Những điều cần làm ngay sau khi sinh con
Không phải mọi bà mẹ đều biết nên làm gì ngay sau khi sinh con, đặc biệt là những bà mẹ trẻ sinh con lần đầu. HoiBenh xin chia sẻ những việc cần kiêng cữ sau sinh mà mẹ bé nên tuân thủ để đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và con.
Những điều cần làm ngay sau khi sinh con
Sản phụ ngay sau khi sinh con dù sinh thường hay sinh mổ thì sức khỏe vẫn còn yếu, việc vệ sinh còn khó khăn, bất tiện Người mẹ sau sinh thường bị đau nhức, căng thẳng, dễ mất ngủ do lo lắng quá mức. Chính vì những lý do này mà việc có kinh nghiệm chăm sóc sau sinh con cho người mẹ lại càng trở nên cần thiết và quan trọng hơn bao giờ hết.
1. Kinh nghiệm chăm sóc sau khi sinh con cho mẹ sinh thường
Tiểu tiện sớm
Khi sinh thường, sau khoảng 4 tiếng, sản phụ nên mau chóng tiểu tiện. Việc tiểu tiện sớm sẽ làm giãn lực đã tác động lên bàng quang và niệu đạo khi đầu thai nhi quay xuống, giúp phục hồi chức năng bàng quang, hạn chế tình trạng xuất huyết sau sinh do việc co bóp tử cung bị ảnh hưởng.
Theo dõi lượng máu ở vùng âm đạo
Trong 24 giờ sau sinh con, sản phụ cần quan sát, theo dõi lượng máu ở âm đạo. Nếu lượng máu này nhiều bất thường (ra ồ ạt) phải báo ngay cho bác sĩ để xác định nguyên nhân, đồng thời xử lý kịp thời nếu là dấu hiệu xuất huyết sau sinh.
Vệ sinh vùng kín đúng cách
Sản phụ sinh thường thường bị rạch tầng sinh môn, gây đau, dễ viêm nhiễm. Cần chú ý vệ sinh sạch sẽ vùng kín bằng dung dịch vệ sinh phụ nữ chuyên dụng (có thể nhờ sự giúp đỡ của người nhà hoặc y tá trong bệnh viện nếu sức khỏe còn yếu và không thể tự thực hiện việc vệ sinh một mình).
Đảm bảo dinh dưỡng trong chế độ ăn
Các món ăn cho người mẹ sau sinh cần được nấu chín và giữ nóng, cần có đầy đủ các dưỡng chất, tập trung thịt, trứng, giò heo, tráng miệng bằng trái cây tươi, chín hoặc các loại chè đậu, ăn nóng.
Bên cạnh đó, sau khi sinh con, người mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc bổ sung thêm các loại vitamin và dầu cá Omega-3 để nâng cao chất lượng sữa, giúp trẻ có đủ dinh dưỡng cần thiết.
Ngủ nhiều hơn, đảm bảo giấc ngủ được sâu hơn
Việc phục hồi sức khỏe bằng giấc ngủ ngon rất quan trọng nhưng việc đó có vẻ khá khó khăn đối với bà mẹ sau sinh bởi trẻ sơ sinh ngủ nhiều nhưng giấc ngủ trong ngày khá ngắn. Giải pháp tốt nhất là bạn hãy tập cho bé phân biệt đêm và ngày càng sớm càng tốt để bạn dần có thể có được giấc ngủ đêm sâu và ngon hơn.
Chăm sóc bầu vú
Việc cho con bú ban đầu sẽ khá khó khăn bởi người mẹ gặp nhiều căng thẳng dẫn tới bị tắc tia sữa hay sữa về ít, người mẹ có thể bị nứt núm vú gây đau đớn,. Tuy nhiên hãy bình tĩnh, đừng hoảng loạn và thật kiên nhẫn trong việc cho con bú.
Sau sinh con giờ đầu tiên, bạn cần lau sạch đầu vú, massage bầu ngực để kích thích tuyến sữa để sữa về nhanh hơn. Sữa non của mẹ trong 3 ngày đầu rất quan trọng, bé cần được bú đủ để hấp thu toàn bộ dinh dưỡng và các chất kháng thể để sau này có sức khỏe tốt.
Trong những ngày sau đó, vú sẽ có biểu hiện cương sữa, ấn đau, có thể gây sốt nhẹ. Lúc đó hãy massage vú và hút sữa vào bình để giảm cương cứng. Mẹ có thể kết hợp chườm mát (không chườm nóng) cũng sẽ hỗ trợ giảm cương sữa. Ngoài ra bạn cũng nên lau và vệ sinh vú thường xuyên, tránh nhiễm trùng đầu vú.
Trong trường hợp sinh con xong người mẹ ít sữa hoặc không có sữa, bên cạnh chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, người mẹ cần uống nhiều nước và ngủ đủ 8 tiếng/ngày để giúp bài tiết sữa nhiều hơn.
