Vắc xin 3 trong 1 và những điều cần biết
Các nhà khoa học và bác sĩ đều cho rằng việc mọi người được tiêm phòng vắc xin 3 trong 1 đề phòng bệnh 3 bệnh thường gặp là quai bị, sởi và rubella là vô cùng cần thiết. Thế nhưng không phải ai cũng hiểu rõ loại vắc xin 3 trong 1 này, hãy cùng tìm hiểu và trả lời các câu hỏi thường gặp với chủ đều là loại vắc xin này nhé.
Vắc xin 3 trong 1 và những điều cần biết
Những ai nên cần được tiêm phòng vắc xin 3 trong 1?
Trẻ em
Các bác sĩ khuyến cáo mọi trẻ em đều cần được tiêm vắc xin MMR (hay vắc xin 3 trong 1), mũi đầu bắt đầu từ 12 đến 15 tháng tuổi, mũi thứ 2 được tiêm vào từ 4 đến 6 tuổi. Trẻ em có thể được tiêm mũi thứ 2 sớm hơn miễn là cách ít nhất 28 ngày sau mũi thứ nhất.Vắc xin 3 trong 1 được tiêm muộn hơn các loại vắc xin dành cho trẻ em khác bởi vì kháng thể chuyển từ người mẹ sang con có thể bảo vệ được những bệnh này và khiến vắc xin MMR kém hiệu quả cho đến lúc trẻ đủ 1 năm tuổi.Học sinh, trẻ vị thành niên:Các đối tượng này nếu vẫn chưa được tiêm vắc xin lúc nhỏ cần tiêm 2 mũi vắc xin MMR này, và cách nhau ít nhất 28 ngày.
Người trưởng thành
Người lớn nếu vẫn chưa được tiêm vắc xin 3 trong 1 này cần được tiêm ít nhất là một mũi tiêm.
Khách du lịch quốc tế
Khách du lịch từ 6 tháng trở lên có dự định đi du lịch nước ngoài nên được bảo vệ khỏi bệnh sởi. Trước khi có bất kì chuyến đi quốc tế nào:
- Trẻ nhỏ từ 6 đến 11 tháng nên được tiêm ít nhất một mũi vắc xin này. Trẻ nhỏ đã nhận được 1 mũi vắc xin MMR trước 1 tuổi nên được tiêm 2 liều nữa (một liều vào thời điểm 12 đến 15 tháng tuổi và liều còn lại cần cách liều đầu tiên ít nhất 28 ngày).
- Trẻ em 12 tháng tuổi hoặc hơn nên được tiêm 2 mũi vắc xin này, cũng cách nhau ít nhất 28 ngày.
- Trẻ vị thành niên và người trưởng thành nếu chưa được tiêm phòng sởi cũng nên tiêm 2 mũi vắc xin 3 trong 1, và đương nhiên cũng cách nhau ít nhất 28 ngày.
Nhân viên y tế
Cũng cần tiêm và lịch trình tiêm cũng tương tự như trường hợp người trưởng thành.
Phụ nữ có kế hoạch mang thai
Đối tượng phụ nữ thuộc nhóm này nên hỏi ý kiến bác sĩ về tiêm vắc xin trước khi có ý định mang thai. Thông thường phụ nữ thuộc nhóm này nếu chưa được tiêm phòng trước đó thì nên tiêm ít nhất 1 liều vắc xin MMR.
Phụ nữ cho con bú an toàn với vắc xin này, và đứa trẻ cũng không bị ảnh hưởng bởi vắc xin này thông qua việc bú sữa mẹ.
Những đối tượng không nên tiêm vắc xin 3 trong 1?
Vắc xin phòng chống sởi, quai bị và rubella không nên dùng cho các đối tượng:
- Bất cứ ai đã từng dị ứng với kháng sinh neomycin hay bất kì thành phần nào của vắc xin 3 trong 1. Hãy nói với bác sĩ về tình trạng dị ứng của bạn.
- Bất kỳ ai có tiền sử dị ứng với liều vắc xin 3 trong 1 này trước đó thì không nên nạp thêm 1 mũi nữa.
- Nếu cơ thể không được khỏe vào đúng ngày lịch tiêm phòng, có thể cân nhắc rời lịch cho đến khi bình phục hoàn toàn.
- Phụ nữ có thai không nên tiêm vắc xin MMR này. Phụ nữ có thai nếu cần vắc xin này nên chờ ít nhất sau khi sinh trước khi tiêm phòng vắc xin MMR.
Nói với bác sĩ nếu bạn có ý định tiêm vắc xin 3 trong 1:
- Mắc HIV/AIDS, hay các bệnh ảnh hưởng tới hệ miễn dịch.
- Đang điều trị bằng thuốc ảnh hưởng tới hệ miễn dịch, ví dụ: steroid.
- Mắc bất kì loại ung thư nào.
- Từng điều trị ung thư bằng tia xạ hoặc thuốc.
- Từng có số lượng tiểu cầu thấp (bệnh về máu).
- Có tiêm vắc xin khác trong vòng 4 tuần trước đó.
- Đã từng được truyền các sản phẩm từ máu.
- Bất kỳ dấu hiệu trên có thể là lý do bạn không được tiêm vắc xin này, hoặc cần trì hoãn một khoảng thời gian nữa.
Thêm vào đó, những người được tiêm kháng sinh sẽ không lây bệnh cho phụ nữ có thai. Virus gây bệnh sởi, quai bị, rubella không lây truyền từ những người đã được tiêm phòng, do đó những người được tiêm vắc xin 3 trong 1 không gây bất kỳ nguy cơ nhiễm bệnh nào cho phụ nữ mang thai.
Đối tượng nào không cần vắc xin 3 trong 1?
