Biến chứng của lao phổi ở người lớn

Bệnh lao phổi là gì?

Bệnh lao gồm 2 thể chính là lao ngoài phổi và lao phổi. Trong đó, biến chứng của lao phổi ở người lớn rất dễ xảy ra và khi đã xảy ra thì vô cùng khó lường.

Lao phổi là thể lao thường gặp nhất và chiếm tới 80% các trường hợp mắc bệnh lao, theo số liệu từ báo Người Đưa Tin. Người mắc lao phổi là những bệnh nhân khi xét nghiệm đờm có vi khuẩn lao, nguồn lây bệnh cho những người xung quanh. Ngoài ra, cũng có người bệnh lao phổi nhưng xét nghiệm đờm không phát hiện vi khuẩn lao (do số lượng vi khuẩn trong ổ tổn thương ít) nên nguy cơ lây bệnh cho người khác ít hơn.

Lao ngoài phổi thường gặp là lao hệ sinh dục – tiết niệu, lao xương khớp, lao ruột, lao màng bụng, lao màng não, lao màng phổi, lao hạch bạch huyết. Những bệnh nhân mắc lao ngoài phổi không có nguy cơ truyền bệnh sang cho người khác.

Về nguyên nhân gây bệnh, lao phổi có thể do người bệnh nhiễm vi khuẩn Mycobacterim tuberculosis; thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm; tiếp xúc với người bệnh; sử dụng thực phẩm bị nhiễm khuẩn lao; tiếp xúc với vật nuôi nhiễm lao;...

Các biến chứng của lao phổi ở người lớn

Giãn phế quản

Sau khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn lao sẽ phá huỷ mô phổi và ngăn chặn tổ chức xơ phát triển, lâu ngày sẽ khiến phế quản bị tổn thương và biến dạng. Đây là biến chứng của lao phổi ở người lớn rất thường gặp và thậm chí còn có thể xảy ra với cả trẻ em, gây tổn thương ngay trong lòng phế quản. Khi mạch máu ở phế quản dãn ra quá nhiều, người bệnh có thể bị ho ra máu lẫn trong đờm, máu ra nhiều và kéo dài. Trong số các biến chứng lao phổi, giãn phế quản là biến chứng rất nguy hiểm và có thể gây tử vong.

Ho ra máu

Hầu hết người bệnh lao phổi đều có thể gặp biến chứng ho ra máu. Lượng máu ra ít hay nhiều tuỳ thuộc vào mức độ chuyển biến của bệnh sau biến chứng. Dù có thể chữa khỏi nhưng bệnh có nguy cơ tái phát rất cao do phần phổi bị nhiễm khuẩn bị nhiễm khuẩn lao trước đó đã phải chịu tổn thương.

U nấm phổi Aspergillus

Khi khuẩn lao tấn công và gây tổn thương mô phổi, chúng sẽ tạo nên những vùng phổi rỗng lớn nhỏ khác nhau gọi là hang lao. Biến chứng của lao phổi ở người lớn lúc này xuất hiện khi các hang lao quá lớn, tạo điều kiện cho nấm Aspergillus fumigatus xâm nhập rồi bám vào thành hang để sinh sôi phát triển, dần dần hình thành u nấm trong phổi. Khi u nấm có kích thước ngày càng lớn và khiến người bệnh ho ra máu, chúng dễ được phát hiện hơn và cần phải cắt bỏ hoàn toàn để bảo vệ sức khoẻ của bệnh nhân.

Tràn khí màng phổi

Đây là một trong những biến chứng lao phổi nặng, khiến bệnh nhân suy hô hấp nên nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời sẽ dẫn tới tử vong. Những tổn thương do khuẩn lao dạng bóng khí hình thành tại sát bên màng phổi bị vỡ sẽ khiến không khí tràn vào khoang màng phổi, khiến bệnh nhân đột ngọt cảm thấy đau ngực, khó thở và dẫn đến suy hô hấp cấp gây nguy hiểm tới tính mạng. Với biến chứng này, bệnh nhân cần được cấp cứu ngay bằng cách dẫn lưu khí ra khỏi khoang màng phổi, nếu tình trạng vẫn không cải thiện buộc phải phẫu thuật để bịt lỗ thủng lại.

