Cảnh báo khi tự điều trị đau mắt đỏ tại nhà

PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, đau mắt đỏ là căn bệnh gặp nhiều vào mùa hè đến cuối thu, khi thời tiết chuyển mùa... Đây là những thời điểm mà cơ thể con người, nhất là những người nhạy cảm với thời tiết dễ bị mệt mỏi, hệ thống miễn dịch yếu nên dễ bị nhiễm bệnh. Bên cạnh đó, môi trường nhiều khói bụi, điều kiện vệ sinh kém, sử dụng nguồn nước ô nhiễm, dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối... cũng là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển và bùng phát thành dịch.

Triệu chứng của đau mắt đỏ là gì?

Thường sau một đêm ngủ dậy, nếu thấy bỗng dưng mát đỏ và có dử thì khả năng lớn bạn đã bị đau mắt đỏ. Người đau mắt đỏ sẽ thấu cộm như có cát trong mắt, mắt nhiều dử, buổi sáng ngủ dậy hai mắt khó mở do nhiều dử dính chặt. Mi mắt sưng nề, mọng, mắt đỏ (do cương tụ mạch máu), đau nhức, nổi cộm, chảy nước mắt. Một số trường hợp viêm kết mạc có giả mạc (giả mạc là lớp màng dai trắng khi lật mi lên mới thấy) thường lâu khỏi hơn các trường hợp khác.

Đau mắt đỏ là bệnh dễ lây qua tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh

Bệnh đau mắt đỏ có biểu hiện chính là mắt đỏ và có ghèn. Người bệnh thường đỏ một mắt trước, sau đó lan sang mắt thứ hai. Triệu chứng thường gặp là mắt nhiều dử, mi mắt sưng nề, mọng, mắt đỏ, đau nhức, chảy nước mắt; có người có thể mệt mỏi, sốt nhẹ, đau họng, ho, xuất hiện hạch ở tai.

Không dùng lá trầu, lá dâu đắp lên mắt bị đau

Đau mắt đỏ không có gì đặc biệt, nhưng các bác sĩ cảnh báo việc tự điều trị tại nhà, chủ quan không cách ly. Vì đây là bệnh dễ lây qua tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh qua đường hô hấp, nước mắt, nước bọt, bắt tay, đặc biệt nước mắt người bệnh là nơi chứa rất nhiều vi rút; Cầm, nắm, chạm vào những vật dụng nhiễm nguồn bệnh như tay nắm cửa, nút bấm cầu thang, điện thoại; đồ vật, đồ dùng cá nhân của nguời bệnh như khăn mặt, chậu rửa mặt...; Dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối; Sử dụng nguồn nước bị nhiễm mầm bệnh như ao, hồ, bể bơi; Thói quen hay dụi mắt, sờ vào mũi, vào miệng; Bệnh viện, công sở, lớp học, nơi làm việc, nơi công cộng, trên xe buýt, tàu hỏa, máy bay... những nơi có mật độ người đông, cự ly gần rất dễ lây bệnh.

Nguyên nhân chủ yếu của bệnh đau mắt đỏ là do virus Adenovirus, hoặc do vi khuẩn như liên cầu, tụ cầu, phế cầu. Bệnh thường gặp vào mùa hè đến cuối mùa thu, khi thời tiết từ nắng nóng chuyển sang mưa.

Môi trường nhiều khói bụi, điều kiện vệ sinh kém, sử dụng nguồn nước ô nhiễm, dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối... cũng là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển và bùng phát thành dịch.

Đau mắt đỏ dù biểu hiện cấp tính nhưng lại thường lành tính, ít để lại di chứng. Thậm chí chỉ cần vệ sinh rửa mắt bằng muối sinh lý ngày 5 – 6 lần đều đặn sau 7 – 10 ngày mắt tự khỏi mà không cần dùng thuốc.

Vì thế, các bác sĩ cảnh báo không tùy tiện dùng thuốc, tránh việc dùng phải các loại thuốc nhỏ mắt rất phổ biến nhưng lại chứa corticoid dùng kéo dài dễ gây viêm loét giác mạc. Khi bị đau mắt đỏ, tốt nhất là rửa muối sinh lý mỗi ngày, nhỏ nước mắt nhân tạo và có thể dùng thuốc kháng sinh phổ rộng tra mắt tại chỗ (tuyệt đối không tự dùng thuốc kháng sinh có lẫn corticoid, hay còn gọi là dexamethason).

Các bác sĩ cũng cảnh báo đã có những trường hợp mắc bệnh đau mắt đỏ nhưng không đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị mà tự ý đắp các loại lá vào mắt như lá trầu, lá dâu... Mặc dù trong lá trầu, lá dâu có thành phần kháng khuẩn, nhưng chưa được kiểm nghiệm lâm sàng trên thực tế, vì vậy, việc đắp lá trầu, lá dâu lên mắt có thể gây biến chứng, khiến bệnh nặng hơn.

Các bác sĩ khuyến cáo người dân không tự ý điều trị đau mắt đỏ mà nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám, tư vấn điều trị phù hợp

Phòng đau mắt đỏ bằng cách nào?

Hiện, bệnh đau mắt đỏ vẫn chưa có vaccine phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Đặc biệt, những người đã từng bị đau mắt đỏ vẫn có thể bị nhiễm lại chỉ sau vài tháng khỏi bệnh.

Tại một số địa phương xuất hiện bệnh đau mắt đỏ, để chủ động phòng, chống bệnh đau mắt đỏ, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân thực hiện tốt các biện pháp sau:

- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng nước sạch; không đưa tay lên dụi mắt, mũi, miệng; không dùng chung vật dụng cá nhân như: lọ thuốc nhỏ mắt, khăn mặt, kính mắt, khẩu trang...

- Vệ sinh mắt, mũi, họng hàng ngày bằng các thuốc nhỏ mắt, nhỏ mũi, nước súc họng thông thường.

- Sử dụng xà phòng hoặc các chất sát khuẩn thông thường sát trùng các đồ dùng, vật dụng của người bệnh.

- Hạn chế tiếp xúc với người bệnh hoặc người nghi bị đau mắt đỏ.

- Người bệnh hoặc người nghi bị đau mắt đỏ cần hạn chế tiếp xúc với người khác; cần được nghỉ học/ nghỉ làm để tránh lây nhiễm người xung quanh và lây lan cộng đồng; đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn, điều trị kịp thời, không tự ý điều trị khi chưa có hướng dẫn của cán bộ y tế để tránh biến chứng nặng.​