Quá trình hình thành bệnh thông liên thất ở trẻ sơ sinh

Bệnh thông liên thất (ventricular septal defect – VSD) xảy ra giai đoạn bào thai nếu vách hình thành giữa hai tâm thất của trẻ không phát triển đầy đủ, để lại một lỗ hổng. Tình trạng thông liên thất là một loại khiếm khuyết tim bẩm sinh.

Ở trẻ không có khuyết tật tim bẩm sinh, tâm thất phải bơm máu nghèo oxy từ tim đến phổi và tâm thất trái bơm máu giàu oxy đến phần còn lại của cơ thể. Ở trẻ sơ sinh có khuyết tật thông liên thất, máu thường chảy từ tâm thất trái qua lỗ thông liên thất đến tâm thất phải và vào phổi. Lượng máu dư thừa này được bơm vào phổi buộc tim và phổi phải làm việc nhiều hơn.

Theo thời gian, nếu không được sửa chữa, khiếm khuyết này có thể làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng khác, bao gồm suy tim, huyết áp cao trong phổi (tăng huyết áp phổi), nhịp tim không đều (rối loạn nhịp tim) hoặc đột quỵ.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây bệnh thông liên thất

Nguyên nhân gây dị tật tim (như khiếm khuyết thông liên thất) ở hầu hết các trẻ đều chưa được biết. Một số trẻ bị dị tật tim do biến đổi gen hoặc nhiễm sắc thể. Các khuyết tật về tim cũng được cho là do sự kết hợp của gen và các yếu tố nguy cơ khác, chẳng hạn như những thứ người mẹ tiếp xúc với môi trường, những gì mẹ ăn hoặc uống hoặc thuốc mà mẹ sử dụng.

Khuyết tật thông liên thất được hình thành ngay trong quá trình phát triển của thai nhi. Trong giai đoạn này, nếu vách giữa 2 tâm thất của tim không phát triển hoàn chỉnh, 2 buồng tâm thất sẽ không được ngăn cách hoàn toàn khiến máu có thể chảy giữa 2 buồng và gây ra tình trạng thông liên thất.

Bạn cũng có thể bị thông liên thất khi trưởng thành, thường là sau một cơn đau tim hoặc là một biến chứng sau các thủ thuật về tim nhất định. Nhưng tình huống này tương đối ít gặp.

Các yếu tố nguy cơ gây bệnh thông liên thất

Khiếm khuyết thông liên thất có thể di truyền trong gia đình và đôi khi có thể đi kèm với các bệnh di truyền khác, chẳng hạn như hội chứng Down. Nếu đã có con bị khuyết tật tim, bạn nên thảo luận với chuyên gia về nguy cơ đứa con tiếp theo có thể mắc bệnh.

Biến chứng của khiếm khuyết thông liên thất

Khuyết tật thông liên thất nhỏ có thể không gây ra bất kỳ vấn đề nào. Khiếm khuyết trung bình hoặc lớn có thể gây ra một loạt các biến chứng - từ nhẹ đến đe dọa tính mạng. Điều trị có thể ngăn ngừa nhiều biến chứng.

• Suy tim. Nếu tim có VSD trung bình hoặc lớn, nó cần phải làm việc nhiều hơn để bơm đủ máu đến cơ thể. Do đó, suy tim có thể phát triển nếu các VSD trung bình đến lớn không được điều trị.
• Tăng huyết áp động mạch phổi. Tăng lưu lượng máu đến phổi do VSD gây ra huyết áp cao trong các động mạch phổi (tăng huyết áp phổi), có thể làm hỏng chúng vĩnh viễn. Biến chứng này có thể gây ra sự đảo ngược lưu lượng máu qua lỗ (hội chứng Eisenmenger).
• Viêm nội tâm mạc. Tình trạng nhiễm trùng tim này là một biến chứng không phổ biến.
• Các vấn đề về tim khác. Chúng bao gồm nhịp tim bất thường và các vấn đề về van.

Có thể chẩn đoán bệnh thông liên thất từ trong bào thai không?

Khuyết tật thông liên thất thường được chẩn đoán sau khi trẻ được sinh ra. Kích thước của lỗ thông liên thất sẽ ảnh hưởng đến các triệu chứng. Dấu hiệu của khuyết tật thông liên thất có thể xuất hiện khi sinh hoặc có thể không xuất hiện. Nếu lỗ nhỏ, nó thường sẽ tự đóng lại và trẻ có thể không có bất kỳ dấu hiệu nào của khuyết tật. Tuy nhiên, nếu lỗ lớn, trẻ có thể có các triệu chứng, bao gồm:

• Khó thở
• Thở nhanh hoặc nặng
• Đổ mồ hôi,
• Mệt mỏi khi ăn
• Tăng cân kém

Trong khi kiểm tra thể chất, bác sĩ có thể nghe thấy một tiếng thổi đặc trưng, được gọi là tiếng thổi tim. Nếu bác sĩ nghe thấy tiếng thổi tim hoặc các dấu hiệu khác, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện một hoặc nhiều xét nghiệm để xác nhận chẩn đoán. Xét nghiệm phổ biến nhất là siêu âm tim. Siêu âm tim có thể cho thấy các vấn đề với cấu trúc của tim, kích thước lỗ thủng và lượng máu chảy qua lỗ.

