Cách điều trị viêm phổi ở trẻ như thế nào?

Tại sao trẻ bị viêm phổi?

Viêm phổi ở trẻ do các virus gây nên, bao gồm virus hô hấp RSV, virus cúm, virus á cúm, adenovirus thường xảy ra vào thời điểm giao mùa hay trời trở lạnh.

Ngoài ra, trẻ bị viêm phổi do các kí sinh trùng, nấm, trong đó có nấm Candida albicans gây tưa miệng có thể gây viêm phế quản phổi.

Các yếu tố khác khiến trẻ bị viêm phổi như, môi trường sống, nguồn nước, nhà vệ sinh, cách chăm sóc trẻ. Hoặc trong gia đình có người bị bệnh lao, hút thuốc lá; cha mẹ không biết cách chăm sóc bé khiến con thiếu vitamin A, thiếu kẽm, không được tiêm phòng đầy đủ.

Ngoài ra, nhiều trẻ bị đẻ non, cân nặng thấp khi sinh, dị tật bẩm sinh tại đường hô hấp, suy giảm miễn dịch bẩm sinh hay mắc phải cũng dễ mắc viêm phổi.

Biểu hiện của bệnh viêm phổi là gì?

Giai đoạn sớm, trẻ có thể chỉ có sốt nhẹ, ho, chảy nước mắt và nước mũi, khò khè, ăn kém, bỏ bú, quấy khóc...

Đến giai đoạn sau, nếu bé không được điều trị đúng cách sẽ dẫn tới những biến chứng nặng hơn với biểu hiện sốt cao, ho tăng lên, có đờm, khó thở, thở nhanh, rút lõm lồng ngực, bỏ bú hoặc bú kém, tím môi, tím đầu chi...

Cuối cùng, trẻ có biểu hiện mệt mỏi, quấy khóc, có thể bị tiêu chảy, nôn, đau bụng liên tục trong thời gian dài.

Cách xác định trẻ có thở nhanh hay không bằng cách đếm nhịp thở của trẻ trong đủ 1 phút. Dưới đây là tiêu chí xác định việc trẻ có thở nhanh nếu:

- Trẻ < 2 tháng tuổi, nhịp thở > 60 lần/phút.

- Trẻ 2 – 11 tháng tuổi, nhịp thở > 50 lần/phút.

- Trẻ 12 – 60 tháng tuổi, nhịp thở > 40 lần/phút.

Cách điều trị bệnh viêm phổi ở trẻ nhỏ

Trước tiên, các phụ huynh nên hướng dẫn các bé cách ho. Ho là phản xạ tốt để tống xuất chất đờm ra khỏi đường thở, làm thông thoáng đường thở nên không cho trẻ uống thuốc giảm ho khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Phụ huynh tuyệt đối không tự ý mua thuốc kháng sinh, thuốc giảm ho điều trị cho con tại nhà. Bởi thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng trong trường hợp trẻ bị viêm phổi do virus.

Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh có thể áp dụng một số cách chăm sóc hiệu quả mà cha mẹ có thể làm giúp trẻ nhanh khỏi bệnh như sau:

- Hạ sốt cho trẻ bằng việc chườm ấm nước ấm cho trẻ

- Nếu trẻ sốt ≥ 38,5°C, các phụ huynh sẽ phải cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.

- Vỗ lưng và giúp trẻ bài tiết đờm hiệu quả nó sẽ giúp lưu thông tuần hoàn máu của phổi, giúp đờm trong phế quản của bé long ra và thải ra ngoài dễ dàng. Phụ huynh lưu ý, khi vỗ lưng cho con nên tiến hành trước bữa ăn hoặc sớm nhất là 1 giờ sau khi ăn để tránh gây nôn.

- Hướng dẫn trẻ ho để đẩy chất xuất tiết ra khỏi phổi. Với trẻ lớn, yêu cầu các bé ho sau khi được vỗ ở từng khu vực. Khi trẻ chưa ngừng ho thì chưa được vỗ tiếp.

