Viêm đường tiết niệu nữ là gì?

Vì có niệu đạo ngắn nên vi khuẩn tương đối dễ dàng xâm nhập vào bàng quang mà tỷ lệ mắc viêm đường tiết niệu ở nữ thường cao hơn nam giới. Bài viết dưới đây của HoiBenh sẽ giải thích cho câu hỏi viêm đường tiết niệu nữ là gì và những thông tin xung quanh như triệu chứng nhận biết, phương pháp điều trị cũng như phòng ngừa.

Viêm đường tiết niệu là một bệnh nhiễm trùng liên quan đến các cơ quan sản xuất nước tiểu và mang nó ra khỏi cơ thể bao gồm các cơ quan như thận, niệu quản (ống dài, mảnh, nối thận với bàng quang), bàng quang và niệu đạo. Các bác sĩ thường chia viêm đường tiết niệu thành hai loại, nhiễm trùng đường dưới và nhiễm trùng đường trên:

• Nhiễm trùng đường dưới: Nhiễm trùng bàng quang được gọi là viêm bàng quang. Vi khuẩn thường được tìm thấy trong ruột là nguyên nhân chính gây viêm đường tiết niệu dưới. Những vi khuẩn này lây lan từ hậu môn đến niệu đạo và bàng quang gây xâm lấn mô và gây nhiễm trùng.
• Nhiễm trùng đường trên - Chúng liên quan đến niệu quản và thận. Những nhiễm trùng này được gọi là viêm bể thận hoặc nhiễm trùng thận. viêm đường tiết niệu trên thường xảy ra do vi khuẩn di chuyển từ bàng quang vào thận. Đôi khi, chúng xảy ra khi vi khuẩn di chuyển từ các khu vực khác của cơ thể qua đường máu và định cư ở thận.

Khoảng 150 triệu người bị viêm đường tiết niệu trung bình trong một năm. Chúng phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới và thường xảy ra ở độ tuổi từ 16-35 tuổi. Có tới 10% chị em bị viêm đường tiết niệu nữ trong một năm nhất định và một nửa phái đẹp bị ít nhất một lần mắc viêm đường tiết niệu nữ trong đời.

Như đã đề cập, ở phụ nữ niệu đạo khá ngắn và thẳng nên vi trùng dễ dàng đi vào bàng quang hơn và có tỉ lệ cao hơn mắc viêm đường tiết niệu.

Đối với một số phụ nữ, viêm đường tiết niệu liên quan đến sự thay đổi nồng độ hormone như thời kỳ mang thai hay có kinh nguyệt. Khi mang thai, hệ thống thoát nước từ thận đến bàng quang mở rộng, do đó nước tiểu không thể thoát ra nhanh chóng. Điều này làm cho việc nhiễm trùng dễ dàng hơn và đôi khi vi trùng có thể di chuyển từ bàng quang đến thận, gây viêm đường tiết niệu và có thể dẫn đến tăng huyết áp và sinh non.

Ở phụ nữ lớn tuổi, các mô của niệu đạo và bàng quang trở nên mỏng hơn và khô hơn theo tuổi tác, cũng như sau khi mãn kinh hoặc cắt tử cung. Điều này cũng làm tăng tỷ lệ mắc viêm đường tiết niệu nữ.

Phái đẹp cũng có nhiều nguy cơ bị viêm đường tiết niệu nữ nhiều lần nếu họ:

• Sử dụng hợp chất diệt tinh trùng hoặc màng ngăn ngừa thai
• Bị táo bón
• Bị viêm đường tiết niệu đầu tiên ở hoặc trước 15 tuổi
• Có tiền sử gia đình bị viêm đường tiết niệu nhiều lần.

Khi mắc viêm đường tiết niệu nữ, người bệnh có thể có một hoặc nhiều triệu chứng như sau:

• Đi tiểu thường xuyên
• Đau, khó chịu hoặc cảm giác nóng rát khi đi tiểu
• Đau, áp lực hoặc đau ở vùng bàng quang (đường giữa, trên hoặc gần vùng xương mu)
• Nước tiểu có màu đục, hoặc có mùi hôi hoặc mạnh bất thường
• Sốt, có hoặc không kèm theo ớn lạnh
• Buồn nôn và ói mửa
• Đau ở bên hông hoặc giữa lưng trên
• Đái dầm vào ban đêm hoặc thường xuyên thức giấc giữa đêm để đi tiểu

Để chẩn đoán viêm đường tiết niệu nữ, bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng và liệu bạn đã bị viêm đường tiết niệu trước đó chưa, cũng như lịch sử tình dục của bạn, bao gồm bất kỳ tiền sử bệnh lây truyền qua đường tình dục nào cho bản thân và bạn tình, có sử dụng bao cao su, nhiều đối tác, sử dụng màng ngăn hoặc hợp chất diệt tinh trùng và hiện tại bạn có mang thai hay không. Bác sĩ cũng sẽ hỏi bạn có bất kỳ vấn đề y tế nào khác không, chẳng hạn như bệnh tiểu đường - yếu tố mà có thể khiến bạn dễ bị nhiễm trùng hơn.

