Zika trong thai kỳ, nguyên nhân nhiễm bệnh và cách phòng tránh

Virus này có thể gây dị tật bẩm sinh, chẳng hạn như hội chứng đầu nhỏ, ở trẻ sơ sinh có mẹ bị nhiễm bệnh trong khi mang thai. May mắn thay, mặc dù những tin tức này nghe rất đáng sợ, Zika lại không bị lây lan qua muỗi ở hầu hết các vùng của Hoa Kỳ, do đó nguy cơ nhiễm virus là rất thấp. Hãy xem bên dưới để biết thêm thông tin về nguyên nhân nhiễm bệnh và cách phòng tránh dịch Zika.

Có phải Zika là nguyên nhân gây ra tật đầu nhỏ hoặc khuyết tật bẩm sinh khác?

Câu trả lời là có thể. Trong khi hầu hết các em bé sinh ra với phụ nữ mang thai có nhiễm Zika đều khỏe mạnh, một số lại xuất hiện tật đầu nhỏ hoặc các vấn đề sức khỏe khác.

Đầu nhỏ là một dị tật bẩm sinh nghiêm trọng, trong đó não không phát triển đúng cách. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng này, tật đầu nhỏ có thể dẫn đến một số vấn đề, chẳng hạn như động kinh và phát triển chậm.

Một số trẻ sơ sinh bị nhiễm Zika trước khi sinh đã được phát hiện có dị tật bẩm sinh khác như kết cấu não bị thiếu sót, thị giác và các khuyết tật thính giác, hoặc phát triển kém.

Các chuyên gia không biết làm thế nào để xác định em bé của bạn có dị tật bẩm sinh hay không nếu bạn nhiễm Zika trong khi mang thai. Họ cũng không biết liệu nguy cơ này có cao hơn nếu bạn bị lây nhiễm trong một thời gian cụ thể trong năm.

Các con đường lây nhiễm của Zika là gì?

Dưới đây là một số trường hợp có thể bị nhiễm Zika:

• Thông qua một vết cắn của của một số loại muỗi. Có hai loại muỗi có thể mang virus Zika. Nếu bạn sống trong hoặc đi du lịch đến một nơi mà có các loại muỗi này sinh sống (chủ yếu ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới), bạn có thể bị nhiễm Zika nếu bạn bị cắn bởi một trong số chúng. Đây là cách phần lớn các bệnh nhân bị nhiễm Zika.
• Thông qua quan hệ tình dục. Đàn ông và phụ nữ nhiễm Zika có thể truyền lại cho bạn tình của họ.
• Truyền từ mẹ sang con. Phụ nữ mang thai bị nhiễm Zika có thể truyền virus sang thai nhi. Cho đến nay, chưa có báo cáo nào cho thấy em bé bị nhiễm Zika qua sữa mẹ.
• Thông qua truyền máu. Chưa có trường hợp này bị nhiễm Zika qua truyền máu ở Hoa Kỳ. Nhưng vì đó là một nguy cơ, Hiệp hội Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã liên hệ với các trung tâm dự trữ máu để sàng lọc tất cả mẫu máu để tìm virus Zika.

Bị muỗi cắn là một trong những nguyên nhân mắc bệnh

Bạn có thể bị nhiễm Zika tại Hoa Kỳ?

Có, nhưng hiện tại nguy cơ bị nhiễm Zika tại các tiểu bang Hoa Kỳ là rất thấp. Tính đến ngày 26 Tháng Mười năm 2016, CDC báo cáo rằng trong số những dân cư ở các bang:

• 139 người đã bị nhiễm Zika từ muỗi. Họ đều sống trong khu vực Miami.
• 3951 người đã nhiễm Zika khi đi du lịch sang các nước khác.
• 33 người nhiễm Zika bởi quan hệ tình dục với một người bị nhiễm bệnh.

Trong các vùng lãnh thổ của Hoa Kỳ (bao gồm cả Puerto Rico, quần đảo Virgin thuộc Hoa Kỳ, và American Samoa), con số này cao hơn nhiều: Hơn 28.000 người đã bị nhiễm Zika, chủ yếu là từ muỗi.

Làm thế nào tôi có thể bảo vệ bản thân mình khỏi virut Zika khi đang mang thai?

Cách tốt nhất để bảo vệ mình trong khi bạn đang mang thai là không đi đến bất kỳ khu vực nơi mà vi rút này lây truyền qua muỗi. Và sử dụng bao cao su hoặc không có quan hệ tình dục với bất cứ ai đã đi du lịch đến một nơi mà vi rút Zika đang lây lan qua muỗi.

Nếu “đối tác” của bạn phải đi đến một trong những khu vực này, hai bạn sẽ cần phải kiêng sinh hoạt tình dục (bao gồm cả quan hệ tình dục qua âm đạo, quan hệ tình dục qua đường hậu môn, và miệng) hoặc sử dụng bao cao su trong các hoạt động này trong suốt phần còn lại của thai kỳ. Để có hiệu quả, bao cao su phải được sử dụng một cách chính xác từ đầu đến cuối, mỗi khi bạn có quan hệ tình dục.

