Điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay

Tê buồn chân tay có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, khiến sinh hoạt thường ngày của bệnh nhân gặp nhiều bất tiện. Để thoát khỏi những khó chịu và đề phòng các biến chứng nguy hiểm do bệnh mang lại, hãy cùng HoiBenh tìm hiểu về cách điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay.

Nguyên nhân gây tê buồn chân tay

Để tìm được phương pháp điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay chính xác và hiệu quả nhất, trước hết chúng ta cần xác định rõ nguyên nhân gây ra bệnh lý này là gì. Theo các bác sĩ, hiện tượng nhức mỏi hay tê buồn chân tay có thể bắt gặp ở bất kỳ độ tuổi nào, chẳng hạn đôi khi đang ngồi học bài hoặc làm việc, bạn bỗng cảm thấy đầu ngón tay hoặc đầu ngón chân tê mỏi nhưng chỉ một lát là hết. Vì tình trạng này xuất hiện đột ngột và kết thúc nhanh chóng nên ít được mọi người chú ý tới.

Tuy nhiên, khi bắt gặp tình trạng như vậy, bạn không nên coi thường bởi tay chân có thể bị tê cứng do rất nhiều lý do khác nhau. Các chuyên gia y tế khuyến cáo, tê buồn chân tay có thể phản ánh nhiều vấn đề về sức khoẻ như triệu chứng sớm của tâm thần, viêm khớp, ảnh hưởng của rối loạn chuyển hoá chức năng và bệnh đái tháo đường, huyết áp thấp,...

Trong đó, tê buồn chân tay là một trong những biến chứng thần kinh phổ biến ở các bệnh nhân bị đái tháo đường, đặc biệt là những người không kiểm soát tốt đường máu. Theo báo Dân Trí, tính chung có khoảng 60 – 70% người mắc đái tháo đường có biến chứng tê buồn chân tay. Đáng chú ý, ngay tại thời điểm mới phát hiện bệnh đái tháo đường, đã có gần 10% số người bệnh có biến chứng này với những biểu hiện cụ thể như cảm giác tê bì, kim châm, kiến bò, đau cơ; tê lạnh hoặc nóng bỏng, thậm chí là rát bỏng ở đầu ngón chân, ngón tay.

Thông thường, các nguyên nhân gây ra chứng tê buồn chân tay có thể được chia làm 2 loại chính và phải xác định được nguyên nhân cụ thể thì mới có cách điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay thích hợp:

Do sinh lý

Là chứng tê buồn chân tay đột ngột mắc phải do giữ nguyên một tư thế quá lâu mà không đổi sang tư thế khác. Để khắc phục tình trạng này, chỉ cần thực hiện một vài động tác vận động, không cần dùng tới thuốc.

Do bệnh lý

Tê buồn chân tay có thể là triệu chứng ban đầu hoặc biến chứng sớm của một số bệnh lý về thần kinh, bệnh nội tiết, bệnh thoái hoá xương khớp, bệnh rối loạn chuyển hoá như cao huyết áp, rối loạn lipid, đái tháo đường,...

Cách điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay

Điều trị tê buồn chân tay

Trong hầu hết các trường hợp, tê buồn chân tay là dấu hiệu cảnh báo sớm các tổn thương thần kinh ngoại vi do những chứng bệnh mãn tính như loãng xương, mỡ máu, đái tháo đường. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Chẳng hạn với bệnh đái tháo đường, nếu không phát hiện sớm thì ban đầu sẽ là tê buồn chân tay rồi tới mất hẳn cảm giác, hệ dây thần kinh dẫn truyền máu tới các cơ quan xa nhất như đầu chi không lưu thông được dẫn tới hội chứng hoại tử chân, tay và buộc phải cắt cụt.

Đa các các trường hợp bị tê buồn chân tay đều kéo dài và lặp đi lặp lại hoặc do bệnh lý, vì vậy cần có cách điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay sớm và kịp thời để tránh những biến chứng xấu. Để điều trị các triệu chứng, phục hồi chức năng tay chân và ngăn ngừa biến chứng, người bệnh cần sử dụng những loại thuốc giảm đau, chống viêm không chứa steroid (NSAIDS), kết hợp với dùng paracetamol, vitamin B theo đường tiêm hoặc đường uống, thuốc giãn mạch ngoại vi,...

