Tại sao không mắc bệnh tiểu đường nhưng đường huyết vẫn tăng cao?

Nói đến nồng độ Glucose trong máu tăng cao thông thường người ta chỉ nghĩ tới những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường. Nhưng tại sao vẫn có trường hợp không mắc bệnh tiểu đường nhưng đường huyết vẫn tăng cao? Hãy cùng tìm lời giải đáp trong bài viết dưới đây.

Mức đường huyết an toàn của người khỏe mạnh bình thường là 7 mmol/L. Triệu chứng tăng đường huyết là khi nồng độ Glucose trong máu lên đến > 200mg/dL, tương đương 11 mmol/L. Lượng đường trong máu càng cao và kéo dài thì các triệu chứng càng trở nên nghiêm trọng. Nếu đường huyết tăng cao vượt mức > 20 mmol/l mà bệnh nhân không được điều trị kịp thời có thể bị choáng, ngất, hôn mê, thậm chí tử vong.

Tình trạng đường huyết tăng cao ( còn gọi là đường trong máu tăng cao) thường gặp ở những người mắc bệnh tiểu đường. Bệnh này không quá nguy hiểm nhưng nếu không điều trị sớm có thể gây biến chứng đến mắt, suy thận, tim mạch, huyết áp cao, đột quỵ, tổn thương thần kinh.

Thông thường, ở những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường sẽ có chỉ số đường huyết tăng cao. Tuy nhiên trong một số trường hợp cá biệt, đường huyết vẫn tăng cao ngay ở những người không mắc bệnh. Vậy tại sao không mắc bệnh tiểu đường nhưng đường huyết vẫn tăng cao, là bởi những nguyên nhân sau:

• Do sử dụng chất ngọt nhân tạo

Một nghiên cứu được công bố trên tờ tạp chí Nature năm 2014 cho rằng những người thường xuyên dung nạp những chất ngọt nhân tạo được tìm thấy nhiều trong soda ăn kiêng, chất ngọt trong trà, cafe, bánh ngọt, đồ ăn sẵn,... sẽ dẫn tới việc tăng lượng đường trong máu, có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.

• Luôn mệt mỏi, căng thẳng kéo dài

Điều mà ít người biết rằng: Căng thẳng kéo dài cũng làm đường huyết tăng cao tăng lượng đường trong máu. Vì khi cơ thể gặp stress sẽ tự sản sinh ra hormone cortisol – một loại hormone đối kháng. Khi loại hormone này tăng lên, nó làm chúng ta kém nhạy cảm với insulin của cơ thể hoặc insulin tiêm. Nó có thể gây ra sự tăng đột biến đường huyết.

Khi các tế bào trong cơ thể không thể hấp thụ đủ lượng đường glucose trong máu để tạo ra năng lượng khiến cho cơ thể luôn có cảm giác mệt mỏi, uể oải.

• Ít hoạt động thể chất

Các hoạt động thể chất như tập thể dục thể thao có thể làm tăng độ nhạy cảm insulin của cơ thể và giúp các tế bào loại bỏ đường ra khỏi máu và chuyển hóa nó thành năng lượng. Theo các nghiên cứu, một hoạt động thể chất tốt có thể làm giảm mức đường huyết của bạn trong 24 giờ hoặc hơn thế nữa. Bởi vậy với những người ít khi tập luyện, ngại vận động thường có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn hẳn nhóm người tập luyện thường xuyên.

• Thiếu ngủ

Theo các nghiên cứu của Quỹ Giấc ngủ Quốc gia Mỹ (NSF), ngủ không đủ có thể dẫn tới lượng đường trong máu tăng đột biến. Các kết nối có thể liên quan tới sự suy giảm hormone cortisol và hoạt động của hệ thần kinh trong giấc ngủ sâu – và với những thay đổi khác của cơ thể trong khi ngủ, được cho là giúp điều hòa lượng đường trong máu. Vậy nên những người thiếu ngủ, mất ngủ, ngủ ít là nguyên nhân khiến cho không mắc bệnh tiểu đường nhưng đường huyết vẫn tăng cao.

