Đột quỵ xuất huyết não là gì?

Đột quỵ xuất huyết não là tình trạng rất nguy hiểm, có thể ảnh hưởng đến tính mạng con người. Vậy biểu hiện của đột quỵ xuất huyết não là gì và cách phòng ngừa căn bệnh này ra sao?

Đột quỵ não còn gọi tai biến mạch máu não, là tình trạng máu cung cấp cho một phần não bị gián đoạn hoặc giảm nặng khiến vùng não đó bị thiếu oxy và dinh dưỡng. Chỉ trong vòng vài phút thiếu máu, thiếu oxy, tế bào não sẽ chết. Vùng tế bào não bị tổn thương nặng hoặc lan rộng có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề về rối loạn vận động, nhận thức, ngôn ngữ, thị giác...

Đột quỵ não gồm hai dạng là nhồi máu não và xuất huyết não. Nhồi máu não phổ biến hơn, chiếm khoảng 85% các trường hợp đột quỵ. Xuất huyết não tỷ lệ 15% nhưng biến chứng nặng hơn, số tử vong cao hơn. Nhồi máu não (thiếu máu não cục bộ) xảy ra khi mạch máu cung cấp cho não bị tắc bởi cục máu đông, huyết khối, hẹp xơ vữa động mạch. Xuất huyết não (chảy máu não) xảy ra khi mạch máu não bị vỡ, máu chảy vào trong hoặc xung quanh nhu mô não.

Trường hợp bị xuất huyết não nhẹ, người bệnh có thể gặp các biểu hiện như rối loạn ngôn ngữ (khả năng đọc, viết, nói và hiểu giảm hẳn). Triệu chứng này có thể xuất hiện thoáng qua rồi biến mất. Tuy nhiên, bạn không nên chủ quan mà cần chủ động đi khám để tránh gặp biến chứng nguy hiểm.

Xuất huyết não nặng có thể gây tử vong hoặc tổn thương mô não trầm trọng. Từ đó, các chức năng của người bệnh như vận động, ngôn ngữ, nhận thức kém hẳn đi hoặc mất hoàn toàn.

Cần nhớ từ FAST (nhanh):

• Face (mặt): yêu cầu bệnh nhân cười hoặc nhe răng, một bên không cử động.
• Arm (tay): cánh tay một bên yếu hơn bên kia khi bệnh nhân giơ hai tay lên.
• Speech (lời nói): nói đớ líu lưỡi, dùng từ không thích hợp hoặc câm lặng.
• Time (thời gian): nếu nghi ngờ có một trong các triệu chứng trên, nên gọi cấp cứu 115 ngay và ghi nhớ thời gian triệu chứng bắt đầu xuất hiện.

Trước đây nhiều người nghĩ tai biến mạch máu não chỉ xảy ra ở người cao tuổi, nguy cơ mắc bệnh tăng lên theo tuổi tác. Tuy nhiên nhiều thống kê gần đây cho thấy số lượng người bệnh trẻ dưới 45 tuổi ngày càng tăng. Người trẻ bị tai biến sẽ để lại hậu quả nặng nề hơn cho bản thân, xã hội và nền kinh tế.

Có hai nguyên nhân gây ra đột quỵ xuất huyết não, trong đó phổ biến nhất là chứng phình động mạch. Phình động mạch xuất hiện khi một phần của mạch máu to ra do áp lực từ bệnh tăng huyết áp mạn tính. Sự phình to này làm mỏng thành mạch và cuối cùng khiến chúng bị vỡ.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, có khoảng 80% bệnh nhân xuất huyết não bị tăng huyết áp, trong đó xuất huyết não ở người già là tình trạng rất phổ biến.

Một số người mắc các bệnh như dị dạng mạch máu, rối loạn đông máu,... cũng có nguy cơ bị đột quỵ xuất huyết não.

Cần chuyển ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất có khả năng xử trí và cấp cứu đột quỵ. Trong khi chờ xe cấp cứu, nếu người bệnh tỉnh, đặt nằm nghiêng về bên lành, đầu hơi nâng nhẹ. Không cho ăn hoặc uống bất kỳ loại gì. Lấy bỏ các vật hoặc lau đờm dãi trong miệng có thể gây nên khó thở. Nếu liệt, khi vận chuyển cần trợ giúp và đặt nghiêng về bên lành.

Khi người bệnh hôn mê, tiến hành các bước trên. Nếu bệnh nhân không thấy mạch hoặc ngưng thở, tiến hành ép tim ngoài lồng ngực (80-100 lần một phút) cho đến khi tim đập lại. Gọi điện thoại đến cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ.

