Những điều bạn cần biết về bệnh zona và thai kỳ

Khoảng 1 trong 3 người sẽ mắc bệnh zona ở một số thời điểm trong cuộc sống. Mặc dù bệnh zona hay còn gọi là giời leo, khá phổ biến hơn ở những người trưởng thành, nó vẫn là một bệnh mà bạn nên biết nếu bạn đang mang thai.

Bệnh zona là một bệnh do virus gây ra, dẫn đến đau, phát ban và ngứa. Loại virus này cũng giống như virut gây bệnh thủy đậu. Nó được gọi là virus varicella-zoster (VZV).

Nếu bạn bị thủy đậu khi còn nhỏ, VZV có thể vẫn tồn tại nhưng không hoạt động trong cơ thể bạn. Virus này có thể hoạt động trở lại và gây ra bệnh zona. Người ta vẫn chưa thể giải thích được lý do tại sao xảy ra điều này.

Nguy cơ nhiễm bệnh:

Bạn không thể bị nhiễm bệnh zona từ người khác. Tuy nhiên bạn có thể bị nhiễm thủy đậu ở mọi lứa tuổi, nếu bạn chưa từng bị trước đây. Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm. Nó thậm chí có thể lây lan khi một người bị bệnh thủy đậu ho.

Một người nào đó mắc bệnh zona có thể lây lan virus cho người khác nếu người đó không có bệnh tiếp xúc trực tiếp với nốt phát ban mà vẫn chưa lành. Tuy bạn sẽ không mắc bệnh zona từ việc tiếp xúc với những người mắc bệnh, bạn có thể nhiễm virut VZV và phát triển bệnh thủy đậu. Bệnh zona có thể cũng xuất hiện một ngày nào đó sau này , nhưng chỉ sau khi bệnh thủy đậu được chữa khỏi.

Một khi bạn đã bị bệnh thủy đậu, bạn sẽ miễn dịch với nó trong suốt cuộc đời. Nếu bạn đang mang thai và bạn chưa từng bị thủy đậu, bạn nên cố gắng tránh ở xung quanh những người đang bị bệnh thủy đậu hoặc bệnh zona, ngay cả khi họ đang hồi phục bệnh.

Mối quan tâm liên quan đến việc mang thai

Nếu bạn đang mang thai và bạn đã bị bệnh thủy đậu, bạn và em bé của bạn sẽ an toàn khi tiếp xúc với bất cứ ai mắc bệnh thủy đậu hoặc bệnh zona. Tuy nhiên, bạn có thể mắc bệnh zona trong suốt thai kỳ nếu bạn bị thủy đậu khi còn nhỏ. Mặc dù điều này là không bình thường vì bệnh zona thường xuất hiện sau lứa tuổi sinh đẻ nhưng nó vẫn có thể xảy ra. Em bé của bạn sẽ được an toàn nếu bạn chỉ bị bệnh zona.

Nếu bạn nhận thấy một vết phát ban bất kỳ trong khi mang thai, hãy nói với bác sĩ của bạn. Đó chưa chắc là bệnh thủy đậu hoặc bệnh zona, nhưng nó có thể là một triệu chứng nghiêm trọng khác mà bạn cần sự chẩn đoán của bác sĩ.

Nếu bạn chưa từng bị thủy đậu và bạn đã tiếp xúc với người bệnh thủy đậu hoặc bệnh zona, bạn cũng nên nói cho bác sĩ ngay lập tức. Họ có thể đề nghị xét nghiệm máu để xác định xem bạn có kháng thể với virus thủy đậu không. Nếu có các kháng thể, tức là bạn đã bị thủy đậu và có thể không nhớ nó, hoặc bạn đã được tiêm chủng ngừa chống thủy đậu. Nếu rơi vào trường hợp này, bạn và em bé của bạn sẽ không có nguy cơ bị bệnh.

Nếu họ không tìm thấy kháng thể đối với virus thủy đậu, bạn có thể cần phải tiêm immunoglobulin. Mũi tiêm này sẽ chứa các kháng thể bệnh thủy đậu, giúp bạn tránh mắc bệnh thủy đậu và bệnh zona trong tương lai, hoặc bạn sẽ chỉ mắc bệnh thủy đậu ít nghiêm trọng. Bạn sẽ cần được tiêm trong vòng 96 giờ sau khi tiếp xúc để có hiệu quả tốt nhất.

Bạn nên nói cho bác sĩ biết bạn đang mang thai trước khi nhận tiêm immunoglobulin hoặc bất kỳ mũi tiêm khác. Cho dù đó là trong thai kỳ hoặc gần đến ngày sinh, bạn đều phải cẩn thận với tất cả các loại thuốc bổ, và thức ăn đưa vào cơ thể của bạn.

Thủy đậu có thể gây ra những mụn nước nhỏ bất cứ nơi nào trên cơ thể. Một vài nốt mụn nước thường xuất hiện đầu tiên trên khuôn mặt và thân người. Sau đó, chúng có xu hướng lây lan đến cánh tay và chân.