Làm thế nào tôi có thể tránh bị muỗi đốt nếu tôi phải đi đến một khu vực có Zika?

Nếu bạn hoặc người yêu, chồng của bạn phải đi du lịch tới một khu vực có lây lan Zika, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn đầu tiên và thực hiện đúng các bước để bảo vệ mình khỏi muỗi đốt trong suốt chuyến đi của bạn:

• Sử dụng thuốc chống côn trùng và bôi lại khi cần thiết.
• Mặc áo dài tay và quần dài.
• Ở những nơi có điều hòa không khí hoặc có màn hình trên cửa sổ và cửa ra vào.

Tôi có cần phải tránh Zika nếu tôi đang cố gắng để có thai?

CDC khuyến cáo không nên đi du lịch đến những nơi mà Zika lây lan do muỗi nếu bạn đang cố gắng có thai.

Nếu bạn hoặc chồng của bạn đã tiếp xúc với Zika, cơ quan y tế khuyên bạn nên chờ đợi trước khi cố gắng có thai bằng cách sử dụng bao cao su hoặc không quan hệ tình dục.

Những triệu chứng của Zika là gì?

Hầu hết những người đã tiếp xúc với Zika lại không xuất hiện triệu chứng nào. Nếu bạn có các triệu chứng, khả năng cao bao gồm phát ban, sốt, đau khớp, đau mắt đỏ (viêm kết mạc). Ít gặp hơn là đau cơ, nhức đầu, đau sau mắt, và ói mửa. Các triệu chứng có xu hướng kéo dài đến một tuần.

Hai virus do muỗi truyền khác là sốt xuất huyết và chikungunya, có thể gây ra các triệu chứng tương tự.

Các chuyên gia cũng đang điều tra xem liệu Zika có thể gây ra hội chứng Guillain-Barré, một rối loạn hiếm gặp gây ra yếu cơ thường biến mất trong vòng một vài tháng. Cho đến nay, chỉ có một số ít người nhiễm Zika bị nhiễm GBS.

Tôi có thể được xét nghiệm vi rút Zika?

Tại thời điểm này, CDC khuyến cáo xét nghiệm chỉ khi:

• Bạn đang mang thai và bạn đã tiếp xúc với Zika (bằng cách đi du lịch đến một đất nước mà có người bị nhiễm virus từ muỗi hoặc do có quan hệ tình dục với một người đã tiếp xúc với Zika).
• Bạn đã tiếp xúc với Zika (hoặc thông qua du lịch hoặc quan hệ tình dục) và có ít nhất một triệu chứng (phát ban, sốt, đau khớp, hay đau mắt đỏ) trong vòng hai tuần lễ mà sau khi tiếp xúc.

Việc xét nghiệm có thể phức tạp và tốn kém. Nếu bạn đủ điều kiện, bác sĩ có thể lấy mẫu máu hoặc nước tiểu và gửi đến một phòng thí nghiệm của nhà nước hay liên bang. Mẫu của bạn có thể cần phải được kiểm tra theo ba cách khác nhau để xác định xem bạn có nhiễm Zika hay không. Nhận được kết quả cuối cùng có thể mất vài tuần.

Cần bao lâu để loại bỏ Zika ra khỏi cơ thể?

Thực tế không ai biết rõ điều này, nhưng cơ quan y tế tin rằng virus sẽ biến mất khỏi cơ thể trong vòng sáu tháng sau khi bạn lần đầu tiên bị nhiễm bệnh.

Các bác sĩ không nghĩ rằng zika gây nên nguy cơ dị tật bẩm sinh ở các lần mang thai tiếp thep sau khi virus đã được loại bỏ khỏi cơ thể của bạn. Và một khi bạn đã bị nhiễm Zika, bạn có thể có khả năng miễn dịch với virus, có nghĩa là bạn không thể bị nhiễm lại. Nhưng các nhà nghiên cứu không chắc chắn khả năng miễn dịch này sẽ kéo dài bao lâu.

Cách điều trị Zika là gì ?

Không có thuốc đặc trị cho Zika. Nếu bạn được chẩn đoán nhiễm Zika trong khi mang thai, bác sĩ của bạn có thể sẽ siêu âm thêm để kiểm tra sự phát triển của bé.

Nếu mẹ bị nhiễm virus Zika, thai nhi dễ mắc phải hội chứng đầu nhỏ

Bạn có thể được đề nghị điều trị các triệu chứng trong các cách sau:

• Nghỉ ngơi nhiều.
• Uống nhiều nước để tránh mất nước.
• Dùng acetaminophen để giảm sốt và đau. (Đừng dùng các NSAID như ibuprofen hoặc aspirin.)

Có thuốc tiêm chủng vi rút Zika không?

Không có vắc xin ngừa Zika. Các nhà khoa học tại Viện Y tế quốc gia đang làm việc để tạo ra vắc xin này nhưng nó có thể sẽ phải mất nhiều năm trước khi vắc xin Zika thực sự sẵn sàng.

Tìm kiếm thông tin sức khỏe tại chuyên mục Sống khỏe của HoiBenh.

Nguồn: Baby center