Bé đang uống thuốc ho có tiêm phòng được không?

Tiêm phòng cho trẻ là một việc làm hết sức cần thiết của các bậc cha mẹ nhằm bảo vệ sức khỏe của con tránh khỏi nhiều đại dịch bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng. Mặc dù việc tiêm phòng đôi khi có thể gây ra những phản ứng không mong muốn nhưng vẫn cần được khuyến khích, vì tác dụng quan trọng trong việc phòng ngừa các bệnh nhiễm khuẩn có thể gây nguy hiểm tới tính mạng của trẻ.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia cũng có một trường hợp không nên tiêm phòng: đó là những trẻ đang ở trong tình trạng mà việc tiêm phòng có thể gây ra những phản ứng nguy hiểm. Những trường hợp này được coi là “chống chỉ định” của việc tiêm phòng.

Vậy những trường hợp nào trẻ không được tiêm phòng? Sau đây là những trường hợp không được cho trẻ tiêm phòng, cha mẹ cần lưu ý để chăm sóc bé được hiệu quả.

Khi đang trong tình trạng sốt, cảm cúm, đặc biệt là khi trẻ bị nhiễm trùng cấp tính thì cần hoãn tiêm phòng để ổn định sức khỏe của trẻ, cho đến khi trẻ hoàn toàn khỏe mạnh rồi mới đưa trẻ đi tiêm phòng.

Lưu ý: Trường hợp trẻ từng bị sốc phản vệ với vắc xin hay kháng sinh cụ thể nào đó thì tuyệt đối sau này không được tiêm loại này nữa. Nhưng nếu sốc phản bệ với loại vắc xin này thì vẫn có thể tiêm vắc xin phòng bệnh khác.

Vì một số vắc xin được sản xuất từ tế bào phôi trứng gà (vắc xin sởi, một số loại vắc xin dại, vắc xin quai bị) hoặc từ chính phôi trứng gà (vắc xin cúm), nên cha mẹ lưu ý những trường hợp trẻ bị dị ứng trứng thì chống chỉ định với các loại vắc xin này.

Với vắc xin sởi hiện chưa có các loại sản xuất trên các tế bào khác do vậy không có loại vắc xin để thay thế khi tiêm cho các đối tượng bị dị ứng với trứng. Việc dị ứng trứng của con có thể giảm dần theo tuổi, vì vậy mẹ có thể đợi khi nào bé hết dị ứng để tiêm phòng loại vắc xin này.

Phản ứng dị ứng gần như không bao giờ xảy ra, nhưng khi xảy ra có thể bao gồm các triệu chứng như phát ban, khó thở, giảm huyết áp, và phản ứng nghiêm trọng hơn là sốt cao, đau đầu và có sự nhầm lẫn. Khi trẻ có dấu hiệu phản ứng nghiêm trọng với một loại vắc-xin trước đó hoặc một phần của vắc-xin, thì cha mẹ nên tránh tiêm phòng cho trẻ.

Cha mẹ lưu ý nên phân biệt phản ứng dị ứng và tác dụng phụ phổ biến khi tiêm phòng như nổi đỏ ngay tại địa điểm tiêm hoặc sốt nhẹ, trường hợp này dễ bị nhầm lẫn là các phản ứng dị ứng. Vì vậy mẹ nên kiểm tra kĩ tài liệu của con để tìm hiểu nếu có các triệu chứng xảy ra với con thì cần thận trọng với các mũi chích ngừa trong tương lai.

Mặc dù vắc-xin bất hoạt an toàn và cần thiết để bảo vệ trẻ nhưng các mũi chích ngừa có thể không được bảo vệ khi hệ thống miễn dịch của trẻ bị suy giảm. Đặc biệt, trẻ em với một hệ thống miễn dịch bị suy yếu do hóa trị liệu, hoặc đang được điều trị ức chế miễn dịch đối với các bệnh tự miễn dịch như bệnh viêm ruột hay viêm khớp dạng thấp vị thành niên, cũng nên tránh tiêm chủng, cha mẹ lưu ý điều này.

Trẻ em bị bệnh hen suyễn và các bệnh về phổi cần cẩn thận trong lần tiêm ngừa cúm đầu tiên mỗi năm, bởi vì bệnh cúm có thể gây khó khăn lớn cho những trẻ khó thở. Mẹ nên tránh cho bé tiêm các phiên bản mũi vắc- xin cúm, vì chúng chứa các virus sống và suy yếu, có thể gây ra ngọn lửa cho bệnh hen suyễn.

Việc tiêm chủng thường phải được thực hiện theo lịch và đúng theo độ tuổi yêu cầu của bé thì vacxin mới phát huy hiệu quả cao nhất. Con bạn nếu chỉ có triệu chứng ho và sổ mũi, không sốt, vui chơi bình thường và đang uống thuốc ho thì bạn vẫn có thể cho con tiêm, không ảnh hưởng gì. Ngay cả khi trẻ chỉ sốt nhẹ dưới 38 độ C và không có triệu chứng gì trầm trọng thì vẫn có thể tiêm được (trường hợp này nên tham khảo ý kiến cụ thể của bác sĩ tùy tình hình bé và sự cần thiết của việc tiêm vacxin đó).

