Thuốc tiêu sữa: Lợi hại khó lường
Nhiều phụ nữ muốn tắt sữa nhanh đã tự ý mua thuốc tiêu sữa để uống. Tuy nhiên, do không có sự hướng dẫn của bác sĩ nên dẫn tới những hậu quả khôn lường!
Thuốc tiêu sữa: Lợi hại khó lường
Nhiều phụ nữ muốn tắt sữa nhanh đã tự ý mua thuốc tiêu sữa để uống. Tuy nhiên, do không có sự hướng dẫn của bác sĩ nên dẫn tới những hậu quả khôn lường!
Đặc điểm của thuốc tiêu sữa
Có ba thuốc cơ bản thường được dùng để giảm tiết sữa là cabergolin (dostinex), bromocriptin (parlodel), quinagolid (norprolac). Chúng đều là những đồng dạng của dopamine - một hormone tự nhiên trong cơ thể có tác dụng điều khiển sự tiết sữa ở bà mẹ cho con bú.
Khi dopamine hay chất đồng vận của nó tăng cao trong máu thì quá trình tiết prolactin sẽ bị ức chế, gây giảm tiết sữa. Lợi dụng đặc tính này người ta đã chế ra những thuốc làm giảm tiết sữa.
Các thuốc này được dùng để điều trị trường hợp tăng prolactin bệnh lý với biểu hiện chính là vô kinh, tiết sữa hay gặp trong u tuyến yên. Tuy nhiên, người ta cũng có thể dùng cho bà mẹ không muốn tiết sữa nữa để thuận lợi cho quá trình cai sữa cho em bé. Ngoài ra, bác sĩ thường chỉ định các loại thuốc này cho những người mẹ mới sinh nhưng bị mắc những bệnh nguy hiểm như HIV, lao, ung thư... hoặc khi trẻ bị mắc bệnh truyền nhiễm có thể lây truyền sang mẹ.
Cơ chế tác dụng của thuốc giảm tiết sữa đối với bà mẹ đang cho con bú
Trong ba thuốc trên chỉ có bromocriptin hay dùng ở bà mẹ nuôi con. Trong trường hợp này, thuốc giảm tiết sữa có hai tác dụng:
1. Giảm tiết sữa nên giảm cảm giác căng tức khó chịu ở bà mẹ
2. Gây ra cảm giác chán bú mẹ ở em bé vì “nhay” mãi chẳng ra giọt sữa nào. Vì thế mà đôi khi người ta hay gọi nó là thuốc “cai sữa”.
Tuy nhiên, khi dùng thuốc này có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn, đôi khi là cực kì nguy hiểm. Vì thế, bà mẹ khi mong muốn sử dụng thuốc này trong giai đoạn cai sữa cho con nên đi khám bác sĩ để được tư vấn kĩ lưỡng tránh những tác hại đối với sức khỏe của bản thân.
Các tác dụng phụ nguy hiểm của thuốc giảm tiết sữa
Tụt huyết áp
Theo ghi nhận của các báo cáo khoa học, thuốc thường gây tụt cả huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương mắc độ giảm của 2 chỉ số này lớn hơn tương ứng trên 20 mmHg và 10 mmHg. Tai biến này thường xảy ra khi thay đổi tư thế đột ngột.
Tụt huyết áp rất dễ xảy ra với bà mẹ có huyết áp thấp, trương lực hệ tim mạch yếu hoặc có thể lực không khoẻ. Biểu hiện của hiện tượng này là chóng mặt, hoa mắt, nhức đầu, ù tai. Thậm chí có thể ngất và ngã do thiếu máu não.
Sở dĩ thuốc gây tụt huyết áp là vì bromocriptin có bản chất là thuốc kháng dopamine - là một chất trung gian của thần kinh trung ương nhưng đồng thời còn là hóa chất trung gian của thần kinh giao cảm, chịu trách nhiệm duy trì huyết áp. Khi có mặt nó, dopamine bị giảm tác dụng, do đó trương lực tim mạch không đủ mạnh; dẫn đến tụt huyết áp.
Đau bụng và nôn dữ dội
Tác dụng phụ này rất hiếm gặp; nhưng khi đã xảy ra thì lại rất mạnh mẽ. Thường xuất hiện sau 2h kể từ khi uống thuốc với biểu hiện đau bụng kèm theo nôn. Đau bụng sẽ tăng dần lên và giảm dần vào cuối ngày.
Thuốc có thể gây ra đau bụng là vì thuốc kháng dopamine làm tăng cường hoạt động chức năng của hệ thần kinh cholinergic dẫn đến hiện tăng co bóp cơ thành ống tiêu hoá, tăng tiết dịch tiêu hoá và gây nôn, đau bụng.
Chóng mặt, rối loạn thăng bằng
Một tác dụng phụ thường gặp khác khi sử dụng thuốc cai sữa đó là cảm giác chóng mặt, rối loạn thăng bằng giống như bệnh lí rối loạn tiền đình. Nặng hơn, bà mẹ sẽ thấy các đồ vật quay tít xung quanh thân mình, dễ khiến cho họ bị ngã.
Nguyên nhân của hiện tượng này là do thuốc kháng lại dopamine làm cường chức năng của hệ cholinergic trên thần kinh trung ương, gây ra các triệu chứng run chân tay kiểu như parkinson và người bệnh cảm thấy chóng mặt như rối loạn tiền đình. Chỉ khi bệnh nhân ngừng sử dụng thuốc thì các triệu chứng mới dần dần thuyên giảm.