Thiếu máu não ở người trẻ tuổi: Nguyên nhân và cách điều trị

Thống kê cho thấy 2⁄3 người trung niên và cao tuổi mắc bệnh thiếu máu não. Tuy nhiên khi môi trường ngày càng biến đổi khắc nghiệt, áp lực cuộc sống ngày càng tăng, tỉ lệ thiếu máu não ở người trẻ tuổi đang ngày càng phổ biến cùng các biến chứng khó lường. Bởi vậy, hiểu rõ về nguyên nhân và cách điều trị của bệnh thiếu máu não ở người trẻ tuổi sẽ giúp chúng ta phòng chống căn bệnh này hiệu quả hơn.

Thiếu máu não là hiện tượng giảm lưu lượng máu đến não, từ đó dẫn đến giảm cung cấp oxy và các chất dinh dưỡng nuôi não làm cho tế bào thần kinh trở nên thiếu năng lượng để hoạt động. Hậu quả là làm ảnh hưởng đến cấu trúc, sự tồn tại, phát triển và ảnh hưởng đến chức năng của hệ thần kinh trung ương và có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm.

Ở người bình thường, tuy não bộ chỉ chiếm khoảng 2% trọng lượng cơ thể nhưng được cung cấp với một khối lượng máu rất lớn (trong đó có khoảng 15% tổng khối lượng máu từ tim đi ra) và não bộ tiêu thụ tới 20% tổng lượng oxy trong máu, sử dụng đến 25% lượng đường glucoze để sinh năng lượng cung cấp cho các tế bào thần kinh hoạt động. Vì vậy, khi não bị thiếu máu, mọi hoạt động thần kinh của não bộ sẽ bị suy giảm ngay lập tức.

Các bệnh lý về tim mạch hay thoái hóa đốt sống cổ... là nguyên nhân chính gây ra bệnh thiếu máu não ở người già. Còn thiếu máu não ở người trẻ tuổi có nguyên nhân từ rối loạn thần kinh thực vật, đặc biệt ở phụ nữ, việc hành kinh hàng tháng có ảnh hưởng đến tuần hoàn não. Các yếu tố tâm lý như: stress, chế độ ăn thừa chất, ít vận động, làm việc quá sức... cũng ảnh hưởng đến thiếu máu não ở người trẻ tuổi.

Dưới đây là các dấu hiệu bệnh thiếu máu não ở người trẻ tuổi:

• Đau đầu với những cơn nhức đầu khủng khiếp: Ban đầu, người trẻ tuổi chỉ bị đau nhói một vùng đầu cố định, sau đó dần dần cơn đau sẽ lan ra khắp đầu. Người bệnh sẽ có cảm giác đầu mình nặng trịch, nhất là khi phải di chuyển, suy nghĩ nhiều hoặc khi mới ngủ dậy.
• Hoa mắt, chóng mặt, ù tai: Rất dễ bị ù tai, cho dù đang ở trong không gian yên tĩnh và không có gió là một trong những triệu chứng phổ biến của thiếu máu não ở người trẻ tuổi. Đặc biệt, những cơn choáng, hoa mắt, chóng mặt và mất thăng bằng sẽ kéo đến vào những lúc không ngờ nhất. Nếu bạn cảm thấy mình đứng không vững nữa, hãy lập tức dựa vào đâu đó. Nếu không có chỗ bám thì hãy ngồi thụp xuống, tránh để bị mất thăng bằng không tự chủ, hơn nữa không kiểm soát được rất dễ bị ngã ra đằng sau, có thể rất nguy hiểm gây ra các chấn thương về xương khớp hoặc sọ não.
• Mất ngủ: người trẻ tuổi bị thiếu máu não rất hay gặp phải các vấn đề về giấc ngủ như ngủ chập chờn, tỉnh giấc vào giữa đêm hoặc đến sáng mới ngủ được, thường gặp ác mộng, ngủ hay thức cũng khó kiểm soát được. Vì mất ngủ triền miên nên người trẻ tuổi luôn cảm thấy chán nản và mệt mỏi, không có hứng thú và tinh thần để làm việc. Tính khí của những người trẻ tuổi bị thiếu máu não trở nên hay gắt gỏng, thờ ơ với mọi thứ xung quanh và rất dễ bị kích động.
• Suy giảm trí nhớ: Triệu chứng nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt... xảy ra thường xuyên với căn bệnh thiếu máu não ở người trẻ tuổi do máu không đủ để não bộ có thể hoạt động. Hậu quả là sẽ khiến bệnh nhân giảm dần trí nhớ, quên nhanh mọi việc. Suy giảm trí nhớ vừa do tình trạng lão hóa ở tế bào não, thoái hóa não, teo não và vừa do tình trạng thiếu máu nuôi não.
• Tê bì, nhức mỏi chân tay: Với bệnh thiếu máu não ở người trẻ tuổi, bệnh nhân thường có cảm giác tê ở đầu các ngón tay, đôi lúc cảm thấy dưới da râm ran như bị kiến bò. Thường xuyên đau dọc xương sườn, đôi lúc có cảm giác lạnh sống lưng, hay cảm thấy chân tay nhức mỏi, đau dọc vai gáy và đau dọc các xương sườn.

