Xét nghiệm nào phát hiện dấu ấn ung thư dạ dày?

Người bệnh cần cảnh giác với ung thư dạ dày khi cảm thấy cơ thể mình xuất hiện các triệu chứng sau:

• Đau bụng vùng thượng vị, ban đầu thành từng đợt, sau đó thường xuyên và cường độ nặng hơn
• Cảm giác khó tiêu, hay bị ợ chua, ợ nóng, chướng bụng sau bữa ăn
• Khó nuốt, buồn nôn, nôn ra máu
• Cơ thể sút cân trầm trọng, mệt mỏi, suy nhược
• Có thể đi ngoài phân đen

Các xét nghiệm phát hiện ung thư dạ dày

Hiện nay, nội soi kết hợp với sinh thiết là phương pháp cận lâm sàng phổ biến nhất để chẩn đoán xác định ung thư dạ dày. Ngoài ra, còn có các xét nghiệm giúp chẩn đoán ung thư dạ dày khác như: X - quang dạ dày dùng thuốc cản quang, chụp cắt lớp vi tính (CT Scanner), xét nghiệm máu tìm chất chỉ điểm dấu ấn ung thư dạ dày,...

Nội soi dạ dày

Nội soi là phương pháp thăm khám các hốc tự nhiên và các tạng rỗng trong cơ thể nhờ phương tiện quang học: máy nội soi. Phương pháp nội soi đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán ung thư dạ dày. Để thực hiện xét nghiệm này, bác sĩ sẽ đưa một ống mềm vào bắt đầu từ miệng hoặc mũi của bệnh nhân, luồn qua thực quản tới dạ dày. Đầu ống nội soi có bộ phận chiếu sáng và ghi nhận hình ảnh, giúp bác sĩ quan sát được các cấu trúc, những biến đổi ở mặt trong dạ dày. Nếu niêm mạc lót mặt trong dạ dày có tổn thương, bác sĩ có thể đánh giá vị trí, kích thước, hình dạng, màu sắc, đặc điểm bề mặt tổn thương một cách chính xác và chân thực nhất.

Ống nội soi có thể được đưa vào dạ dày qua 2 đường: mũi hoặc miệng. Nội soi dạ dày qua đường mũi thường ít gây cảm giác buồn nôn, khó chịu hơn so với đường miệng, đường kính ống soi cũng nhỏ hơn, chỉ khoảng 5 - 6mm so với đường kính ống soi đường miệng là 1cm. Tuy nhiên, nội soi dạ dày qua đường miệng vẫn là phương pháp chủ yếu do cách này cho hình ảnh sắc nét và rõ ràng hơn. Hơn nữa, vẫn còn lựa chọn giúp giảm thiểu khó chịu cho bệnh nhân khi nội soi qua đường miệng, đó là gây mê trước khi tiến hành.

Kỹ thuật nội soi phát triển nhanh chóng và ngày càng được hoàn thiện nhờ sự tiến bộ của kỹ thuật quang học, kỹ nghệ điện tử vi mạch. Dòng máy nội soi hiện đại nhất hiện nay là M - NBI, đang được sử dụng ở nhiều bệnh viện lớn trong nước như bệnh viện K Hà Nội, bệnh viện Vinmec,... Máy sử dụng cho hình ảnh sắc nét ở mọi vị trí bên trong dạ dày, tăng độ tương phản giữa tổ chức bình thường và tổ chức bệnh lý, giúp phân biệt rõ hơn.

Nội soi không chỉ là phương pháp xét nghiệm ung thư dạ dày hiệu quả mà còn có thể kết hợp trong điều trị. Thông qua ống nội soi, bác sĩ có thể thực hiện kỹ thuật như sinh thiết, bơm thuốc cản quang để chụp X - quang, bơm rửa dạ dày, bóc tách và lấy bỏ lớp niêm mạc bị tổn thương,...

Sinh thiết

Sinh thiết được coi là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán ung thư dạ dày, là phương pháp quyết định nhất để khẳng định ung thư dạ dày. Sinh thiết dạ dày thường được kết hợp với nội soi bằng cách thông qua ống nội soi, bác sĩ tiến hành đưa dụng cụ vào để lấy ra một mảnh mô nhỏ tại vị trí niêm mạc dạ dày bị tổn thương. Tại phòng thí nghiệm, kỹ thuật viên tách lấy một lát mô rất mỏng, nhuộm màu, sau đó quan sát dưới kính hiển vi để tìm các cấu trúc bất thường và tế bào ung thư. Phần mô xung quanh tổn thương cũng được tiến hành sinh thiết để kiểm tra mức độ di căn của ung thư.

Chụp X - quang dạ dày hàng loạt có bơm thuốc cản quang

Cho đến nay đã có nhiều kỹ thuật chụp X - quang từ cổ điển đến hiện đại dùng để chẩn đoán ung thư. Trong đó, chụp X - quang hàng loạt có bơm thuốc cản quang được sử dụng trong chẩn đoán ung thư dạ dày. Bệnh nhân sẽ được cho uống dung dịch Baryt (thuốc cản quang bari sulfat) và nhịn ăn trong vòng ít nhất 4 giờ. Sau đó, bệnh nhân được chụp ít nhất là 5 phim với 1 phim ở tư thế đứng và 4 phim ở tư thế nằm. Kỹ thuật chụp X - quang dạ dày hàng loạt giúp xác định các tổn thương thực thể trên niêm mạc dạ dày như loét, ung thư, đồng thời cho biết những rối loạn về khả năng co bóp, lưu thông của dạ dày và những dấu hiệu dạ dày bị chèn ép từ các cơ quan lân cận.

Chụp cắt lớp vi tính (CT Scanner)

Chụp cắt lớp vi tính là phương pháp hiện đại với kỹ thuật điện quang gắn với máy vi tính, cho phép nghiên cứu toàn bộ cơ thể và có thể phát hiện những khối u nhỏ nằm rất sâu. Do vậy, chụp cắt lớp vi tính có ý nghĩa trong việc đánh giá mức độ di căn, xâm lấn của ung thư dạ dày.

Xét nghiệm máu tìm chất chỉ điểm ung thư

Chất chỉ điểm ung thư là những chất có sự thay đổi nồng độ trong cơ thể liên quan đến ung thư. Chất chỉ điểm ung thư thường dùng trong xét nghiệm ung thư dạ dày là CA 72-4.

CA 72-4 là tên gọi của kháng nguyên carbohydrate 72-4 liên quan đến glycoprotein TAG-72 - một loại glycoprotein được tìm thấy trên bề mặt của nhiều tế bào ung thư như tế bào biểu mô dạ dày, buồng trứng, vú, đại tràng,... Nồng độ bình thường của CA 72 - 4 trong huyết tương là không quá 6 U/mL. Nồng độ CA 72 - 4 vượt quá giới hạn trên là một dấu hiệu nghi ngờ ung thư dạ dày. Ngoài ra, CA 72 - 4 còn được sử dụng để theo dõi bệnh nhân ung thư dạ dày trong quá trình điều trị, đánh giá mức độ đáp ứng điều trị cũng như khả năng tái phát.

Xem thêm:

• Không ăn sáng, hay ăn đồ chiên rán thủ phạm gây ung thư dạ dày
• Xét nghiệm ung thư dạ dày gồm những gì?
• Nhóm máu A dễ mắc ung thư dạ dày?