Nang đa thùy buồng trứng là gì?

Nang đa thùy buồng trứng là hiện tượng xuất hiện một khối choán chỗ tại buồng trứng của phụ nữ, có thể chỉ ở một bên hoặc cả hai bên. Khối này có thể có cấu trúc khác với tổ chức buồng trứng bình thường hoặc tích tụ dịch tạo thành nang. Khối choán chỗ phát triển lớn dần, đôi khi người bệnh có thể tự sờ thấy từ ngoài da.

Mỗi nang có kích thước khoảng dưới 10mm, thường là lành tính. Thông thường gồm 2 loại:

• U cơ năng: Thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, phát triển nhanh, sinh ra do các rối loạn nội tiết hoặc rối loạn chức năng buồng trứng.
• U thực thể: Sinh ra do những tổn thương tại buồng trứng. Có thể là nang bì, nang nước, nang nhầy, được chẩn đoán chính xác bằng siêu âm.

Có khoảng 6 - 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản mắc nang đa thùy buồng trứng. Theo nghiên cứu, những phụ nữ mắc bệnh thường có sự gia tăng bất thường nồng độ Testosterone và LH, những hormon có thể làm gián đoạn quá trình phát triển của nang noãn. Những nang nhỏ là do nang noãn không phát triển được, trứng không thể trưởng thành. Do đó không có hiện tượng rụng trứng.

Nang đa thùy buồng trứng thường diễn biến âm thầm, biểu hiện không rõ ràng và ít điển hình. Với kích thước nhỏ (<10mm), nang cơ năng có thể tự tiêu sau vài chu kì kinh nguyệt. Nang thực thể có một số triệu chứng như:

• Đau bụng dữ dội vùng bụng dưới rốn. Có thể đau một bên hoặc cả hai bên tùy vào vị trí của nang. Đôi khi đau lan cả ổ bụng
• Mệt mỏi, thỉnh thoảng buồn nôn. Tăng nhịp tim, giảm huyết áp,...

Ở những phụ nữ có nang ở cả hai bên buồng trứng, những triệu chứng trên rầm rộ và gây khó chịu hơn so với chỉ có nang một bên.

Ngoài ra, những nang phát triển lớn có thể gây ra:

• Rối loạn kinh nguyệt: Thưa kinh, kinh không đều.
• Rậm lông, mọc mụn, rụng tóc.
• Béo phì: Do rối loạn chuyển hóa. Ngược lại, béo phì cũng là một trong những yếu tố đẩy nhanh quá trình phát triển của nang đa thùy buồng trứng.

Những biểu hiện trên thường không đầy đủ và không đặc hiệu. Chỉ khám và siêu âm mới cho chẩn đoán chính xác. Những nang đa thùy nhỏ thường lành tính và nếu không tăng kích thước thì không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Tuy nhiên, những nang có kích thước lớn hoặc có tốc độ phát triển nhanh có thể nghi ngờ ác tính.

Biến chứng nguy hiểm của nang đa thùy buồng trứng có thể kể đến như là:

• Vỡ nang
• Xoắn nang
• Chảy máu, có thể tràn vào ổ bụng
• Vô sinh, hiếm muộn do nang không được phát triển đầy đủ, kinh nguyệt không đều khó thụ thai.
• Những biến chứng như vỡ nang, chảy máu,... cũng có thể xuất hiện khi đang mang thai.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh: tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp, ung thư nội mạc tử cung,...

Chủ yếu là điều trị phẫu thuật.

• Đối với những nang nhỏ, lành tính có thể nội soi lấy nang.
• Đối với những nang lớn, nghi ngờ ác tính thì có chỉ định mổ mở, có thể cắt bên buồng trứng chứa nang.

Các nang sau khi được lấy ra được gửi giải phẫu bệnh để đánh giá mức độ lành tính hay ác tính, từ đó có kế hoạch điều trị phù hợp.

Bên cạnh đó, đối với những bệnh nhân muốn sinh con, có thể kết hợp điều trị nội khoa như:

• Dùng thuốc kích thích phát triển nang noãn.
• Giảm cân đóng vai trò cực kì quan trọng trong thành công của các phương pháp điều trị.

Một số biện pháp được khuyến cáo để có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc hạn chế sự tiến triển của nang đa thùy buồng trứng. Đó là:

• Khám sức khỏe định kì, đặc biệt là sức khỏe sinh sản để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng. Thậm chí nang lành tính nếu tồn tại quá lâu trong buồng trứng cũng ảnh hưởng đến sự phát triển và chất lượng trứng. Do đó, khám sức khỏe định kì là cách đơn giản nhất để tìm ra những bất thường sớm nhất.
• Tập thể dục, chơi thể thao, duy trì cân nặng phù hợp.
• Duy trì chế độ ăn uống khoa học, tăng cường bổ sung vitamin, uống nhiều nước, hạn chế đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ,...
• Hạn chế áp lực, stress, nhất là ở trẻ nữ ở độ tuổi dậy thì.
• Tránh quan hệ tình dục ở tuổi vị thành niên, khi hệ sinh dục chưa phát triển đầy đủ.
• Hạn chế dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh mà không có chỉ định của bác sĩ.
• Hạn chế dùng chất kích thích.

Với những thông tin trên, hy vọng bạn đọc sẽ không quá lo lắng cũng như không chủ quan nếu bản thân hay người thân mắc nang đa thùy buồng trứng. Đi khám và nhận được tư vấn của bác sĩ sẽ giúp cải thiện tình trạng sức khỏe một cách tốt nhất.

Xem thêm:

• Những điều bạn nên biết về hội chứng đa nang buồng trứng
• U nang buồng trứng có nguy hiểm không?
• 3 dấu hiệu hội chứng buồng trứng đa nang bạn cần biết