Một số phương pháp chẩn đoán khác bao gồm:

• Điện tâm đồ (ECG). Thử nghiệm này ghi lại hoạt động điện của tim thông qua các điện cực gắn trên da và giúp chẩn đoán khuyết tật tim hoặc các vấn đề về nhịp tim.
• X-quang ngực. X quang giúp bác sĩ xem hình ảnh tim và phổi. Điều này có thể giúp các bác sĩ xem tim có to ra không và phổi có thêm dịch hay không.
• Đặt ống thông tim. Trong thử nghiệm này, một ống mỏng, linh hoạt (ống thông) được đưa vào mạch máu ở háng hoặc cánh tay và được dẫn qua các mạch máu vào tim. Thông qua ống thông tim, các bác sĩ có thể chẩn đoán khuyết tật tim bẩm sinh và xác định chức năng của van tim và buồng tim.
• Kẹp đo nồng độ oxy. Một kẹp nhỏ được gắn trên đầu ngón tay để đo lượng oxy trong máu.

Điều trị bệnh thông liên thất

Phương pháp điều trị khuyết tật thông liên thất phụ thuộc vào kích thước của lỗ và mức độ các triệu chứng của nó. Nhiều khuyết tật thông liên thất nhỏ và có thể tự đóng; Nếu lỗ nhỏ và không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, bác sĩ sẽ kiểm tra trẻ sơ sinh thường xuyên để đảm bảo không có dấu hiệu suy tim và lỗ đó tự đóng lại. Nếu lỗ không tự đóng hoặc lỗ lớn, có thể cần thực hiện thêm các biện pháp điều trị thích hợp.

Tùy thuộc vào kích thước của lỗ, triệu chứng và sức khỏe chung của trẻ, bác sĩ có thể đề nghị đặt ống thông tim hoặc phẫu thuật tim mở để đóng lỗ và khôi phục lưu lượng máu bình thường. Sau phẫu thuật, bác sĩ sẽ sắp xếp các lần tái khám định kỳ để đảm bảo rằng khiếm khuyết thông liên thất vẫn đóng. Hầu hết trẻ em bị khuyết tật thông liên thất đã đóng (tự đóng hoặc phẫu thuật) đều có cuộc sống khỏe mạnh bình thường.

Thuốc

Một số trẻ sẽ cần các loại thuốc giúp tăng cường cơ tim, giảm huyết áp và giúp cơ thể thoát khỏi tình trạng thừa dịch.

Dinh dưỡng

Một số trẻ bị khiếm khuyết thông liên thất trở nên mệt mỏi khi bú và không ăn đủ để tăng cân. Để đảm bảo trẻ tăng cân, trẻ có thể được sử dụng một công thức dinh dưỡng riêng có hàm lượng calo cao. Một số trẻ trở nên cực kỳ mệt mỏi khi bú và có thể cần được cho ăn qua ống cho ăn.

Phòng tránh khuyết tật thông liên thất

Trong hầu hết các trường hợp, sẽ rất khó để ngăn ngừa trẻ bị khuyết tật thông liên thất. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải làm mọi thứ có thể để đảm bảo thai nhi khỏe mạnh. Dưới đây là những điều cơ bản:

• Chăm sóc tiền sản sớm, ngay cả trước khi mang thai. Nói chuyện với bác sĩ trước khi bạn mang thai về sức khỏe và thay đổi lối sống theo đề nghị của bác sĩ cho một thai kỳ khỏe mạnh. Ngoài ra, hãy chắc chắn rằng bạn nói chuyện với bác sĩ về các loại thuốc bạn đang dùng.
• Đảm bảo một thực đơn đầy đủ. Bao gồm bổ sung vitamin có chứa axit folic. Ngoài ra, hạn chế cafein.
• Luyện tập thể dục đều đặn. Thảo luận với bác sĩ để xây dựng một kế hoạch tập thể dục phù hợp với bạn.
• Tránh các yếu tố nguy cơ. Chúng bao gồm các chất có hại như rượu, thuốc lá và thuốc bất hợp pháp.
• Tránh nhiễm trùng. Hãy chắc chắn rằng bạn tiêm chủng đầy đủ trước khi mang thai. Một số bệnh nhiễm trùng có thể gây hại cho thai nhi đang phát triển.
• Kiểm soát bệnh tiểu đường. Nếu bạn bị tiểu đường, chắc chắn rằng nó phải được kiểm soát tốt trước khi mang thai.
• Nếu bạn có tiền sử gia đình bị dị tật tim hoặc các rối loạn di truyền khác, hãy xem xét nói chuyện với một chuyên gia về di truyền trước khi mang thai.

Xem thêm:

• Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ bị thông liên thất
• Bệnh thông liên thất có nguy hiểm không?
• Đừng quá lo lắng nếu bạn nếu bạn mắc bệnh tim bẩm sinh thông liên thất