Tầm soát ung thư vú là làm những gì?

Ung thư vú là tình trạng khi khối u ác tính phát triển ở các tế bào vú. Khối u ác tính là tập hợp các tế bào ung thư có thể phát triển rất nhanh ở các mô xung quanh, hoặc có thể lan ra (di căn) các bộ phận khác trong cơ thể người bệnh. Ung thư vú hầu hết xuất hiện ở giới nữ. Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, nam giới rất có thể cũng mắc bệnh này.

2. Triệu chứng và dấu hiệu ung thư vú

Ung thư vú ở giai đoạn đầu thường không gây đau đớn và có thể không có triệu chứng gì đặc biệt. Khoảng 10% bệnh nhân ung thư vú không bị đau, không thấy khối u hoặc bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh. Tuy nhiên, nếu khối u vú phát triển, bệnh có thể gây ra các triệu chứng dưới đây:

• Vú bị sưng, biến dạng hoặc kích ứng da vùng vú hoặc vùng dưới cánh tay
• Có sự xuất hiện khối u cứng ở vú
• Vú sẽ bị thay đổi kích thước hoặc hình dạng
• Quầng vú hoặc núm vú có sự thay đổi màu sắc hay các thay đổi khác, chẳng hạn như xuất hiện đóng vảy hoặc nếp nhăn
• Vú tiết dịch, bị thụt vào trong hoặc sẽ có cảm giác đau.

Ngoài ra, có thể có các triệu chứng và biểu hiện khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến các bác sĩ.

3. Tầm soát ung thư vú là gì?

Tầm soát có nghĩa là kiểm tra toàn bộ ngay khi cơ thể chúng ta đang còn khỏe mạnh và chương trình tầm soát này được tiến hành trên hàng loạt số đông dân chúng.

Tầm soát ung thư vú mới giúp phát hiện được ung thư vú khi còn giai đoạn sớm.

Các nhà khoa học Mỹ đã thống kế thấy rằng tỷ lệ chữa khỏi ung thư vú giai đoạn tại chỗ (giai đoạn rất sớm) đạt đến 98-99%. Hơn thế nữa, với ung thư vú được phát hiện sớm thì phương pháp phẫu thuật được các bác sĩ lựa chọn là phương pháp bảo tồn - tức là chỉ mổ loại bỏ khối u, vẫn giữa nguyên bầu ngực bảo đảm yếu tố thẩm mỹ của người phụ nữ.

Điều trị cho Ung thư vú giai đoạn sớm có chi phí thấp hơn nhiều so với chi phí cho điều trị ung thư vú đến muộn.

Ở Mỹ, nhờ vào chụp quang tuyến vú để phát hiện sớm ung thư vú mà tỷ lệ tử vong do ung thư vú giảm đi 20-30% so với trước đây.

Ở Việt Nam, vì sao tỷ lệ tử vong do ung thư vú cao nhất thế giới? do không tầm soát ung thư vú sớm. ung thư vú là bệnh có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm. Tuy nhiên tại Việt Nam, trên 70% người bệnh ung thư đến bệnh viện ở giai đoạn muộn nên tỷ lệ chữa khỏi bệnh thấp hơn so với các nước trên thế giới.

>> Xem thêm tư vấn từ BS Nguyễn Thị Hương Linh (Phó trưởng khoa Sản phụ khoa - bệnh viện Vinmec Times City) về hướng dẫn chẩn đoán và điều trị ung thư vú

4. Tầm soát ung thư vú là làm những gì?

Nên đi khám nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi khác thường nào ở vú. Bác sĩ có thể thực hiện một số biện pháp xét nghiệm và kiểm tra sau để chẩn đoán ung thư vú, bao gồm:

Khám tổng quát và tìm hiểu tiền sử gia đình: bác sĩ sẽ kiểm tra tổng quát cơ thể bạn, bao gồm xác định khối u hoặc các dấu hiệu bất thường khác. Bác sĩ cũng sẽ hỏi để nghiên cứu về thói quen sinh hoạt và tiền sử bệnh lý của gia đình bạn.

Kiểm tra vú: bác sĩ sẽ kiểm tra và tìm kiếm khối u hoặc các dấu hiệu bất thường ở vú và vùng dưới cánh tay.

Siêu âm vú: siêu âm là phương pháp sử dụng sóng âm năng lượng cao hỗ trợ các bác sĩ kiểm tra được các mô và cơ quan trong cơ thể. Siêu âm vú có thể giúp bác sĩ xác định các bất thường trong vú của người bệnh. Kết quả siêu âm có thể được in ra và lưu lại trong bệnh án.

Chụp MRI (cộng hưởng từ): phương pháp này sẽ giúp bác sĩ theo dõi một loạt các hình ảnh ở cả hai tuyến vú.

Xét nghiệm máu: xét nghiệm máu nhằm mục đích xác định các chất trong máu được giải phóng bởi các cơ quan hoặc các mô trong cơ thể. Nồng độ cao hoặc thấp bất thường của một chất nào đó rất có thể là dấu hiệu của một số loại bệnh nhất định.

Sinh thiết: quan sát các mô và tế bào dưới kính hiển vi để tìm ra dấu hiệu của ung thư. Nếu phát hiện khối u ở vú, bác sĩ có thể lấy mẫu mô hoặc tế bào của khối u này để thực hiện xét nghiệm. Có 4 phương pháp sinh thiết, bao gồm:

• Sinh thiết cắt bỏ: loại bỏ hoàn toàn bộ khối u.
• Sinh thiết một phần: lấy một mẫu của khối u hoặc mô để kiểm tra tình trạng bênh.
• Sinh thiết trích mô dùng kim lớn: lấy mô bằng cách sử dụng kim lớn.
• Sinh thiết chọc hút tế bào bằng kim nhỏ: lấy mô bằng cách sử dụng kim nhỏ.

Hãy nói ngay với bác sĩ nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào trong quá trình thăm khám, kiểm tra và xét nghiệm.

5. Những điều đặc biệt lưu ý để phòng tránh ung thư vú

Vì ung thư vú hay gặp nhất và tỉ lệ tử vong cao ở nữ, phát hiện bệnh sớm sẽ làm giảm tử suất, giảm chi phí điều trị, giảm stress tâm lí, cho nên mỗi phụ nữ cần phải biết và tham gia đầy đủ các chiến dịch tầm soát sớm ung thư vú.

Để tầm soát sớm ung thư vú chúng ta phải biết:

• Tự khám vú hàng tháng
• Khám vú lâm sàng mỗi 6 tháng
• Siêu âm vú mỗi 6 tháng
• Chụp nhũ ảnh mỗi 2 năm từ 40-50 tuổi và mỗi 1 năm từ sau 50 tuổi. Nhưng đối với nhóm nguy cơ cao (mang đột biến gien BRCA hay có người thân bị ung thư vú trước 40 tuổi) nhũ ảnh tầm soát bắt đầu từ 30 tuổi hay 5-10 năm trước tuổi của người thân bị ung thư vú.
• Kết hợp Siêu âm vú đàn hồi, Siêu âm doppler, MRI, FNA, sinh thiết khi cần.

Xem thêm:

• Máy siêu âm phát hiện ung thư vú hiện đại nhất thế giới đã có mặt tại Việt Nam
• Bệnh ung thư vú có khả năng di truyền không?
• Dấu vết của ung thư vú trên cơ thể đàn ông cần chú ý
• Dấu hiệu ung thư vú và bí quyết cả đời không mắc ung thư vú