2. Kinh nghiệm chăm sóc sau sinh con cho mẹ sinh mổ
Chăm sóc vết mổ
Ngay trong tuần đầu tiên sau khi sinh con, do vết mổ chưa khô nên việc chăm sóc, vệ sinh vết mổ sẽ có sự hỗ trợ của các bác sĩ sản phụ khoa và y tá, hộ sinh. Bác sĩ cũng sẽ kê đơn cho bạn một số thuốc giảm đau, kháng sinh đề phòng nhiễm trùng, biến chứng. Bạn hãy yên tâm là những loại thuốc này không ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ, do đó đừng cố gắng chịu đau, hãy sử dụng thuốc theo đơn, dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để tránh xảy ra tình trạng choáng váng, kiệt sức.
Nếu vết mổ khâu bằng chỉ không tiêu thì sang tuần thứ hai, bác sĩ sẽ kiểm tra vết mổ, nếu đã khô thì cắt chỉ. Nếu khâu bằng chỉ tự tiêu thì không cần cắt chỉ. Người mẹ nên vệ sinh cơ thể bằng nước ấm, không nên ngâm mình tránh cho vết mổ bị ướt, đồng thời sử dụng bông gạc để vệ sinh kỹ vết mổ, giữ vết mổ luôn sạch để tránh bị nhiễm trùng. Mẹ có thể sử dụng dung dịch sát trùng beltadine để vết mổ nhanh liền hơn.
Chế độ ăn và bổ sung dinh dưỡng
Trong vòng 6 tiếng đồng hồ sau mổ, người mẹ tuyệt đối không được ăn gì vì nhu động ruột lúc đó đang rất thấp, dạ dày hoạt động yếu, nếu ăn uống trong khoảng thời gian này sẽ gây chứng khó tiêu, đầy hơi, táo bón, làm cơ thể mệt mỏi, khó hồi phục.
Sau 6 tiếng đầu tiên, mẹ nên bắt đầu ăn cháo loãng, uống nước đường, nước lọc tới khi có thể đánh rắm thì bắt đầu ăn đặc dần lên. Sau đó, mẹ có thể ăn uống bình thường, nên tăng cường thức ăn giàu đạm, canxi, uống nhiều nước để kích thích tuyến tiết sữa và tránh táo bón.
Hạn chế các loại thực phẩm nhạy cảm với đường ruột như tôm cua, cá và các thực phẩm gây sẹo lồi, làm mất thẩm mỹ vết mổ.
Trong quá trình liền vết mổ, mẹ hãy nhớ bổ sung thật nhiều vitamin A, B, C, vitamin K, các khoáng chất khác để vết mổ lành nhanh hơn, nhanh chóng hình thành lớp da non.
Vận động nghỉ ngơi
Việc can thiệp cơ thể khi sinh mổ khiến người mẹ chịu nhiều đau đớn nhưng bạn hãy cố gắng vận động sớm nhất có thể để tránh tình trạng bị dính ruột. Khi được tháo ống thông tiểu, hãy bước xuống giường và tập đi bộ trở lại, còn trước đó mẹ hãy cử động tay chân nhẹ nhàng ngay trên giường hoặc đơn giản là ngồi dậy chứ không nằm liên tục.
Việc vận động cơ thể nhẹ nhàng, đi bộ giúp chị em nhanh hồi phục sức khỏe hơn việc chỉ nằm nghỉ ngơi một chỗ, do đó các mẹ nên vận động ngay khi có thể để giảm nguy cơ mắc các biến chứng sau mổ, đồng thời sớm khỏe mạnh và phục hồi năng lượng.
Cho con bú
Sau khi sinh con, dù là sinh mổ, mẹ vẫn nên cho con bú càng sớm càng tốt vì sữa non lúc này là dòng sữa chứa nhiều dinh dưỡng và chất đề kháng nhất, tăng cường miễn dịch cho trẻ rất hiệu quả. Việc sinh mổ thì không nên cho bé bú ngay là quan niệm sai lầm của khá nhiều bà mẹ. Trên thực tế cho bé bú ngay sau khi sinh con còn giúp tử cung mẹ sớm hồi phục, giảm nguy cơ băng huyết sau sinh.
Trên đây là một số điều cần lưu ý được đúc kết từ kinh nghiệm sau sinh con của nhiều bà mẹ. Hy vọng chúng có thể giúp ích cho bạn, nếu bạn đang trong thời kỳ ở cữ hay sắp tới ngày “vượt cạn”. Chúc bạn mẹ tròn con vuông!
Xem thêm:
Muốn sinh con khỏe mạnh bà bầu cần phải làm gì
5 điều mẹ cần lưu ý khi sử dụng miếng lót sơ sinh cho con