Bệnh zona sẽ thường phát triển các vết phát ban lớn hơn. Các vết này thường ở một bên của khuôn mặt, nhưng chỉ có một số vị trí bị ảnh hưởng. Chúng thường xuất hiện theo mẳng hoặc vệt.

Bạn có thể cảm thấy đau hoặc ngứa ở vùng phát ban. Đau hoặc ngứa có thể xảy ra trước khi phát ban xuất hiện. Tại các vị trí phát ban cũng sẽ gây ngứa và khó chịu. Một số người cảm thấy đau đớn với các vế phát ban. Bệnh zona cũng gây đau đầu và sốt ở một số người.

Các phát ban sẽ đóng vảy và cuối cùng biến mất. Bệnh zona sẽ vẫn có thể lây nếu các vết phát ban còn hở và chưa được đóng vảy. Bệnh zona thường biến mất sau một hoặc hai tuần.

Bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh zona như thế nào?

Chẩn đoán bệnh zona thường tương đối dễ dàng. Bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh dựa vào các triệu chứng của bạn. Một vết phát ban xuất hiện ở một bên của cơ thể cùng với cơn đau ở vùng phát ban hay nổi mụn thường sẽ chỉ ra đó là bệnh zona.

Bác sĩ cũng có thể xác nhận chẩn đoán thông qua xét nghiệm. Để làm điều này, họ sẽ tách một mảnh da nhỏ từ một trong những vết phát ban, sau đó, gửi nó đến một phòng thí nghiệm và sử dụng kết quả nuôi cấy để xác định xem đó cò phải là bệnh zona hay không.

Bác sĩ có thể kê một loại thuốc kháng virus nếu họ chẩn đoán bạn đang mắc bệnh zona. Một số ví dụ loại thuốc bao gồm: acyclovir (Zovirax), valacyclovir (Valtrex) và famciclovir (Famvir).

Như với tất cả các loại thuốc sử dụng trong thời gian mang thai của bạn, bạn sẽ cần phải kiểm tra chắc chắn với bác sĩ để rằng các thuốc kháng virus là an toàn cho con của bạn. Nhiều loại thuốc kháng virus hiện nay rất an toàn cho bạn và em bé của bạn.

Nếu bạn mắc thủy đậu khi mang thai, bạn cũng có thể cần một thuốc kháng virus.

Điều quan trọng bạn cần lưu ý là hiệu quả điều trị tốt nhất đạt được khi bạn bắt đầu điều trị ngay sau khi vết phát ban đầu tiên xuất hiện. Bạn nên gặp bác sĩ trong vòng 24 giờ sau khi triệu chứng đầu tiên xuất hiện.

Nhìn chung

Tỷ lệ bạn mắc bệnh zona khi mang thai là rất thấp. Ngay cả khi bạn mắc bệnh, bệnh zona cũng không ảnh hưởng đến em bé. Nó có thể làm cho việc mang thai của bạn khó khăn hơn vì bạn phải chịu đau đớn và khó chịu do bệnh gây ra.

Nếu bạn đang có kế hoạch mang thai và bạn chưa từng bị bệnh thủy đậu, bạn có thể nói chuyện với bác sĩ về việc tiêm chủng ngừa ít nhất ba tháng trước khi cố gắng mang thai. Nếu bạn lo ngại về bị bệnh zona vì bạn đã từng bị thủy đậu, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc có thể tiêm một mũi chủng ngừa bệnh zona vài tháng trước khi mang thai.

Làm thế nào bạn có thể phòng chống bệnh zona?

Những tiến bộ trong nghiên cứu y học đang giảm số lượng người bị bệnh thủy đậu và bệnh zona trên toàn thế giới. Điều này chủ yếu là nhờ tiêm chủng.

Chủng ngừa thủy đậu

Thuốc chủng ngừa thủy đậu có sẵn và được sử dụng rộng rãi vào năm 1995. Kể từ đó, số lượng các trường hợp mắc bệnh thủy đậu trên toàn thế giới đã giảm đáng kể.

Các bác sĩ thường khuyên bạn nên tiêm vắc-xin thủy đậu cho trẻ từ 1-2 tuổi và tiêm liều nhắc lại khi trẻ được 4-6 tuổi. Việc chủng ngừa có hiệu quả gần như 100 phần trăm nếu bạn đã tiêm chủng ngừa ban đầu và tăng cường. Bạn vẫn có xác suất rất nhỏ bị thủy đậu, sau khi đã chủng ngừa.

Chủng ngừa bệnh zona

Cục Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã thông qua một loại vaccine phòng bệnh zona trong năm 2006. Thực chất đây là một mũi tiêm nhắc lại ở người lớn chống lại VZV. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh khuyến cáo tiêm chủng ngừa bệnh zona cho tất cả mọi người từ 60 tuổi trở lên.

Tiêm chủng và mang thai

Bạn nên chủng ngừa thủy đậu trước khi mang thai nếu bạn chưa từng bị thủy đậu hoặc chưa được chủng ngừa thủy đậu. Nếu bạn đang mang thai, biện pháp tốt nhất phòng ngừa là tránh xa những người có bệnh thủy đậu hoặc bệnh zona.

Nguồn: Healthline