Cách phòng tránh bệnh viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng tuy không nguy hiểm với tính mạng song lại ảnh hưởng lớn tới chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Nghiêm trọng hơn, đây cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới bệnh viêm xoang mãn tính nên mọi người cần biết được những triệu chứng của bệnh, dị nguyên gây bệnh để từ đó học cách phòng tránh bệnh viêm mũi dị ứng.

Biểu hiện của bệnh viêm mũi dị ứng

Hắt hơi

Đây là triệu chứng điển hình của bệnh viêm mũi dị ứng. Các cơn hắt hơi mang tính đột ngột, xảy ra liên tục và nhiều lần, kéo dài nhiều phút và thường tái phát trong đợt dị ứng.

Ngứa mũi

Triệu chứng này thường xuất hiện từ sớm, nhất là ở trẻ nhỏ. Đôi khi, bệnh nhân sẽ thấy ngứa cả họng, mắt, mũi hoặc vùng da ống tai ngoài, cổ.

Chảy nước mũi

Thường đi kèm với hắt hơi hoặc xảy ra sau hắt hơi. Người bệnh viêm mũi dị ứng bị chảy nước mũi ở cả 2 bên, nước trong suốt, không có mùi.

Tắc ngạt mũi

Người bị viêm mũi dị ứng có thể bị tắc ngạt mũi hoặc thậm chí là ngạt hoàn toàn cả 2 bên mũi do sự phù nề của niêm mạc và hiện tượng chảy nhiều nước mũi làm ngạt mũi. Người bệnh phải thở bằng miệng, đôi khi gây cảm giác ngạt thở ở trẻ nhỏ.

Đau

Do thiếu thở nên bệnh nhân có thể cảm thấy uể oải, mệt mỏi, nhức đầu, khả năng lao động tay chân và trí não giảm bên cạnh cảm giác đầy trong mũi hoặc ngạt cứng trong mũi. Trong một số trường hợp, người bệnh đau ở vùng mũi, vùng xoang mặt và có thể kèm theo rối loạn vận mạch vùng mặt.

Dị ứng

Dị ứng mũi thường đi kèm dị ứng cả ổ mặt, vùng mặt nên màng tiếp hợp bị đỏ, ngứa mắt, chảy nhiều nước mắt.

Các dị nguyên gây bệnh viêm mũi dị ứng

Trước khi tìm hiểu cách phòng tránh bệnh viêm mũi dị ứng, cần nắm được những loại dị nguyên gây bệnh để hạn chế chính các dị nguyên này. Các dị nguyên gây bệnh viêm mũi dị ứng thường do những vật thể lạ bay lẫn trong khí quyển như:

- Lông động vật: Chó, mèo, ngựa,...

- Bụi khói công nghiệp.

- Nấm mốc.

- Bụi nhà, trong đó tác nhân chính là con mạt (acarien).

- Phấn hoa.

- Các loại hoá chất.

Ngoài ra, những chất lạ trong thực phẩm như hải sản, các loại đậu, trứng, sữa, thuốc kháng sinh, chất bôi trơn ở xà phòng, bao cao su,... đều có thể gây viêm mũi dị ứng. Những chất này thường gây triệu chứng ở bộ máy tiêu hoá hoặc triệu chứng toàn thân nhưng cũng cho biểu hiện ở đường thở trên.

Một người có bị dị ứng hay không còn phụ thuộc và cơ địa và tố chất di truyền. Tiền sử gia đình đóng vai trò rất quan trọng, nếu cha mẹ bị dị ứng sẽ có tỷ lệ con bị dị ứng cao; trong đó nếu chỉ cha hoặc mẹ bị dị ứng thì tỷ lệ con bị dị ứng là 30% và nếu cả cha và mẹ bị dị ứng thì tỷ lệ này là 50%.

(Theo số liệu từ báo VnExpress)

Cách phòng tránh bệnh viêm mũi dị ứng

Tránh tiếp xúc với dị nguyên gây bệnh

- Cách điều trị cũng như phòng tránh viêm mũi dị ứng tốt nhất là tránh tiếp xúc với những dị nguyên gây ngứa và phòng ngừa không để các triệu chứng của bệnh xảy ra.

- Giữa không gian sống thoáng khí, khô sạch, thường xuyên hút bụi, không nuôi chó mèo và tích cực diệt gián, chuột.

- Cần loại bỏ con mạt và nấm mốc, nhất là ở những nơi thiếu ánh sáng, sách báo cũ, giày cũ, các loại hoa khô, thảm trải nền nhà, chăn, chiếu, giấy dán tường, cây cảnh,...