Bên cạnh đó, cần xác định căn nguyên gây bệnh và điều trị tê buồn chân tay dựa theo căn nguyên đó. Chẳng hạn:

• Đái tháo đường: Cần kiểm soát tốt đường huyết.
  
• Thiếu vitamin: Cần bổ sung vitamin.
  
• Rối loạn chuyển hoá lipid máu: Cần có biện pháp kiểm soát lipid máu trong ngưỡng an toàn.
  
• Viêm khớp: Tiến hành điều trị viêm khớp.
  
• Thoái hoá cột sống: Tiến hành điều trị thoái hoá.
  
• Nhiễm độc: Điều trị tận gốc nhiễm độc.
  

Song song với đó, bệnh nhân cần bổ sung các vi lượng và khoáng chất như chondroitin sulfat và vitamin nhóm B như B1, B2, B6 có tác dụng nuôi dưỡng tế bào cơ và thần kinh, bồi bổ cơ thể, giúp cơ thể có thể phản ứng lại các phản xạ thần kinh tốt hơn, có khả năng dự phòng và cải thiện triệu chứng đau mỏi, tê buồn chân tay do biến chứng thần kinh. Người bệnh cũng nên bổ sung thêm bạch quả Ginkgo biloba để bảo vệ dây thần kinh và tăng cường lưu thông máu, làm giảm những triệu chứng tê buồn chân tay; dùng cao Blueberry để chống lão hoá, ngăn sa sút trí tuệ và các gốc tự do.

Phòng ngừa tê buồn chân tay

Thay đổi lối sống là yếu tố mang tính quyết định trong việc điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay. Nếu là tê buồn chân tay do sinh lý, bệnh nhân chỉ cần vận động và rèn luyện sức khoẻ thường xuyên bằng những bài tập nhẹ nhàng, kết hợp xoa bóp để thư giãn chân tay. Trường hợp tê buồn chân tay do bệnh lý, cần tìm ra nguyên nhân gây bệnh và điều trị tận gốc nguyên nhân đó, đồng thời bệnh nhân cũng cần lưu ý một số điều sau:

Tập thể dục

Thường xuyên tập thể dục với mức độ vừa phải để cải thiện các triệu chứng của tình trạng tê buồn chân tay. Người bệnh có thể bắt đầu bằng các động tác đơn ginả, nhẹ nhàng như chạy bộ, đi bộ mỗi ngày nhưng lưu ý không tập luyện quá sức. Các môn thể thao như bơi lội, đạp xe cũng được chứng minh là có tác dụng tốt với những bệnh nhân bị tê buồn chân tay.

Ngủ đủ giấc

Điều quan trọng nhất để cơ bắp được thư giãn, nghỉ ngơi là ngủ đủ giấc, ngủ sâu mỗi ngày bởi thiếu ngủ sẽ khiến các triệu chứng của bệnh tê buồn chân tay trầm trọng thêm. Điều kiện lý tưởng cho một giấc ngủ sâu là sự thoải mái và yên tĩnh, đi ngủ đúng giờ và thức dậy sớm, môi trường mát mẻ và sạch sẽ.

Không dùng các đồ uống chứa caffein

Hạn chế sử dụng các thức uống chứa caffein như nước ngọt, trà, cà phê, sô cô la; không hút thuốc lá và uống rượu bia bởi chứng chất này có thể khiến chứng tê buồn chân tay nặng thêm và dễ gây biến chứng nguy hiểm.

Massage và thư giãn

Người bệnh có thể thử điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay bằng cách tắm và ngâm mình trong bồn nước ấm, kết hợp với xoa bóp chân tay để giúp cơ bắp được thư giãn. Những kỹ thuật thư giãn như yoga hoặc thiền cũng rất hiệu quả trong việc giảm stress – một trong những nguyên nhân có thể làm chứng tê buồn chân tay nặng thêm.