Có một lưu ý về thiếu máu não ở người trẻ tuổi rằng: các dấu hiệu sớm nhận biết bệnh thiếu máu não này lúc đầu có vẻ sẽ nhẹ nhàng nhưng lại tiến triển khá nhanh. Đặc biệt, những cơn choáng ngất đến bất ngờ sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng của bất kì ai. Khi một trong những dấu hiệu bệnh xuất hiện, bạn đừng nên chần chừ mà hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất khám để có hướng điều trị kịp thời.

Thiếu máu não ở người trẻ tuổi nếu không phát hiện, điều trị sớm, tích cực, đúng, bệnh sẽ tiến triển không ngừng gây hậu quả nghiêm trọng như: Parkinson, xơ hóa não, động kinh,... Còn nếu xảy ra trong thời gian dài có thể dẫn đến tai biến mạch máu não (hay còn gọi là đột quỵ), đặc biệt là nguyên nhân gây ra bởi tăng huyết áp. Đột quỵ não là căn bệnh có nguy cơ tử vong cao đứng hàng thứ 3 chỉ sau bệnh tim mạch, ung thư và được xếp đứng hàng đầu về tỉ lệ tàn tật (trong đó tỉ lệ tử vong từ 20 - 30%), nếu qua khỏi thường sẽ để lại di chứng nặng nề (lú lẫn), liệt, đi lại rất khó khăn, chậm chạp, đại tiểu tiện không tự chủ.

Để hỗ trợ điều trị thiếu máu não ở người trẻ tuổi hiệu quả, cần sự kết hợp giữa chế độ sinh hoạt, tập luyện, ăn uống khoa học với các loại thuốc đặc trị, thực phẩm chức năng phù hợp.

Người trẻ tuổi mắc bệnh thiếu máu não nên tập luyện những phương pháp dưỡng sinh, đi bộ, yoga, thái cực quyền, luyện thở... để cung cấp thêm dưỡng khí cho não cũng như toàn thân, đồng thời cũng giúp giải tỏa stress. Việc cải thiện môi trường sống, giảm bớt gánh nặng về tinh thần, tăng cường nghỉ ngơi, thư giãn có ý nghĩa quan trọng với việc điều trị thiếu máu não ở người trẻ tuổi. Ăn uống khoa học để cung cấp đầy đủ các nguyên liệu tạo máu cho não, ưu tiên bổ sung các nguyên tố vi lượng, protein, vitamin, sắt. Ngoài ra bạn có thể ăn thêm một lượng thích hợp các loại thịt, gan, trứng, sữa, vừng... Bên cạnh đó, nên hạn chế ăn các loại chất béo động vật, thực phẩm chiên rán là nguyên nhân gây ra các bệnh liên quan đến máu máu. Hơn nữa, tuyệt đối không uống rượu, cà phê, trà đặc, hút thuốc để tránh kích thích mất ngủ. Đặc biệt, người trẻ tuổi mắc bệnh thiếu máu não phải thực hiện đúng chỉ định dùng thuốc của bác sĩ để bệnh mau hồi phục.

Xem thêm:

• Bệnh nhân thiếu máu lên não nên ăn gì?
• Thực phẩm hỗ trợ điều trị thiếu máu não hiệu quả
• Thiếu máu não: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị