Vì sao phụ nữ mang thai và sau sinh dễ bị ốm?

HoiBenh mời bạn đọc cũng tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Vì sao phụ nữ mang thai dễ bị ốm?

Trong thời kỳ mang thai của phụ nữ, khả năng chống lại các mầm bệnh (vi khuẩn, virus, ký sinh trùng...) xâm nhập vào cơ thể bị giảm sút rất nhiều, do sự thay đổi về chuyển hóa bên trong, sự biến đổi nội tiết và sự biến dạng của cơ thể (bụng to ra, chèn ép cơ hoành, chèn ép bàng quang...).

Nguy cơ nhiễm khuẩn đối với phụ nữ có thai không chỉ ảnh hưởng đến mẹ mà thai nhi trong bụng cũng có thể bị lây nhiễm. Các mầm bệnh hoặc các độc tố vi khuẩn từ máu của người mẹ truyền qua thai nhi thông qua bánh rau hoặc truyền trực tiếp từ dưới đi lên qua đường âm đạo, cổ tử cung rồi xâm nhập vào buồng ối. Do đó khi bà bầu mắc bệnh do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng gây ra đều nặng hơn so với người bình thường mắc bệnh.

Những bệnh có tỉ lệ tử vong cao

Đối với những bệnh có tỷ lệ tử vong cao ở người bình thường thì đối với phụ nữ có thai và sau sinh, tử lệ tử vong còn cao hơn nữa. Khi bà bầu bị nhiễm khuẩn, sốt, mệt mỏi kéo dài, việc ăn uống kém sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Những bệnh do virus gây ra

Đối với hầu hết virus có kích thước rất nhỏ nên khi mẹ bị nhiễm virus thường qua được nhau thai ở bất kỳ tuổi thai nào. Nếu thai quá nhỏ (dưới 12 tuần) thì một số virut có thể gây dị tật cho thai nhi. Vì vậy, các bà mẹ mang thai trong 3 tháng đầu cần hết sức cẩn trọng nến mắc bệnh cúm.

Những bệnh do vi khuẩn gây ra

Đối với vi khuẩn, không phải lúc nào cũng xâm nhập vào thai nhi vì chúng còn phụ thuộc vào tuổi thai và cấu trúc của nhau thai. Khi tuổi thai còn nhỏ, cấu trúc của các gai rau còn dày đặc thì hầu hết vi khuẩn không đi qua được, khi tuổi thai lớn hoặc gần đến ngày sinh thì nhiều loại vi khuẩn có thể qua được nhau thai do cấu trúc gai rau thai đã mỏng đi.

Ví dụ, thai phụ bị bệnh giang mai, xoắn khuẩn giang mai chỉ có thể xâm nhập vào thai nhi từ tháng thứ 5 trở đi, vì vật bà bầu điều trị khỏi giang mai trước 4 tháng thì khả năng cao đứa con không mắc giang mai bẩm sinh. Tuy nhiên, độc tố vi khuẩn tiết ra trong cơ thể mẹ vẫn có thể theo máu mẹ truyền qua nhau thai, gây nguy hiểm cho thai nhi.

Bệnh do ký sinh trùng

Đối với ký sinh trùng (ví dụ: Giun, sán...), việc truyền mầm bệnh sang thai nhi khó khăn hơn so với virus và vi khuẩn. Tuy vậy vẫn có trường hợp ngoại lệ, ký sinh trùng sốt rét có thể truyền từ mẹ sang thai nhi khi mẹ bị bệnh sốt rét lúc sinh con. Tùy tình trạng nhiễm bệnh mà thai nhi có thể mắc bệnh, dị tật hoặc có thể chết lưu. Trường hợp nhẹ sẽ khiến thai bị suy dinh dưỡng, không phát triển bình thường.

Sau khi sinh con, cơ thể mẹ vẫn trong tình trạng dễ bị ốm như khi đang mang thai. Thêm vào đó, bà mẹ sau sinh rất dễ nhiễm khuẩn bắt nguồn từ đường sinh dục, hay còn gọi là nhiễm khuẩn sau sinh (nhiễm khuẩn hậu sản). Nhiễm khuẩn sau sinh là nhiễm khuẩn tại chỗ như: Nhiễm khuẩn âm hộ, âm đạo do các sang chấn khi sinh con gây ra, nặng hơn đó là nhiễm khuẩn ở tử cung.

Vết bong của nhau thai bám trong tử cung người mẹ sau sinh được xem là một vết thương hở rất lớn trong cơ thể, không thể băng bó được như các vết thương ở ngoài da. Tại đây có rất nhiều máu và sản dịch, là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Thêm vào đó, vùng sinh dục lại là vị trí dễ bị ô nhiễm (do phân, nước tiểu bài tiết tại khu vực này). Vì vậy, bà mẹ sau sinh không cẩn thận, mất cảnh giác một chút trong việc giữ vệ sinh cá nhân sẽ rất dễ mắc phải nhiễm khuẩn hậu sản.

Trong một số trường hợp, nhiễm khuẩn hậu sản không chỉ lưu trú tại một vị trí ở bên trong tử cung mà còn lan rộng ra toàn bộ tử cung, vòi trứng, buồng trứng, nhiễm khuẩn ổ bụng gây viêm phúc mạc, nhiễm khuẩn lan vào máu gây viêm tắc tĩnh mạch và nhiễm trùng máu rất nguy hiểm, có thể gây tử vong cho bà mẹ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Phụ nữ có thai và sau sinh hoàn toàn có thể ngăn ngừa những tình trạng nguy hiểm kể trên bằng các biện pháp sau đây:

• Chú ý giữ vệ sinh thân thể, vệ sinh ăn uống và chỗ ở sạch sẽ. Đặc biệt chú ý đến việc vệ sinh bộ phận sinh dục hằng ngày.
• Hạn chế tiếp xúc với nhiều người, đi đến những nơi đông người, nhiều bụi bặm, ô nhiễm hoặc nhiệt độ và độ ẩm cao. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh truyền nhiễm, sốt hoặc do bất cứ nguyên nhân nào cũng cần tránh không để bà bầu hoặc phụ nữ sau sinh phải tiếp xúc trực tiếp với họ. Tốt nhất là cách ly người bà mẹ có thai và bà mẹ nuôi con nhỏ với những người bị bệnh, dù chỉ là cảm mạo thông thường.
• Khi có thai, chị em cần phải khám thai định kỳ đều đặn. Khi thấy dấu hiệu sốt hoặc có thay đổi bất thường nào trong cơ thể cũng cần đi khám ngay để được phát hiện bệnh sớm nhất, đặc biệt ở những địa phương đang có dịch bệnh xảy ra. Bà bầu phải được tiêm phòng uốn ván đủ hai mũi khi và uống thuốc phòng sốt rét nếu trong vùng đang có bệnh sốt rét lưu hành.
• Khi sinh con, mẹ cần đến các cơ sở y tế bảo đảm vô khuẩn khi chuyển dạ và có dịch vụ chăm sóc sau sinh đảm bảo chất lượng.
• Phụ nữ sau sinh cần thực hiện vệ sinh vùng kín hoặc vệ sinh vết khâu tầng sinh môn, vết mổ đẻ thật kĩ lương theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Có thắc mắc nào chưa rõ, mẹ nên trao đổi với thầy thuốc hoặc nữ hộ sinh để nhận được những lời khuyên đúng đắn nhất.

Xem thêm:

• Bà bầu có nguy cơ bị lây bệnh tay chân miệng hay không?
• Kinh nghiệm tuyệt vời cho mẹ bầu sau sinh
• Hiện tượng khô âm đạo ở phụ nữ sau sinh