Duy trì chế độ ăn uống hợp lý

Bệnh nhân cần tuân theo một chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung các thiếu hụt về chất và tăng cường uống vitamin bổ trợ như vitamin nhóm B, acid folic, canxi, sắt,...để quá trình điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay hiệu quả hơn.

Khi bị đau cấp tính, người bệnh có thể sử dụng một số loại thực phẩm chức năng hoặc thuốc tân dược có tác dụng giảm đau cấp tốc như Vindermen, Vương Đường Khang,... Tuy nhiên, bệnh nhân không nên lạm dụng thuốc giảm đau tê buồn chân tay trong thời gian dài để tránh xuất hiện tác dụng phụ, nhất là đối với đường tiêu hoá, thận, gan,...

Theo các bác sĩ, cách về lâu dài và thông minh nhất là sử dụng các bài thuốc dân gian, Đông y do chúng có tính an toàn và khả năng hỗ trợ điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay rất cao. Dưới đây là 6 bài thuốc Đông y giúp điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay cực hiệu quả lại an toàn cho người bệnh tham khảo:

Ngải cứu trắng

Lấy lá ngải cứu trắng đem rửa sạch, cho vào nước nóng với một chút muối rồi đắp vào các khớp bị tê mỏi. Mỗi khi bị tê buồn chân tay hoặc sưng khớp, bệnh nhân chỉ cần đáp ngải cứu muối ấm sẽ giúp giảm đau, giảm sưng nhanh chóng. Với những người có nguy cơ cao bị đau khớp như người già, người béo phì,... cũng có thể áp dụng bài thuốc này mỗi ngày để phòng bệnh tê buồn chân tay.

Ngâm chân bằng nước muối ấm pha gừng

Nước muối ấm pha gừng có tác dụng làm dịu cơn đau hiệu quả và phòng ngừa bệnh đau khớp cổ chân. Chỉ cần ngâm chân bằng nước muối ấm pha gừng từ 15 – 30 phút mỗi tối không chỉ có lợi cho chân mà còn phòng ngừa được rất nhiều bệnh lý khác.

Mễ nhân sống, đu đủ

Hai thứ rửa sạch rồi cho vào nồi nhỏ với 1 chén nước, đun lửa nhỏ cho tới khi mễ nhân chín mềm thì cho một chút đường kính vào. Kiên trì dùng bài thuốc này trong thời gian dài sẽ giúp điều trị và phòng ngừa tê buồn tay chân, đau lưng hiệu quả.

Lá lốt

Lá lốt phơi khô 5 – 10 gram (hoặc 15 – 30 gram lá lốt tươi) đem sắc cùng 2 bát nước còn 1/2 bát, dùng trong ngày. Nên uống khi thuốc vẫn còn ấm và nên dùng sau bữa ăn tối. Mỗi liệu trình kéo dài 10 ngày.

Hoặc dùng rễ các cây cỏ cước, vòi voi, bưởi bung và lá lốt, mỗi vị 30 gram, tất cả đều dùng tươi thái mỏng rồi sao vàng, sắc cùng 600ml nước còn 200ml, chia uống 3 lần trong ngày liên tục trong 7 ngày.

Cỏ trinh nữ

Dùng rễ trinh nữ thái mỏng, tẩm rượu rồi sao cho thơm. Lấy khoảng 20 – 30 gram rễ trinh nữ đã sao thơm sắc cùng 400ml nước còn 100ml, chia uống 2 lần trong ngày. Nếu dược liệu nhiều có thể đem nấu thành cao lỏng rồi pha rượu dùng dần.

Mật ong, bột quế

Cách điều trị và phòng ngừa tê buồn chân tay đơn giản nhất là pha 1 cốc nước nóng với 1 thìa nhỏ bột quế và 2 thìa mật ong, uống 2 lần/ngày. Nếu dùng thường xuyên còn có thể chữa khỏi cả chứng viêm khớp mãn tính.

Bài viết được Bác sĩ Đông Y bảo trợ thông tin

Minh Thùy