Vì sao người cao tuổi hay bị tiểu không tự chủ?

Tiểu không tự chủ là hiện tượng thường gặp ở một số người cao tuổi gây phiền toái không nhỏ trong cuộc sống hàng ngày, thậm chí gây biến chứng nguy hiểm. Vậy vì sao người cao tuổi hay bị tiểu không tự chủ? người cao tuổi nên làm gì để hạn chế hiện tượng này, dưới đây là bài viết mời bạn cùng tham khảo.

Chứng tiểu không tự chủ có nhiều nguyên nhân tại bàng quang, tại cơ thắt (bàng quang, niệu đạo) gọi là hoạt động quá mức của cơ bức niệu làm cho sự co bóp của bàng quang không thể ức chế được, dẫn đến nước tiểu thoát ra ngoài. Đây là nguyên nhân hay gặp nhất về tiểu tiện không tự chủ ở người cao tuổi chiếm khoảng 2/3 trường hợp.

• Hoạt động quá mức của cơ bức niệu có thể do có sỏi bàng quang hoặc khối u, nên có thể có rối loạn ở tầng sinh môn, trên xương mu, đái ra máu kèm theo tiểu tiện không tự chủ. Bên cạnh đó, có một số nguyên nhân hay gặp nhất là do trạng thái thần kinh không ổn định, tâm thần (hay gặp nhất là stress, đặc biệt là nữ giới hoặc do mê sảng, bồn chồn, lo lắng), rối loạn giấc ngủ, viêm nhiễm, do dùng một loại thuốc nào đó, ( ví dụ thuốc lợi tiểu)... hoặc do bất thường một vấn đề gì đó ở đường tiểu (thận, bàng quang, niệu đạo) hoặc do hạn chế vận động như bị liệt, do tuổi cao sức yếu hoặc lười vận động...
• Tiểu không tự chủ có thể do rối loạn cố định ở bàng quang như tăng hoặc giảm hoạt động của cơ bàng quang, cơ cổ bàng quang, do giãn bàng quang hoặc dị dạng bàng quang bẩm sinh hoặc bệnh ở đường tiết niệu như u, viêm, sỏi,...

• Ở nữ giới có tuổi, tiểu không tự chủ có thể có sự kết hợp giữa viêm teo âm đạo và viêm teo niệu đạo. Ở những vị trí đó, niêm mạc bị mòn, co giãn mao mạch, viêm. Mặt khác, ở phụ nữ cao tuổi khi bị viêm niệu đạo thường lan đến tam giác bàng quang gây tiểu tiện không tự chủ.
• Ngoài ra, tiểu không tự chủ có thể do mắc một số bệnh về tiền liệt tuyến ở nam giới (viêm, tăng sinh lành tính, u hoặc ung thư...), bệnh đái tháo đường đi đái nhiều, khát nước nên uống nhiều, càng uống nhiều nước càng đái nhiều, bệnh suy tim...
• Hoặc do bệnh béo phì. Béo phì là do sự gia tăng cân nặng làm tăng sức chèn ép tới bàng quang, từ đó làm tăng nguy cơ tiểu không kiểm soát, đó cũng là phân tích đưa ra từ nhiều chuyên gia lý giải cho hiện tượng tiểu không kiểm soát ở người bệnh béo phì.

Chứng tiểu không tự chủ thay đổi theo mức độ nghiêm trọng từ hiện tượng chảy một ít nước tiểu khi có gia tăng áp lực ổ bụng khi gắng sức (ho, rặn...) tới mức độ són tiểu liên tục, đến nặng hơn là tiểu không kiểm soát (không tự chủ) và có thể có kèm theo đại tiện không tự chủ.

Người cao tuổi tiểu tiện không tự chủ gây nhiều phiền toái cho ngay cả người bệnh và cả người chăm sóc. Bên cạnh đó, tiểu tiện không tự chủ có thể gây nên nhiễm trùng đường tiết niệu do nước tiểu ứ đọng trong bàng quang. Trước tiên là gây nhiễm trùng bàng quang, dần dần gây viêm ngược dòng lên thận làm viêm dài bể thận, ứ mủ, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể bị suy thận.