Tùy vào tình trạng của mỗi người mà bác sĩ sẽ chỉ định cách điều trị xuất huyết não phù hợp. Các xét nghiệm hình ảnh, chụp CT hoặc phương pháp MRI để xác định tình trạng xuất huyết nội hoặc máu tụ. Từ đó sẽ quyết định việc dùng thuốc điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật.

Dùng thuốc điều trị

Thông thường, những người bị đột quỵ xuất huyết não nhẹ sẽ dùng thuốc điều trị để ngăn chặn việc chảy máu và kiểm soát, ổn định huyết áp. Bạn cần uống thuốc đều đặn, đúng theo chỉ định để phòng ngừa nguy cơ đột quỵ tái phát.

Dùng sản phẩm thảo dược hỗ trợ điều trị đột quỵ xuất huyết não

Sau khi đã được áp dụng điều trị các biện pháp kể trên, tình trạng của người bệnh ổn định, chuyên gia khuyên bạn nên kết hợp sử dụng sản phẩm thảo dược chứa thành phần enzym Nattokinase. Enzym này được nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước chứng minh có tác dụng phòng ngừa, hỗ trợ điều trị với những trường hợp trước, trong và sau tai biến; cải thiện các di chứng do tai biến như mất trí nhớ, liệt, nói ngọng, méo miệng hiệu quả.

Phẫu thuật

Đối với những trường hợp bệnh nhân bị đột quỵ xuất huyết não nặng, phương pháp phẫu thuật sẽ giúp giảm phù và ngăn chặn sự chảy máu não. Người bệnh hãy tuân thủ đúng theo chỉ định từ các chuyên gia y tế.

Phòng ngừa đột quỵ ngay từ sớm là cách tốt nhất để hạn chế những hậu quả nguy hiểm của bệnh. Dưới đây là những cách giúp bạn chủ động phòng ngừa đột quỵ:

Hạ huyết áp

Mục tiêu: Huyết áp lý tưởng là dưới 135/85 mmHg

Thực hiện: Bạn cần giảm muối trong chế độ ăn uống, không quá 1,5g mỗi ngày (khoảng 1/2 thìa cà phê), tránh các loại thực phẩm giàu cholesterol như bánh mì kẹp thịt, pho mát và kem; nên ăn từ 4 – 5 phần rau và trái cây mỗi ngày, 2 – 3 phần cá một tuần và tiêu thụ thêm ngũ cốc nguyên hạt cũng như sữa ít chất béo. Nếu cần, dùng thuốc trị tăng huyết áp theo hướng dẫn của bác sĩ.

Giảm cân

Mục tiêu: Chỉ số khối cơ thể (BMI) lý tưởng là 25 hoặc thấp hơn

Thực hiện: Không ăn quá 1.500 – 2.000 calorie mỗi ngày (tùy thuộc vào mức độ hoạt động và chỉ số BMI của bạn). Tăng vận động thể chất như đi bộ, chơi golf hoặc tennis đều đặn.

Tập thể dục nhiều hơn

Mục tiêu: Tập thể dục ở cường độ vừa phải ít nhất 5 ngày/tuần

Thực hiện: Đi dạo quanh khu phố sau bữa tối, tham gia một câu lạc bộ thể dục với bạn bè, đi thang bộ thay vì thang máy. Nếu bạn không có 30 phút liên tiếp để tập thể dục, hãy chia nhỏ ra thành 10 – 15 phút/lần và 2 – 3 lần/ngày.

Hạn chế uống bia, rượu

Mục tiêu: Không uống rượu hoặc uống một cách vừa phải

Thực hiện: Mỗi ngày, không uống nhiều hơn một ly rượu và nên uống rượu vang đỏ vì nó chứa resveratrol, giúp bảo vệ tim và não.

Kiểm soát bệnh đái tháo đường

Mục tiêu: Giữ lượng đường huyết ổn định

Thực hiện: Theo dõi đường huyết theo hướng dẫn của bác sĩ. Áp dụng chế độ ăn uống, tập thể dục và dùng thuốc để giữ đường huyết ở phạm vi cho phép.

Bỏ thuốc lá

Mục tiêu: Bỏ thuốc lá

Thực hiện: Nếu khó từ bỏ thuốc lá, bạn hãy nhờ bác sĩ tư vấn để chọn ra cách thích hợp nhất với mình. Sử dụng các sản phẩm giúp cai thuốc lá như viên ngậm nicotine, miếng dán...

Xem thêm:

• Những điều cần biết về bệnh xuất huyết não và cách điều trị
• Bệnh xuất huyết não ở người già: Nguyên nhân và cách xử lý
• 4 dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột quỵ