Viêm đại tràng xích ma là gì?

Trong giải phẫu học, đại tràng (hay còn gọi là ruột già) được chia thành 4 đoạn: đại tràng lên, đại tràng xuống, đại tràng ngang và đại tràng xích ma. Đại tràng xích ma có hình chữ có dạng hình chữ sigma: ∑) - là một đoạn ngắn của đại tràng xuống nói với trực tràng.

Viêm đại tràng xích ma là gì? Viêm đại tràng xích ma là một bệnh đại tràng khá phổ biến, thường gặp ở người cao tuổi, bệnh hay tái phát nên làm ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của bệnh nhân.

Nguyên nhân gây viêm đại tràng xích ma bắt nguồn từ vi khuẩn, virus và một số yếu tố khác:

• Vi khuẩn: Di chứng của bệnh viêm nhiễm khuẩn đường ruột do vi khuẩn thương hàn (Salmonella), vi khuẩn lỵ (Shigella), đặc biệt là lỵ amip và các nhiễm trùng khác như vi khuẩn lao, vi khuẩn kỵ khí (Clostridium difficile) là nguyên nhân chính gây nên viêm đại tràng xích ma. Những vi khuẩn này tồn tại trong môi trường ô nhiễm, thức ăn chưa được chế biến chín,... Những vi khuẩn khác có thể gây nên bệnh: vi khuẩn thương hàn, vi khuẩn lỵ (Shigella), E. coli, trực khuẩn kỵ khí.
• Virút Cytomegalovirus là loại virus thường gặp nhất gây nên viêm đại tràng.
• Dị ứng thức ăn, ngộ độc thức ăn do vi sinh vật hoặc do hóa chất, người bị thần kinh thực vật thường là một trong những yếu tố gây nên viêm đại tràng xích ma.
• Những người có sức đề kháng yếu, sức khỏe yếu; miễn dịch kém; người già bị suy dinh dưỡng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những đối tượng khác.
• Nguyên nhân khác: tác động của bức xạ trong điều trị một số bệnh ung thư; mắc bệnh Crohn.

Một số người bị bệnh không rõ nguyên nhân nên thường được gọi là viêm đại tràng xích-ma vô căn. Điều trị bệnh trong trường hợp này gây nhiều khó khăn cho cả bác sĩ và người bệnh vì không biết rõ nguyên nhân chính xác là do đâu.

Những biểu hiện điển hình của viêm đại tràng xích ma thường xuất hiện nhất là ở vùng bụng. Bệnh nhân bị đau bụng tại khu vực vùng hố chậu hai bên, đặc biệt hố chậu trái, nơi tương ứng với vị trí đại tràng xích-ma; có khi đau ở vùng hạ sườn trái; lúc thì đau lan dọc theo khung đại tràng. Mức độ đau diễn biến từ nặng đến nhẹ, khi đau quặn, lúc khác thì chỉ đau âm ỉ kèm theo món rặn, đau khi đại tiện, cơn đau sẽ giảm sau khi đi ngoài được.

Người bệnh còn bị rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng khá cụ thể: đầy hơi, trướng bụng; phân lúc nát, lỏng, phân rắn, táo bón; đại tiện nhiều lần trong một ngày, phân nhầy, có máu, bị đau rát hậu môn, đau bụng gia tăng nếu xuất hiện táo bón. Nếu niêm mạc đại tràng bị viêm phù nề sẽ dẫn đến tiêu chảy thường xuyên do lượng nước hấp thu vào thức ăn thấp.

Các biểu hiện khác: mệt mỏi, hay cau có, nóng giận vô cớ, nhiễm khuẩn dẫn đến sốt nhẹ; giảm trí nhớ do độc tố của các tác nhân gây bệnh.

Nếu bệnh không được điều trị sớm thì nguy cơ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng hơn là điều không thể tránh khỏi: cơ thể suy nhược, giảm cân do cơ thể không hấp thụ được chất dinh dưỡng từ thức ăn, nặng là bị ung thư hóa. Do vậy, người bệnh cần phải điều trị sớm để giảm rủi ro cho sức khỏe và chính cơ thể của mình.

Thông thường, trước khi điều trị bệnh, các bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán bệnh dựa trên những thông tin được cung cấp từ chính người bệnh. Các phương pháp chẩn đoán bệnh bao gồm: Xét nghiệm máu để biết được huyết thanh học, số lượng máu, bảng chuyển hóa toàn diện của bệnh; nội soi, sinh thiết nhằm phát hiện các vùng viêm loét và kích thước của chúng; chụp X quang bụng.

Sau khi đã xác định được bệnh, mức độ tổn thương, viêm loét tại vùng xích ma, bác sĩ sẽ đưa ra một phác đồ điều trị cụ thể cho bệnh nhân:

Điều trị nội khoa với các loại thuốc: Thuốc kháng sinh trị viêm nhiễm, thuốc giảm đau, hạ sốt trong (nếu bị đau bụng hoặc sốt), thuốc làm lành niêm mạc vết loét, thuốc tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ miễn dịch.

Điều trị ngoại khoa khi điều trị nội khoa không có hiệu quả. Phương pháp tốt nhất là cắt bỏ phần đại tràng xích ma để loại bỏ 100% bệnh.

Bệnh được phát hiện càng sớm sẽ làm giảm khả năng chuyển biến thành mãn tính (tái phát nhiều lần). Người bệnh cần kiên trì điều trị, uống thuốc, sinh hoạt theo đúng lời dặn của bác sĩ đồng thời giữ một tinh thần thoải mái và lạc quan.

Song song với đó, người bệnh cần đặc biệt quan tâm đến chế độ ăn uống của mình: đầu tiên phải ăn chín, uống sôi, không ăn tiết canh; ăn rau xanh trong các bữa ăn, tăng cường bổ sung các loại trái cây như cam, bưởi, xoài, đu đủ; uống đủ nước. Tiếp theo đó, người bệnh cũng cần vận động, tập luyện thể dục, thể thao thường xuyên để có một cơ thể dẻo dai, sức đề kháng tốt.

Xem thêm:

• Triệu chứng của bệnh viêm đại tràng
• Vì sao viêm đại tràng khó điều trị ?
• Cách người Nhật đẩy lùi bệnh viêm đại tràng