Sản phụ sinh mổ và những điều cần biết về sốt hậu sản
Sự phát triển của nền y học và các trang thiết bị hiện đại đã khiến việc sinh mổ trở thành một biện pháp sinh nở phổ biến được nhiều gia đình lựa chọn. Những điều cần biết sau khi sinh mổ, chăm sóc sinh mổ mà HoiBenh cung cấp sau đây sẽ là những thông tin khá bổ ích giúp chăm sóc các sản phụ vừa sinh mổ một cách tốt hơn.
Sản phụ sinh mổ và những điều cần biết về sốt hậu sản
Sự phát triển của nền y học và các trang thiết bị hiện đại đã khiến việc sinh mổ trở thành một biện pháp sinh nở phổ biến được nhiều gia đình lựa chọn. Những điều cần biết sau khi sinh mổ, chăm sóc sinh mổ mà HoiBenh cung cấp dưới đây sẽ là những thông tin khá bổ ích giúp chăm sóc các sản phụ vừa sinh mổ một cách tốt hơn.
Những điều mẹ cần biết về sinh mổ
Ống thông tiểu
Dù bác sĩ khuyến khích các mẹ nên ngồi dậy và vận động càng sớm càng tốt, nhưng đi lại có thể khó khăn hơn vì ống thông tiểu được đặt vào người cho đến hết ngày đầu sau khi mổ xong.
Vết mổ
Đối với một số mẹ bầu, vết mổ có thể tồn tại rất lâu, thậm chí sau nhiều năm. Tuy nhiên, với một số người khác, vết chỉ là một đường nâu mờ, và nếu không để ý kỹ bạn sẽ chẳng nhận ra được.
Vết mổ có thể lành sau 7 ngày. Do sẹo mổ cắt ngang qua dây thần kinh cảm giác, nên tùy từng cơ địa mổi người, cảm giác đau ở vết mổ có thể kéo dài lâu hơn, thậm chí có người vẫn cảm thấy đau sau 6 tháng.
Pitocin được biết đến như một loại thuốc thúc sinh, sử dụng để kích thích hoặc tăng cuờng các cơn co thắt ở tử cung, thường sử dụng trong những ca sinh thường.
Pitocin cũng được tiêm cho mẹ trong quá trình hồi sức trong những ca sinh mổ để giúp tử cung co lại như cũ.
Lần đầu đi vệ sinh sau sinh
Đi vệ sinh sau sinh có thể trở thành cơn “ác mộng” của nhiều người. Tuy nhiên, bạn không cần quá lo lắng và sợ hãi đâu, nhiều mẹ vẫn có thể “nhơn nhơn” ngay trong lần đầu vệ sinh sau khi sinh mổ. Biết đâu bạn cũng nằm trong số những người may mắn đó đấy.
Đi lại
Trong thời gian hậu sản, các bác sĩ khuyến khích bạn nên đi lại nhiều, để sản dịch có thể thoát ra dễ dàng hơn. Tuy nhiên, trong giai đoạn này, bạn không nên đi chơi xa vì sẽ rất mất sức.
Trục trặc chuyện “chăn gối”
Nhiều phụ nữ cảm giác sợ hãi khi quan hệ sau sinh, nhất là sinh mổ. Thực tế, sinh mổ hầu như không tác động gì đến “cô bé”, và bạn có thể “yêu” chồng bình thường ngay khi không còn cảm giác đau.
Cảm giác run rẩy
Vài giờ sau khi mổ, thuốc mê sẽ hết tác dụng và nhiều phụ nữ không thể kiểm soát cơn rét run sinh lý.
Chảy máu
Cũng giống như sinh thường, sản phụ sau khi sinh mổ sẽ bị ra máu ở vùng kín trong vài ngày hoặc vài tuần sau đó.
Những điều cần biết về sốt hậu sản
Nguyên nhân dẫn đến sốt hậu sản
Có rất nhiều hình thái dẫn đến sốt hậu sản như: nhiễm khuẩn tầng sinh môn, âm hộ, âm đạo; viêm niêm mạc tử cung; viêm phần phụ và dây chằng rộng; viêm phúc mạc, tiểu khung; viêm phúc mạc toàn bộ; nhiễm khuẩn huyết; viêm tĩnh mạch, viêm tắc tuyến vú... Biến chứng này có thể gặp ở cả sản phụ sinh thường và sinh mổ nhưng phổ biến hơn ở sản phụ sinh mổ.
Không ít sản phụ còn bị sốt sau sinh do viêm tắc tuyến vú, cương vú do sữa. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm vú với các biểu hiện vú cương, đau, đỏ, đầu vú nứt nẻ... Nếu không được điều trị kịp thời bệnh sẽ tiến triển thành áp xe vú.
