quá trình nhai và nuốt thức ăn, một lượng nhỏ trong đó đã rơi vào trong hốc Amidan. Theo thời gian, chúng dần dần tích lũy và chuyển hóa tạo thành các khoáng chất lắng cặn với thành phần chính là canxi, một lượng nhỏ magie cacbonat, photpho, amoniac. Do có sự thâm nhập của muối vô cơ, chúng dần dần hóa cứng và tạo thành sỏi amidan.

Về cơ bản, sỏi Amidan dường như vô hại. Kích thước một hạt sỏi thường rất nhỏ, chúng ta có thể tiêu diệt nó bằng cách súc miệng nước muối hay “cạy” ra bằng tay.Tuy nhiên, nếu trong cổ họng có một lượng lớn sỏi Amidan và không xử lý kịp thời thì kích thước sỏi Amidan không ngừng phát triển, vậy cách xử lý duy nhất là phẫu thuật loại bỏ chúng.

Mặc dù sỏi Amidan không gây nguy hiểm nhưng cũng gây ra một số tác hại to lớn tới cuộc sống sinh hoạt của chúng ta. Cụ thể

Gây hôi miệng

Trong quá trình xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn sẽ gặp sỏi Amidan sống xung quanh 2 túi Amidan ở vòm họng. Sỏi amidan có thể coi là “món ăn ngon” của vi khuẩn, giúp gia tăng sự phát triển của chúng, dẫn đến hậu quả là Amidan bị viêm và sưng tấy nghiêm trọng. Trong quá trình này, một số vi khuẩn khi “tiêu hóa” sỏi sẽ thải ra khí sulfur có mùi thối đặc trưng, khiến hơi thở của bạn có mùi khó chịu.

Đau họng, viêm Amidan

Amidan là hệ thống các tế bào lympho có vai trò bảo vệ cơ thể, ngăn cản sự xâm nhập của các vi khuẩn gây bệnh. Vì vậy, khi phải đối mặt với số lượng lớn vi khuẩn, “hàng rào” Amidan có khả năng suy yếu, đây chính là cơ hội tốt cho vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể. Đồng thời kết hợp với sự có mặt của sỏi Amidan, sự phát triển mạnh mẽ của vi khuẩn sẽ vượt quá khả năng bảo vệ và xử lý khiến cho Amidan bị viêm và sưng đỏ. Kích thước của sỏi càng to, tình trạng viêm Amidan càng trở nên trầm trọng hơn, đồng thời gây ra các triệu chứng khó chịu như viêm họng, sốt cao....

Nếu không chữa trị kịp thời, tình trạng bệnh kéo dài có thể dẫn đến hậu quả là đau họng, sốt cao thường xuyên, ngoài ra có thể dẫn đến buồn nôn.

Gặp trở ngại khi nuốt thức ăn

Việc sỏi Amidan quá to có thể gây trở ngại cho quá trình nuốt thức ăn, tuy nhiên, trong một số trường hợp lại phụ thuộc vào vị trí sỏi Amidan. Ví dụ như sỏi mặc dù kích thước rất lớn nhưng nằm ở vị trí “đắc địa”, chúng ta vẫn ăn uống bình thường mà không hề nhận ra sự phát triển của nó cho đến khi Amidan bị viêm trầm trọng.

Đau tai, ù tai

Do có dây thần kinh liên kết Amidan với tai nên khi Amidan bị viêm, tai cũng có thể bị ảnh hưởng. Chúng ta có thể bắt gặp các triệu chứng đau tai thường xuyên hay ù tai ở một số trường hợp nặng.

Súc miệng nước muối

Súc miệng bằng nước muối là biện pháp điều trị thường dùng nhất trong việc loại bỏ sỏi Amidan. Bạn nên súc miệng bằng nước muối hay nước súc miệng không chứa cồn (có thể tìm thấy ở hiệu thuốc) như một công việc chăm sóc sức khỏe hằng ngày. Việc hình thành thói quen này có thể giúp ngăn chặn sự lắng cặn của các khoáng chất, các thành phần có vai trò kết sỏi Amidan. Ngoài ra, việc sử dụng nước muối súc miệng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị bệnh viêm họng, xoa dịu các triệu chứng đau họng.

Uống nhiều nước

Đây được coi là biện pháp đơn giản nhất giúp ngăn ngừa hình thành sỏi Amidan. Uống nhiều nước sẽ làm cho sỏi bị nghiền nhỏ ra, hạn chế quá trình phát triển của sỏi cũng như nguy cơ viêm Amidan.

Uống nước chanh

Trong nước chanh có chứa thành phần vitamin C, rất có ích trong việc loại bỏ tình trạng kết sỏi Amidan.

Hướng dẫn: Bạn có thể lấy 3 muỗng nước cốt chanh pha với 1 ly nước ấm để uống hay súc miệng đều được, vừa có thể giúp vệ sinh cổ họng và khu vực xung quanh amidan, vừa ngăn ngừa sự hình thành của sỏi.

Ăn tỏi sống hoặc hành tây

Một số thành phần có trong tỏi và hành tây có tác dụng kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn, giúp loại trừ các vi khuẩn gây hại cho cơ thể. Vì vậy, khi phát hiện hiện tượng kết sỏi xung quanh khu vực 2 túi Amidan, nhờ vào việc ăn tỏi sống hay hành tây có thể ức chế sự phát triển của chúng. Mỗi ngày bạn chỉ cần ăn một vài lát tỏi nhỏ, kiên trì sẽ thấy tình hình được cải thiện rõ rệt.

Trên đây là một số biện pháp cơ bản để ngăn ngừa tình trạng kết sỏi Amidan. Tuy nhiên, để giảm thiểu nguy cơ kết sỏi một cách tối đa, bạn nên chú ý vệ sinh răng miệng sạch sẽ, thường xuyên thay bàn chải định kỳ... Ngoài ra, việc đánh răng sau khi ăn cũng là một biện pháp hiệu quả phòng tránh kết sỏi.

Xem thêm:

• Viêm amidan và cách điều trị
• 5 địa chỉ cắt amidan được đánh giá cao tại Hà Nội