Cách tính khẩu phần ăn cho trẻ phát triển cân đối

1. Khẩu phần ăn là gì?

Khẩu phần ăn cho trẻ là sự cụ thể hoá của tiêu chuẩn ăn của một đứa trẻ trong một ngày bằng các loại thức ăn, thực phẩm sẵn có để đảm bảo nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng khác. Điều quan trọng của khẩu phần ăn cho trẻ là phải cân đối về tỷ lệ các chất dinh dưỡng theo nhu cầu cơ thể của trẻ .

2. Nhu cầu năng lượng cho trẻ

Để có thể tính được khẩu phần ăn cho trẻ trong ngày, cần phải nắm rõ nhu cầu năng lượng cho trẻ để có thể cân đối lượng thực phẩm cho trẻ trong bữa ăn.

- Đối với trẻ dưới 1 tuổi thì cần nạp khoảng 100 - 200 Kcal/Kg/ngày

- Đối với trẻ lớn thì cách tính là: 1000 Kcal + 100 x tuổi. ( trong đó X là số tuổi).

Nguồn cung cấp năng lượng cho trẻ chủ yếu là chất bột đường có ở trong gạo, bột mỳ, khoai, đường, mật... Nhu cầu chất bột đường của trẻ trong ngày là khoảng 10 - 15gram /kg/ngày, 1 gram đường bột thì bằng 4Kcal

- Chất béo: 1 gram thì tương ứng với 9 Kcal

- Chất đạm: 1 gram thì tương ứng với 4 Kcal

3. Cách xây dựng khẩu phần ăn cho trẻ

Do nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày của trẻ là hết sức quan trọng nhưng thông thường trẻ không thể ăn một lượng thức ăn lớn. Do vậy cần phải tính toán và tổ chức khẩu phần ăn cho trẻ làm sao hợp lý và đáp ứng đủ những yêu cầu dưới đây:

Đảm bảo đủ lượng calo

Đối với những trẻ đi học Mầm non, thì phần lớn thời gian trẻ thức, hoạt động, học tập và vui chơi chủ yếu là ở trường Mầm non. Do vậy một ngày trẻ sẽ cần từ 735 - 882 KCal/1470Kcal năng lượng một ngày. Vậy nên trường Mầm non cần phải có khẩu phần ăn cho trẻ hợp lý, đủ dinh dưỡng cho trẻ trong thời gian trẻ ở trường. Không nên để trẻ đói và không để trẻ ăn quá nhiều vì trẻ có thể bị suy dinh dưỡng hoặc béo phì.

Cân đối các chất P - L - G (Protein - Lipid - Glucid).

Protein, Lipid và Glucid đều là những chất cần thiết cho sự phát triển trí tuệ của trẻ Protein có nhiều trong thịt, cá , trứng, sữa ,đậu ,lạc ,vừng . Lipid có trong dầu ăn, mỡ lợn, một số loại thịt cá và một số loại hạt quả có nhiều tinh dầu. Glucid có nhiều trong gạo, bột mỳ, miến, đường, đậu ...

Vì vậy trong khẩu phần ăn cho trẻ hàng ngày cần phải đảm bảo đầy đủ các loại thực phẩm có chứa đủ 3 chất. Cần phải tính toán làm sao để cân đối giữa các chất trong khẩu phần ăn cho trẻ theo tỷ lệ thích hợp là: 14 -16 ; 18 - 20 , 64 – 68 (Protein – Liqid – Glucid). Để cân đối được tỷ lệ các chất cần chú ý đến những đặc điểm sau đây:

- Protein: Kết hợp giữa đạm cung cấp từ thịt, cá, trứng với đạm cung cấp từ đậu, lạc, vừng. Qua đó kết hợp với các loại canh rau có độ đạm tương đối cao như: giá đỗ, rau ngót, rau muống...

- Liqid: Để đảm bảo được lượng Lipid trong khẩu phần ăn cho trẻ có thể chế biến thành các món rán, xào.

- Glucid: Để đảm bảo được lượng Glucid trong khẩu phần ăn cho trẻ, cần cân đối giữa bữa chính và bữa phụ trong ngày. Bữa sáng có thể cho trẻ ăn cơm, bữa phụ chiều có thể chế biến một số món ăn từ gạo nếp, mỳ, chè các loại.

Thực đơn đa dạng phong phú, dùng nhiều loại thực phẩm

Tất cả các chất dinh dưỡng đều cần thiết cho cơ thể trẻ ở lứa tuổi đang phát triển vì thế trong khẩu phần ăn cho trẻ hàng ngày cần phải kết hợp nhiều loại thực phẩm. Mỗi loại thực phẩm cung cấp một số chất nhất định, nên cách tốt nhất để trẻ ăn đủ chất là đan xen thêm nhiều loại thực phẩm trong bữa ăn, có như vậy khẩu phần ăn của trẻ mới đầy đủ và phong phú đa dạng.

Xây dựng khẩu phần ăn của trẻ theo mùa

Đối với trẻ đang phát triển nhu cầu dinh dưỡng và năng lượng cũng vô cùng quan trọng, vì thế khi chế biến các món ăn cần quan tâm về khẩu vị và trạng thái của thức ăn .

Xây dựng khẩu phần ăn cho trẻ còn phụ thuộc vào điều kiện khí hậu theo từng mùa. Mùa hè thời tiết nóng bức nhu cầu về các món có nhều nước tăng lên và những món canh chua, canh cua,...sẽ là những món trẻ rất thích ăn. Mùa đông thời tiết lạnh ta có thể sử dụng các món sào, rán thuộc các món ăn hầm nhừ sẽ giúp trẻ ăn nhiều hơn .