Tăng cường sức đề kháng

- Giữ ấm: Đây là một trong những cách phòng tránh bệnh viêm mũi dị ứng đơn giản và hiệu quả nhất. Tất cả những gì bạn cần làm chỉ là giữ ấm cơ thể, nhất là vùng mũi, ngực,cổ và gan bàn chân trong mùa đông, không tắm nước lạnh. Với những người thường xuyên dậy sớm và phải thức quá khuya, cần chú tâm hơn tới việc giữ ấm bởi đây là thời điểm dễ bị cảm và dễ chuyển thành bệnh viêm mũi xoang. Tránh hít luồng không khí khô lạnh một cách đột ngột hoặc để mũi trực tiếp tiếp xúc với luồng gió từ điều hoà, máy lạnh để không làm niêm mạc mũi xoang bị khô rát, tổn thương. Ngoài ra, có thể kết hợp thực hiện một số động tác làm ấm vùng mũi vào mỗi sáng: Chụp hai bàn tay vào hai bên vùng cánh mũi và miệng, vừa xoa xoa tay vừa tập thở ra hít vào trong vòng vài phút.

- Bảo vệ mũi khỏi những tác nhân gây kích ứng: Trong không khí chứa vô số tác nhân xấu có thể kích ứng niêm mạc mũi như hoá chất, khói thuốc lá, nấm mốc, vi khuẩn, khí thải, bụi,... Cần tránh và hạn chế những yếu tố này xâm nhập bằng cách đeo khẩu trang hoạt tính khi ra đường, khi làm việc trong môi trường ô nhiễm, độc hại.

- Thường xuyên vệ sinh vùng tai, mũi, họng: Nếu không được vệ sinh sạch sẽ, đường hô hấp trên sẽ trở thành môi tường sinh sống và phát triển của nhiều loại vi khuẩn ký sinh. Do đó, mỗi người cần vệ sinh răng miệng, họng thật tốt bằng cách dùng nước muối sinh lý súc họng và đánh răng hàng ngày trước và sau khi ngủ dậy, sau mỗi bữa. Khi bị viêm lợi, viêm chân răng, sâu răng, viêm amidan, viêm họng,... phải đi khám và điều trị tận gốc để bệnh không trở thành mãn tính, dễ gây viêm xoang về sau.

- Sử dụng thuốc hợp lý: Không nên lạm dụng các loại thuốc xịt mũi, nhỏ mũi vì có thể dẫn tới việc nhờn thuốc hoặc lệ thuộc thuốc, nên nhỏ thuốc đúng liều để tránh tác dụng phụ. Ngoài ra, những bệnh nhân bị viêm xoang mãn tính nên dùng nước muối sinh lý nhỏ mũi và sớm đi khám ngay khi có biểu hiện nghi ngờ là do viêm đường hô hấp, viêm xoang, viêm mũi. Khi bị viêm mũi, viêm xoang, có thể xông mũi bằng nước muối, nước ấm, nước pha chút tinh dầu bạc hà,...

- Uống nhiều nước: Một cách phòng tránh bệnh viêm mũi dị ứng khác là uống nhiều nước nhằm làm loãng chất tiết nhày, từ đó giúp dịch tiết mũi lỏng hơn và chất nhày thoát ra ngoài dễ dàng hơn, không gây ứ đọng dẫn tới viêm nhiễm.

Giải mẫn cảm đặc hiệu

Cách này được bác sĩ chỉ định khi người bệnh không thể kiểm soát môi trường sống và việc điều trị bằng thuốc không có tác dụng. Sau khi thử test để xác định người bệnh dị ứng với kháng nguyên nào, bệnh nhân sẽ được nhỏ dưới lưỡi hoặc tiêm dưới da chất kháng nguyên gây bệnh với nồng độ tăng dần để giúp cơ thể thích nghi dần với chất đó và không bị dị ứng nữa.

Theo báo Thanh Niên, tỷ lệ thành công của phương pháp này lên tới 80 – 90%, có hiệu quả cao nhất với trường hợp viêm mũi dị ứng do lông chó mèo, bụi nhà và phấn hoa. Thời gian điều trị thường kéo dài từ 4 – 5 năm mới đạt hiệu quả như mong muốn và các triệu chứng chỉ bắt đầu cải thiện rõ rệt sau 6 – 12 tháng.

Những điều cần lưu ý về bệnh viêm mũi dị ứng

- Tốt nhất nên dùng thuốc để phòng ngừa những cơn dị ứng hơn là chữa trị hậu quả của phản ứng.

- Nếu dùng corticoids, nên dùng dạng thuốc phun tại chỗ là an toàn nhất.

- Với người bệnh bị dị ứng cần phải phẫu thuật, nên chữa dị ứng trước khi mổ để bảo đảm kết quả.

- Phẫu thuật tuy không chữa được bệnh viêm mũi dị ứng nhưng nếu giải quyết được các lệch lạc trong cấu trúc mũi cũng rất có lợi, có thể giảm các triệu chứng của bệnh nhờ làm giảm tác nhân gây kích ứng.

- Cách điều trị tốt nhất là áp dụng những cách phòng tránh bệnh viêm mũi dị ứng như đã nói ở trên, tránh tiếp xúc với các dị nguyên gây bệnh.

- Không phải cứ bị sổ mũi là viêm mũi dị ứng.

- Chỉ dùng thuốc kháng sinh trong trường hợp bội nhiễm.

- Nếu việc chữa trị cho một bệnh nhân dị ứng đang tiến triển tốt đột ngột không có hiệu quả, cần xem xét lại dị nguyên gây bệnh có bị thay đổi không, bị viêm mũi dị ứng do thuốc hay bị bội nhiễm.