Tuy nhiên khi trẻ sốt cao, đang mắc các bệnh nhiễm khuẩn cấp tính, bệnh nặng, hoặc đang điều trị thuốc khiến hệ miễn dịch bị yếu đi thì nên đợi cho trẻ hồi phục lại rồi mới tiêm để tránh làm vacxin phản tác dụng. Bé nhà bạn bị sổ mũi thì bạn nên rửa mũi thường xuyên cho bé bằng dung dịch nước muối sinh lý NaCl 0,9% và hút mũi cho bé 5-6 lần một ngày để làm thông thoáng đường thở và đẩy hết dịch nhầy chứa vi khuẩn trong mũi bé ra. Bạn có thể cho bé uống một số bài thuốc từ thảo dược để trị ho an toàn cho bé, không nên cho trẻ uống thuốc trị ho tân dược hoặc kháng sinh ngay để hệ miễn dịch của bé có cơ hội tự chống đỡ với những bệnh thông thường, như vậy sức khỏe của bé sau này sẽ tốt hơn.

– Không cho trẻ ăn, bú quá no, tuy nhiên cũng không để trẻ đói để tránh tình trạng trẻ bị hạ đường huyết sau khi tiêm;

– Vệ sinh thân thể sạch sẽ để hạn chế nhiễm trùng.

– Khi tiêm phòng, cần cho trẻ mặc trang phục đơn giản để giúp bác sĩ dễ thao tác trong quá trình khám, không mặc quần áo quá bó chặt, ủ ấm quá nhiều;

– Chuẩn bị đủ hồ sơ sức khỏe của bé, đặc biệt là sổ tiêm chủng trước đó;

– Trước khi tiêm nên trao đổi với bác sĩ những biểu hiện sức khỏe của trẻ, có bị suy dinh dưỡng, có mắc bệnh cấp tính (như sốt, viêm phổi, viêm phế quản...), tiền sử bệnh tật, dị ứng với thuốc, hóa chất, thức ăn... để giảm đi những phản ứng bất lợi cho trẻ’;

– Mũi tiêm trước cùng loại đấy bé có bị dị ứng, mẩn đỏ, sốt không. Nếu có thì trao đổi với bác sĩ để chuyển vắcxin khác cũng có tác dụng tương tự.

– Ngồi lại theo dõi 15-30 phút, xem có dị ứng với thuốc không.

– Theo dõi khi trẻ về nhà: Theo dõi xem trẻ có sốt không, biểu hiện bên ngoài da, cử chỉ, quấy khóc, bú mẹ có bình thường không, đi ngoài thế nào. Đặc biệt là với những trẻ tiêm lần đầu khi ở 2 tháng tuổi, tiêm mũi đầu tiên và tiêm vắc-xin 5 trong 1.

– Cha mẹ nên chườm mát nơi tiêm (không chườm nóng), cho trẻ uống nhiều nước, bú mẹ nhiều hơn, mặc đồ thoáng.

– Trẻ sốt nhẹ sốt 37-38 độ C thì có thể dùng các biện pháp làm mát, hạ nhiệt, thuốc hạ sốt đặt hậu môn. Nếu sốt trên 38 độ thì dùng thuốc hạ sốt, tác dụng nhanh hơn.

– Phản ứng sau tiêm có nhiều loại: thường gặp, ít gặp, hiếm gặp và rất hiếm gặp. Đa phần các phản ứng sau tiêm đều xảy ra với các loại văc-xin khác nhau. Phản ứng tại chỗ tiêm có thể là sưng, đau, khó chịu, mệt mỏi, có thể sốt nhẹ, phản ứng gần như xảy ra ở các loại văc-xin, phản ứng thông thường.

– Nếu trẻ có biểu hiện bất thường sau tiêm, cha mẹ có thể liên hệ với nhân viên tư vấn hoặc cán bộ y tế xã để được tư vấn.

– Sau tiêm, trẻ có thể sốt nhưng nếu bình thường thì chỉ sốt một ngày, nhiều lắm là 2 ngày. Nếu trẻ sốt cao hơn 2 ngày thì cha mẹ nên thận trọng, có thể đưa trẻ đến bệnh viện để được cấp cứu và điều trị kịp thời.

– Một số biểu hiện nặng sau tiêm chủng: sốt cao trên 39 độ C, co giật, chân tay lạnh, tím tái, khó thở, quấy khóc, không đáp ứng thuốc hạ sốt thông thường, bỏ bú, sưng to, đỏ quanh chỗ tiêm... Khi đó, cha mẹ cần đưa ngay trẻ đến bệnh viện.

Xem thêm:

• Phương pháp chích ngừa cảm cúm hàng năm cho trẻ nhỏ mẹ cần biết
  
• Điều cần biết về chích ngừa ung thư cổ tử cung