• Gặp vấn đề về bệnh răng miệng

Bệnh nướu răng là biến chứng của tiểu đường tuýp 2. Bởi vậy khi tình trạng răng miệng không được khỏe mạnh cũng ảnh hưởng đến lượng đường huyết trong máu. Vì các vi trùng từ nướu răng bị viêm có thể nhiễm vào máu, từ đó cơ thể sản sinh ra những phân tử gây hại theo các cách khác nhau, là nguyên nhân gây tăng đường huyết. Bởi vậy nên những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 được khuyên nên kiểm tra sức khỏe răng miệng của mình 6 tháng một lần.

• Đang sử dụng thuốc khác

Khi người bệnh đang bị ốm hoặc sử dụng thuốc trị bệnh cũng là một trong những nguyên nhân khiến tăng đường huyết. Một số các thuốc được bán theo yêu cầu hay thuốc kê theo đơn, một số loại vitamin và thuốc bổ đã được chứng minh cũng làm tăng đường huyết. Ví dụ như, corticosteroid, các thuốc chữa bệnh hen suyễn, thuốc tránh thai, thuốc chống trầm cảm, và một số thuốc đặc trị mụn trứng cá.

• Thời kỳ “đèn đỏ”

Một trong những nguyên nhân chỉ ra rằng không mắc bệnh tiểu đường nhưng đường huyết vẫn tăng cao là bởi phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt. Sự biến động mức hormone trong cơ thể trước và trong kỳ kinh nguyệt cũng là một trong những nguyên nhân tăng kháng insulin tạm thời, gây ra việc tăng đường huyết. Đa phần chị em phụ nữ cho biết họ có sự gia tăng đường huyết vào những ngày trước kỳ kinh.

• Ăn nhiều đồ ăn giàu chất béo.

Các loại thực phẩm giàu chất béo không trực tiếp gây tăng lượng đường trong máu mà chúng có khả năng gây kháng insulin. Đồng thời chất béo sau khi vào cơ thể cần nhiều thời gian để tiêu hóa hơn nên nó có thể làm biến động lượng đường huyết trong nhiều giờ.

• Đi tiểu liên tục

Khi lượng đường trong máu tăng cao, thận sẽ phải hoạt động hết công suất để đào thải lượng đường dư thừa ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Nguyên liệu cần thiết cho cơ chế này là nước. Do đó, đường huyết cao sẽ gây ra cảm giác khát nước và đi tiểu nhiều lần.

• Ăn quá nhiều vào bữa tối

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có một bữa sáng lớn vào buổi sáng (700 calo) và một bữa tối nhẹ vào buổi tối (200 calo) đã kiểm soát mức đường trong máu tốt hơn những người ăn một bữa sáng nhẹ (200 calo) và bữa tối lớn (700 calo). Vì vậy, để kiểm soát lượng đường của mình, cách tốt nhất là không nên ăn quá nhiều vào bữa tối.

Nếu như bạn đã mắc bệnh tiểu đường hoặc chưa mắc bệnh mà gặp phải những triệu chứng tăng đường huyết thì cần đến khám bác sĩ sớm. Đồng thời thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt để giúp giữ ổn định lượng đường huyết bằng cách:

• Uống nhiều nước mỗi ngày: Để nhằm loại bỏ lượng đường dư thừa từ máu thông qua nước tiểu.
• Tập thể dục, tăng cường vận động giúp giảm lượng đường trong máu hiệu quả.
• Thay đổi thói quen ăn uống: Không bỏ bữa sáng, ăn ít vào buổi tối, không nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất đạm, chất béo.
• Tránh thức khuya, giảm căng thẳng trong cuộc sống.
• Với bệnh nhân đã mắc bệnh tiểu đường: Cần điều trị theo đơn của bác sĩ, nếu thay đổi loại thuốc đang dùng phải có sự tư vấn của bác sĩ, luôn luôn theo dõi lượng đường trong máu mỗi ngày, tuân thủ chặt chẽ chế độ ăn của người mắc bệnh tiểu đường.

Xem thêm:

• 9 loại thực phẩm tuyệt vời cho người mắc bệnh tiểu đường
• 6 dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường
• Tác hại khôn lường của việc nhịn tiểu