Tiểu không tự chủ hay tiểu không kiểm soát, hiện tượng tiểu són, tiểu ít, tiểu gấp, tiểu không theo ý mình hoặc tiểu nhiều lần gây khó chịu. Tiểu không tự chủ là một dấu hiệu hay triệu chứng của rối loạn chức năng đường tiểu chứ không phải là một bệnh, hiện tượng tiểu không tự chủ thường đi kèm các triệu chứng sau đây:

• Thường có cảm giác buồn tiểu khó kiềm chế
• Tần suất đi tiểu nhiều hơn so với bình thường
• Ban đêm thường phải thức dậy giữa giấc ngủ để đi tiểu
• Rò rỉ nước tiểu trong khi ngủ.
• Đau rát khi đi tiểu

Trước hết, nên đưa người bệnh đi khám một cách toàn diện để xác định nguyên nhân. Trên cơ sở đó, cần điều trị triệt để dưới sự chỉ định của bác sĩ khám chữa bệnh. Với người cao tuổi, cần lưu ý đến trạng thái tâm thần, nhất là stress, rối loạn giấc ngủ. Khi người cao tuổi tiểu không tự chủ quá nặng (đái dầm), cần được mặc các loại quần bằng vải không thấm nước và luôn được thay, rửa sạch, lau khô da vùng bẹn, mông bởi vì da ở vùng này rất dễ bị loét, do vậy, khi đái dầm có thể bị nhiễm trùng.

Ngoài sự giúp đỡ chăm sóc người bệnh, không nên la mắng họ bởi vì người cao tuổi rất dễ tủi thân, nên giải thích cho họ biết đó là bệnh không phải do họ gây ra để họ không xấu hổ mặc cảm.

Để hạn chế mắc chứng tiểu không tự chủ, người cao tuổi nên có cuộc sống vui vẻ bình an, không lo lắng suy nghĩ về những việc đã qua trong cuộc sống, không quá lo lắng về một số bệnh tật của mình. Người cao tuổi thường xuyên tập thể dục giúp nâng cao sức khỏe, để làm tốt các việc đó, người cao tuổi nên vận động cơ thể hàng ngày theo các bài tập phù hợp hoặc đi bộ sáng chiều mỗi lần 30 phút. Hàng ngày, nên tăng cường hoạt động về mặt tinh thần như xem ti vi, đọc sách báo hoặc tham gia câu lạc bộ người cao tuổi...

Bên cạnh đó, nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý với người cao tuổi, không nên uống rượu, bia, không hút thuốc. Buổi tối, hạn chế uống nước, không uống cà phê, trà đặc bởi vì sẽ gây rối loạn giấc ngủ.

Một cơ thể khỏe mạnh bình thường có số lần đi tiểu mỗi ngày khoảng 7- 8 lần, ban đêm 1-2 lần là hợp lý; mỗi lần khoảng 300ml. Nếu tiểu nhiều lần hơn về đêm có thể là vì trước khi ngủ uống quá nhiều nước, thường sau khi uống nước chừng 30 - 45 phút đi tiểu 1 lần. Về cơ bản, quá trình trao đổi chất nước trong cơ thể cần 30-45 phút, nhưng khoảng thời gian này có thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như ăn mặn hoặc nhạt, nếu ăn quá mặn, thời gian bài tiết nước tiểu sẽ mất nhiều hơn vì muối sẽ làm cho khả năng giữ nước trong cơ thể lâu hơn. Mỗi ngày lượng nước tiểu bài tiết là khoảng 1.500 - 3.000ml là bình thường.

Trên đây là những chia sẻ về triệu chứng của bệnh tiểu không tự chủ và vì sao người cao tuổi hay bị tiểu không tự chủ? Mà chúng tôi vừa gửi tới bạn đọc hy vọng sau bài viết này, chúng ta sẽ biết cách chăm sóc và thấu hiểu được căn bệnh không mong muốn mang lại nhiều phiền toái cho người già giúp họ vượt qua được mặc cảm và sống vui sống khỏe lúc tuổi già.

Xem thêm:

• Đi tiểu không tự chủ là bệnh gì?
• Tại sao một số người rùng mình khi đi tiểu?
• Đi tiểu buốt và đau bụng dưới có bị sao không?