Sốt do nhiễm khuẩn vết mổ cũng có thể xảy ra. Nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể do cơ địa sản phụ kém, hoặc mắc các bệnh mãn tính; Xuất huyết trong thai kỳ khi chuyển dạ hay sau khi sanh; Cơ sở vật chất trang thiết bị không đảm bảo vô khuẩn; Các thủ thuật sản khoa không vô trùng; Chăm sóc trước, trong và sau đẻ không đảm bảo qui trình; Các sang chấn đường sinh dục; Chuyển dạ kéo dài, ối vỡ non, ối vỡ sớm; Sót nhau; bị viêm âm đạo, viêm cổ tử cung từ trước...
Còn trong trường hợp sinh mổ, theo nguyên tắc, sản dịch vẫn sẽ chảy ra ngoài âm đạo như khi sinh thường và đây là dấu hiệu cho thấy tử cung đang hồi phục tốt. Trong 3-4 ngày đầu, sản dịch có màu đỏ tươi, sau đó lượng máu dần dần bớt đi và chuyển qua màu hồng, màu nâu khi nội mạc tử cung co lại. Đến khoảng ngày thứ 10 sản dịch sẽ có màu hơi vàng hoặc không màu.
Nếu thấy sản dịch không chảy ra sau sinh, sản dịch có mùi hôi hay sản dịch có màu đỏ tươi trở lại, chị em cần phải báo ngay với bác sĩ vì đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng hậu sản, sót nhau hoặc băng huyết rất nguy hiểm với bà mẹ sau sinh.
Lưu ý tránh các biến chứng sốt hậu sản sau khi sinh mổ
Để tránh gặp biến chứng sốt hậu sản sau khi sinh mổ, sản phụ cần lưu ý giữ gìn vết mổ để tránh bị nhiễm khuẩn và tránh cương vú, tắc sữa...
Vết mổ là vết thương, do vậy cần giữ khô sạch để tránh nhiễm trùng. Nếu vết mổ sưng đỏ đau hoặc chảy dịch vàng là những dấu hiệu bất thường, mẹ cần đến các bệnh viện chuyên khoa để kiểm tra.
Để tránh những biến chứng có thể xảy ra trong thời kỳ hậu sản sau sinh mổ, sau khi sinh sản phụ không nên nằm bất động một chỗ trên giường, cần xoay trở nằm nghiêng phải hoặc nghiêng trái, trong ngày đầu tiên sau mổ. Sang đến ngày thứ 2 trở đi, nên ngồi dậy và đi lại.
Nếu không chịu đi lại sau khi sinh mổ, nhu động ruột sẽ chậm hồi phục, từ đó dẫn đến chứng táo bón rất khó chịu ở chị em sản phụ. Đồng thời đây cũng là yếu tố nguy cơ nghiêm trọng làm hình thành các cục máu đông ở chân, tay và gây viêm phổi sau phẫu thuật (do nằm một chỗ, phổi bị ứ đọng).
Bạn nên đi bộ, vì việc vận động đi bộ ngắn sẽ giúp các chức năng bình thường của cơ thể phục hồi nhanh hơn, giảm nguy cơ mắc biến chứng sau phẫu thuật như dính ruột, viêm tắc tĩnh mạch...
Nên mát-xa bụng (tránh vết mổ) mỗi ngày giúp cho tử cung co hồi tốt và đẩy sản dịch ra ngoài nhanh hơn. Cần cho bé bú sớm, động tác cho bú cũng làm tăng sự co hồi tử cung, tránh chảy máu sau sinh mổ.
Sau khi sinh sang tuần thứ hai, thời gian này, mẹ nên lau người bằng nước ấm hoặc tắm nhanh chóng, tránh việc ngâm cơ thể trong bồn tắm khiến vết mổ bị ướt.
Cần lưu ý rằng sau khi tắm xong, bạn phải dùng bông sạch thấm khô vết mổ, để vết mổ hở không cần băng kín, giữ cho vết mổ luôn khô sạch. Ngoài ra, bạn cung có thể vệ sinh vết mổ bằng dung dịch betadin hoặc povidine 10%, giúp vết mổ sẽ nhanh liền sẹo và tránh nhiễm trùng.
Đặc biệt không nên thoa các loại thuốc kháng sinh, hay đắp lá trầu, tỏi giã lên vết mổ.
Nếu bạn tự thay băng vết thương thì phải sử dụng kỹ thuật vô khuẩn và sử dụng băng vô trùng.
Rửa tay trước và sau khi thay băng và khi có bất kỳ tiếp xúc nào với vị trí vết mổ.
Nếu có dấu hiệu sốt bất thường cần đưa sản phụ đến các cơ sở y tế kiểm tra.
Xem thêm:
- Sốt hậu sản - khi nào thì mẹ cần đi viện ngay?
- Sau khi sinh mổ mẹ cần kiêng những gì?