Xơ phổi

Khi tế bào phổi bị khuẩn lao tấn công sẽ hình hình sẹo dù có được chữa khỏi hay không, sẹo đó gọi là xơ phổi. Thông thường, khối xơ ít gây tổn hại cho phổi. Tuy nhiên nếu có kích thước quá lớn, xơ phổi sẽ gây ra di chứng lao phổi nặng khiến bệnh nhân không trao đổi khi được, dẫn tới không thể hô hấp như bình thường.

Suy hô hấp mạn tính

Một biến chứng của bệnh lao phổi khác là suy hô hấp mãn tính. Nếu đã mắc bệnh lao quá nặng, mô phải phải chịu quá nhiều tổn thương tới mức không thể phục hồi thì dù đã được chữa khỏi bệnh, người bệnh vẫn phải chịu di chứng rất nặng nề. Lúc này, phổi bị xơ hoá nhiều và không thể trao đổi khí được, khiến bệnh nhân bị suy hô hấp mạn tính.

Dấu hiệu của bệnh lao phổi

Những biến chứng của lao phổi ở người lớn rất nguy hiểm và diễn biến khó lường, do đó mỗi người cần biết những dấu hiệu của bệnh lao để có thể sớm phát hiện bệnh và điều trị kịp thời. Các biến chứng lao phổi ở người lớn nói trên có thể được ngăn chặn toàn bộ nếu việc điều trị diễn ra sớm và đúng cách.

Các dấu hiệu của bệnh lao gồm:

- Ho dai dẳng, ho mãi không khỏi, ho mà không có các triệu chứng như ngạt mũi, chảy mũi, đau rát họng. Ho nặng hơn vào sáng sớm và chiều tối.

- Sốt: Số do bệnh lao ít khi sốt cao mà thường là sốt nhẹ dai dẳng, diễn ra vào chiều tối. Sốt không khỏi dù đã dùng thuốc hạ sốt nhiều ngày.

- Sút cân: Người mắc bệnh lao có đặc điểm là ăn kém, mệt mỏi do quá trình trao đổi khí ở phổi bị rối loạn dẫn tới sút cân. Sút cân do lao diễn ra từ từ, trong vòng vài tuần cho tới vài tháng và đi kèm với hiện tượng da tái xanh, cơ thể gầy yếu.

- Khạc đờm, thường là ra đờm đặc và khó khạc. Khác với những bệnh lý về phổi khác, đờm do lao thường đặc, hay xuất hiện vào lúc sáng sớm và có thể có vết máu do hiện tượng chảy máu hoặc rối loạn đông máu.

- Ho ra máu: Ban đầu, người bệnh chỉ ho ra vệt máu cũ nhưng sau đó là ho ra máu tươi, số lượng lúc đầu có thể không nhiều nhưng chỉ cần ho nhẹ cũng ra máu. Ho ra máu thường xuất hiện vào buổi sáng và lúc đêm gần rạng sáng. Tình trạng sẽ nặng hơn hoặc thậm chí là ộc luôn ra máu tươi nếu bệnh nhân có thói quen hút thuốc hoặc uống nước chè.

- Soi đờm hoặc khi thử phản ứng miễn dịch với vi khuẩn lao đều cho kết quả dương tính.

Ngay khi phát hiện bản thân có dấu hiện nhiễm lao, bệnh nhân cần lập tức tới cơ sở y tế gần nhất để khám cẩn thận và phát hiện bệnh chính xác. Việc điều trị bệnh lao phải được tiến hành ngay, càng sớm càng tốt để tránh những biến chứng của bệnh lao ở người lớn.