Chuẩn bị những gì trước khi ghép thận?

Thực chất ghép thận là việc lấy một quả thận của người khỏe mạnh hoặc một quả thận còn tốt của người đã bị chết não để ghép vào ngoài ổ bụng (vì thận ghép ở ngoài màng bụng). Vị trí thuận lợi nhất để đặt thận mới thường là vùng hố chậu.

Người ta chỉ cắt bỏ 1 hoặc 2 thận bệnh lý trong một số trường hợp đặc biệt (thận đa nang quá to, thận bị viêm mãn tính nặng, hẹp động mạch thận nặng). Một người có thể được ghép thận được nhiều lần, nếu thận ghép bị hỏng.

2. Ai nên ghép thận?

Điều đáng tiếc là không phải tất cả mọi người đều thích hợp cho việc ghép thận. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình ghép thận bao gồm.

• Đồng ý với chỉ định ghép thận và có nguồn thận hiến hợp pháp
• Sức khỏe bình thường, ngoại trừ vấn đề về thận
• Chuẩn bị tâm lý trải qua các cuộc xét nghiệm và phẫu thuật
• Sẵn sàng với việc sẽ phải điều trị bằng dược phẩm suốt đời

3. Các bước chuẩn bị trước khi ghép thận

Ghép thận đòi hỏi phải phối hợp nhiều chuyên ngành khác nhau như: thận học, miễn dịch học, mô phôi học, thận nhân tạo. Phẫu thuật thực nghiệm, ngoại khoa huyết học, truyền máu, chẩn đoán hình ảnh, chẩn đoán chức năng; tâm lý y học, dược học...

Chính vì vậy việc chuẩn bị cho bệnh nhân trước ghép thận nhất là đối với người cho thận là người sống rất quan trọng.

Đối với người cho thận

Người cho thận phải có nhóm máu phù hợp, không có bệnh lây truyền, bệnh hệ thống, bệnh ung thư...

Trạng thái sức khoẻ tốt đảm bảo cho phẫu thuật.

Cả hai thận phải có chức năng tốt và giải phẫu bình thường. Về miễn dịch học và các xét nghiệm cho phép ghép về tương hợp mô (tương hợp về hệ thống HLA, thử chéo, tiền mẫn cảm). Bảo đảm sau khi cắt 1 thận để ghép, quả thận còn lại vẫn đảm bảo tốt về chức năng bài niệu

Với người cho sống phải làm kiểm tra tâm lý để họ tự nguyện dù là có quan hệ huyết thống.

Với người cho đã chết não thì cũng bản thân người đó phải có di nguyện hiến thận trước đó hoặc gia đình chấp nhận.

Về phía người nhận thận

Người được ghép thận được chỉ định cho tất cả các bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối hoặc mất thận phải chạy thận nhân tạo hoặc lọc màng bụng chu kỳ. Tuổi từ 6 tháng đến 64 tuổi, một số trường hợp cá biệt có thể cao hơn 70 tuổi.

Chống chỉ định ghép thận cho người có bệnh lý sau:

• Suy tim không hồi phục, suy hô hấp mạn tính.
• Bệnh gan đang phát triển, bệnh mạch máu (mạch vành, mạch não hoặc ngoại biên), dị dạng đường tiết niệu bẩm sinh nặng, nhiễm khuẩn mạn tính không đáp ứng với điều trị.
• Những người người nhiễm HIV/AIDS, rối loạn đông máu nặng, bệnh tâm thần, nghiện rượu nặng...

Khi đã chuẩn bị đầy đủ các điều kiện, cả người nhận và hiến thận sẽ được làm các xét nghiệm nhằm xác định sự phù hợp giữa người nhận và hiến (nhóm máu, HLA...), tình trạng sức khỏe chung của cả 2 người, tình trạng giải phẫu chức năng mạch máu thận của người hiến và mạch máu vùng chậu của người nhận.

Nếu tất cả các xét nghiệm đảm bảo yêu cầu nhận và hiến thận, được hội đồng chuyên môn của bệnh viện thông qua, thì phẫu thuật lấy thận để ghép và phẫu thuật ghép thận sẽ được tiến hành đồng thời.

Sau một tuần người hiến thận có thể ra viện và phục hồi sức khỏe gần như hoàn toàn sau 1 tháng. Đối với người nhận thận cần thời gian dài hơn để theo dõi và hướng dẫn dùng thuốc trước khi ra viện. Quá trình này có thể hoàn tất từ 2 đến 3 tuần.

Việc cấy ghép có khả năng mang lại cuộc sống tích cực hơn và sống lâu hơn, không bị hạn chế bởi việc thẩm tách cũng như chế độ ăn kiêng. Tuy nhiên, thận mới cần có chế độ chăm sóc suốt đời bằng thuốc chống thải ghép.

Xem thêm:

• Khi nào cần ghép thận? Những điều cần biết về ghép thận
• Chi phí ghép thận hết bao nhiêu, có được hưởng BHYT không?
• Khi các cầu thận bị viêm và suy thoái có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như thế nào?