Bạn không cần vắc xin phòng sởi, quai bị và rubella nếu có một trong các điều kiện bất kì nào sau đây:
- Bạn đã được kiểm tra trong máu đã có kháng thể chống lại sởi , quai bị và rubella.
- Trước đó đã mắc đủ 3 bệnh sởi, quai bị, rubella.
- Sinh trước năm 1957.
Nếu bạn không có bằng chứng về việc mình đã từng tiêm vắc xin hay không rõ mình đã được tiêm vắc xin 3 trong 1 chưa, bạn hãy nên đi tiêm. Vắc xin MMR rất an toàn, sẽ không có thêm tổn hại nếu tiêm thêm một mũi nữa.
Nếu bạn đã tiêm vắc xin phòng sở từ những năm 1960, bạn có thể không cần tiêm phòng lại. Những người đã được ghi nhận tiêm phòng vắc xin sống từ những năm 1960 không cần tiêm phòng nhắc lại. Những người được tiêm sau năm 1960 hoặc vắc xin (chết) phòng chống sởi chưa rõ loại nào nên được tiêm lại ít nhất một lần. Khuyến cáo này với mục đích để bảo về những người có thể đã được tiêm vắc xin “chết” được lưu hành từ 1963 đến 1967 và đã không có hiệu lực.
Những người sinh trước năm 1957 có thể không cần tiêm phòng do trước đó gần như ai cũng mắc sởi, quai bị, rubella nên cơ thể đã sinh ra kháng thể chống lại các virus gây ra các bệnh này.
Mũi 3 trong 1 có tác dụng trong thời gian bao lâu?
Vắc xin MMR rất có hiệu quả trong việc phòng bệnh sởi, quai bị, rubella và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do các bệnh trên gây ra. Những người đã được tiêm 2 mũi vắc xin 3 trong 1 từ lúc còn nhỏ gần như được bảo vệ suốt đời.
2 mũi tiêm vắc xin 3 trong 1 có hiệu lực phòng bệnh sởi lên tới 97%, 88% đối với quai bị. Một mũi tiêm vắc xin 3 trong 1 có hiệu lực phòng chống bệnh sởi lên tới 93%, 78% với quai bị và 97% với rubella.
Một vài người khi nhận đủ 2 mũi tiêm vắc xin vẫn có thể bị sởi, quai bị hoặc rubella nếu họ bị phơi nhiễm bởi các tác nhân gây bệnh. Cho đến nay vẫn chưa rõ nguyên nhân, có thể do hệ miễn dịch của nhóm này đã không phản ứng tốt như kỳ vọng.
- Khoảng 3 trong 100 người tiêm đủ 2 mũi vắc xin sẽ bị sởi nếu bị phơi nhiễm với virus gây bệnh. Tuy nhiên, khả năng cao họ sẽ bị bệnh nhẹ hơn và ít có nguy cơ gây bệnh cho người khác.
- 2 mũi vắc xin có hiệu quả 88% đối với bệnh quai bị. Dịch quai bị có thể có nguy cơ bùng phát rất cao trong cộng đồng, đặc biệt ở những nơi công cộng như trường học, trường đại học, trại. Tuy nhiên, việc tiêm phòng sẽ ngăn ngừa và giới hạn được mức độ lan truyền.
- Mặc dù không có nhiều nghiên cứu được tiến hành, hầu hết mọi người nếu không đáp ứng với thành phần chống bệnh rubella trong vắc xin trong lần đầu tiên sẽ vẫn có thể
Có nên tiêm phòng vắc xin 3 trong 1 sau khi đã bị phơi nhiễm sởi, quai bị hoặc rubella?
Nếu trong cơ thể chưa có kháng thể để chống lại virus gây bệnh sởi, quai bị và rubella và bị phơi nhiễm với những người đang mắc bệnh trên, hãy thảo luận với bác sĩ về việc tiêm vắc xin. Sẽ không có gì nguy hại nếu tiêm vắc xin 3 trong 1 sau khi bị nhiễm sởi, quai bị hoặc rubella, và việc tiêm phòng sẽ giúp phòng ngừa những bệnh còn lại.
Nếu bạn được tiêm vắc xin trong vòng 72h đầu tiên sau khi bị phơi nhiễm sởi, bạn có thể được bảo vệ hay dù có mắc bệnh cũng mang một thể nhẹ hơn. Hoặc nếu bạn được kê thuốc immunoglobulin (IG) trong vòng 6 ngày bị phơi nhiễm bệnh sởi, bạn có thể được bảo vệ hoặc có một thể bệnh nhẹ hơn. Trừ những trường hợp đặc biệt, những người chưa tiêm phòng sau khi được dùng liều vắc xin đầu tiên trong vòng 72h sau khi bị phơi nhiễm sởi có thể quay lại làm việc hay đến trường như bình thường.
Kết luận: Tiêm phòng bệnh sởi, quai bị, rubella bằng vắc xin 3 trong 1 này là điều rất quan trọng đối với tất cả mọi người. Đã rất nhiều người sợ tiêm vắc xin và tạo nên những cơn dịch rộng rất khó dập tắt. Nếu chưa tiêm phòng, hãy sắp xếp lịch để đưa bạn và gia đình đến cơ sở ý tế để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người thân yêu
Xem thêm:
- Hỏi: Sau tiêm vắc-xin 3 trong 1 phát hiện có thai 5 tuần, liệu em bé có bị dị tật không? - Bệnh khác
- Có Nên Tiêm Phòng Mũi 3 Trong 1 Sởi Quai Bị Rubella Cho Trẻ Không? Giá bao nhiêu?
- Việt Nam sản xuất vắc-xin ngừa cúm mùa "3 trong 1" rẻ 1/3 giá nhập