Lưu ý trong điều trị trẻ bị viêm phổi

- Cho trẻ ngồi dậy, đầu ngả nhẹ về phía trước

- Sau đó, hướng dẫn bé hít vào

- Tiếp theo, hướng dẫn trẻ mở miệng và thót cơ bụng để ho thật sâu, không ho ở cổ họng

- Tiếp tục hít vào lần nữa

- Ho cho tới khi khạc được đờm ra ngoài

- Trường hợp trẻ quá nhỏ để khạc đờm ra bên ngoài, cha mẹ có thể dùng máy hút đờm để giúp đỡ con

Chăm sóc trẻ bị viêm phổi như thế nào?

Vệ sinh sạch sẽ họng, mũi cho bé

Phụ huynh dùng khăn giấy mềm lau sạch nước mũi, nước nhãi rồi vứt bỏ khăn ngay sau khi sử dụng. Nếu dùng khăn xô thì phải đặc biệt chú ý giữ vệ sinh khăn. Các phụ huynh nhớ rằng, việc sử dụng lại khăn xô đã nhiễm bẩn và không được giặt sạch sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn/virus bám trên khăn quay trở lại cơ thể bé.

Vệ sinh nhà cửa, đồ chơi, đồ dùng của trẻ. Người chăm sóc cần rửa tay sạch sẽ khi chăm sóc và chuẩn bị đồ ăn cho trẻ.

Có chế độ ăn uống phù hợp

Cho trẻ ăn thức ăn giàu dinh dưỡng, mềm, dễ tiêu, dễ nuốt.

Cho trẻ ăn theo nhu cầu, chia nhiều bữa trong ngày và số lượng mỗi bữa ít hơn bình thường, không nên ép trẻ ăn hết phần thức ăn cha mẹ đã chuẩn bị.

Có thể dùng quất hấp mật ong, hoa hồng hấp đường, gừng, chanh cho trẻ uống để giảm

Cách phòng bệnh viêm phổi ở trẻ

Phụ huynh nên vệ sinh sạch sẽ, tránh lây lan bệnh viêm phổi sang người khác. Đặc biệt, người lớn không hút thuốc, đun nấu trong phòng có trẻ nhỏ. Đồng thời, nên cách ly trẻ với người bị bệnh để tránh lây lan thành dịch.

Cho bé nghỉ ngơi nơi ở đủ ánh sáng, thoáng mát, lưu thông không khí tốt. Lưu ý, nếu sử dụng điều hòa thì cha mẹ nên điều chỉnh sao cho chênh lệch nhiệt độ trong nhà và ngoài trời từ 5 – 7°C để trẻ có thể thích ứng được.

Điều quan trọng nhất, cha mẹ nên đưa trẻ đi tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch các vắc-xin như bạch hầu, ho gà, uốn ván, Hemophilus influenzae typ B (Hib), phế cầu, cúm...

Đồng thời, cha mẹ nên phát hiện sớm các biểu hiện sớm của bệnh viêm đường hô hấp nói chung như: ho, sốt, chảy nước mũi, khó thở... và các rối loạn khác như tiêu chảy, ăn kém, chậm tăng cân... để chăm sóc và điều trị kịp thời.

Lời khuyên dành cho chị em, khi mang thai phải khám thai đầy đủ, đảm bảo thai nhi phát triển tốt, có chế độ ăn đủ chất dinh dưỡng như protid, lipid, các loại vitamin, muối khoáng... Nên cho trẻ bú mẹ từ ngay sau khi sinh đến 2 tuổi để cơ thể trẻ phát triển toàn diện và khả năng chống lại bệnh tật tốt hơn.

Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?

Trường hợp bé có những biểu hiện như ho, sổ mũi có kèm theo một trong những dấu hiệu sau đây phụ huynh phải ngay lập tức đưa trẻ đến bệnh viện:

- Có lõm ngực (phần giữa bụng và ngực lõm vào khi trẻ hít vào)

- Thở mệt, cánh mũi phập phồng, tím tái

- Thở khò khè hay thở rít khi nằm yên

- Không uống được, co giật hoặc li bì khó đánh thức