Bước tiếp theo để xác định xem bạn có mắc viêm đường tiết niệu nữ hay không làm làm xét nghiệm nước tiểu. Bạn sẽ được yêu cầu đưa ra một mẫu nước tiểu, sẽ được xét nghiệm trong phòng thí nghiệm để xem nó có chứa vi khuẩn hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng khác hay không. Mẫu nước tiểu của bạn cũng có thể được gửi đến phòng thí nghiệm để xác định loại vi khuẩn cụ thể và loại kháng sinh cụ thể có thể được sử dụng để loại bỏ vi khuẩn. Nếu bạn bị sốt hoặc các triệu chứng khác của nhiễm trùng đường trên, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để xác định số lượng bạch cầu của bạn. Số lượng tế bào trắng cao cho thấy nhiễm trùng. Máu cũng có thể được kiểm tra sự phát triển của vi khuẩn.

Ở những người có triệu chứng nhiễm trùng thận nặng hoặc thường xuyên bị viêm đường tiết niệu nữ ở dưới hoặc trên, có thể cần xét nghiệm bổ sung, như:

• Chụp cắt lớp vi tính (CT) quét thận và hệ tiết niệu của bạn
• Khám siêu âm
• Nội soi bàng quang, một cuộc kiểm tra trong đó bác sĩ kiểm tra bên trong bàng quang của bạn bằng một dụng cụ mỏng giống như kính viễn vọng

Hãy gọi cho bác sĩ nếu chị em đi tiểu thường xuyên, đi tiểu mạnh, khó chịu khi đi tiểu hoặc các triệu chứng khác của viêm đường tiết niệu nữ. Bạn cũng nên đi khám nếu bạn có triệu chứng nhiễm trùng thận, chẳng hạn như sốt, buồn nôn, nôn và đau ở bên cạnh hoặc lưng. Hãy có một sự lưu ý đặc biệt về viêm đường tiết niệu nữ khi mang thai.

Những người bị viêm đường tiết niệu nữ đường trên thường được điều trị bằng liệu pháp kháng sinh trong 10 đến 14 ngày. Với những trường hợp nghiêm trọng thì có thể yêu cầu điều trị tại bệnh viện bằng kháng sinh được truyền qua tĩnh mạch (tiêm tĩnh mạch). Đặc biệt là trong trường hợp người bệnh có triệu chứng buồn nôn, nôn và sốt làm tăng nguy cơ mất nước và ngăn người bệnh uống thuốc kháng sinh đường uống.

Khi một người bệnh đã được chữa khỏi bệnh viêm đường tiết niệu nữ, khoảng 20% họ sẽ tái phát căn bệnh này. Sau lần nhiễm thứ hai, tỷ lệ này tăng lên 30%. Nếu một người có ba hoặc nhiều đợt mắc viêm đường tiết niệu nữ trong vòng một năm và cấu trúc hoặc giải phẫu của đường tiết niệu là bình thường, bác sĩ có thể kê toa một chế độ kháng sinh đặc biệt để giảm nguy cơ mắc lại viêm đường tiết niệu nữ trong tương lai.

Để giúp ngăn ngừa viêm đường tiết niệu nữ, chị em nên lưu ý:

• Uống vài ly nước mỗi ngày: nước giúp ngăn cản sự phát triển của vi khuẩn bằng cách tuôn ra đường tiết niệu của bạn. Uống nước ép nam việt quất có thể ngăn cản sự phát triển của vi khuẩn bằng cách giảm khả năng vi khuẩn bám vào niệu đạo.
• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, từ trước ra sau để ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn đường ruột từ trực tràng đến đường tiết niệu. Chính vì vậy chị em nên lau “vùng tam giác vàng” từ trước ra sau sau khi đi tiểu tiện để hạn chế khả năng mắc viêm đường tiết niệu nữ.
• Giảm sự lây lan của vi khuẩn trong quan hệ tình dục. Đi tiểu sau khi quan hệ tình dục sẽ làm thất thoát vi khuẩn từ niệu đạo của bạn. Để thêm yên tâm, chị em nên nói chuyện với bác sĩ về việc sử dụng kháng sinh sau khi quan hệ để giảm nguy cơ phát triển viêm đường tiết niệu nữ.

Trên đây là một bài viết tổng hợp đầy đủ các vấn đề liên quan đến bệnh viêm đường tiết niệu nữ. Hy vọng bài viết trên có thể giúp chị em có hành trang vững chắc hơn trong phòng và chống căn bệnh dễ mắc này.

Xem thêm:

• Dấu hiệu và cách chữa bệnh viêm đường tiết niệu ở nữ giới
• Hướng dẫn chườm ấm hạ sốt cho bé tại nhà đúng cách do điều dưỡng bệnh viện Nhi TW tư vấn
• Chỉ số Ery trong nước tiểu cao