Vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung - đừng tiêm quá trễ

Ung thư cổ tử cung là căn bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ. Nguyên nhân gây bệnh phổ biến là từ virus HPV. Tuy nhiên, có thể kiểm soát và ngăn ngừa nguy cơ nhiễm virus này bằng việc tiêm vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung.

Ung thư cổ tử cung là căn bệnh nguy hiểm mà các nhà khoa học đã chứng minh nhiễm vi-rút HPV là một nguyên nhân gây ra nó. Các nghiên cứu cho thấy ung thư cổ tử cung phát triển chậm, vì vậy mang đến cơ hội phòng ngừa, phát hiện sớm và điều trị.

Vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung là một loại vắc xin giúp bạn đề kháng với vi rút HPV, đặc biệt là 2 type nguy hiểm 16 và 18 - hai type virus gây ra khoảng 70% tất cả các loại ung thư cổ tử cung.

HPV là vi rút gây ung thư ở nhiều nơi trên cơ thể, đặc biệt là ung thư cổ tử cung. Vi rút này có rất nhiều phân nhóm, nhưng loại vắc xin này bảo vệ chống nhiễm trùng với các phân nhóm HPV phổ biến nhất liên quan đến ung thư.

Vắc xin này chỉ có tác dụng ngăn ngừa ung thư cổ tử cung có liên quan đến nhiễm trùng HPV và bạn phải nhớ kỹ rằng là ngăn ngừa nhiễm HPV chứ chúng hoàn toàn không điều trị nhiễm trùng đã có sẵn. Đó là lý do tại sao, để có hiệu quả nhất, nên tiêm vắc xin HPV trước khi nhiễm vi-rút HPV (chẳng hạn như thông qua hoạt động tình dục).

Liều tiêm vắc xin này gồm một 3 mũi tiêm. Mũi thứ 2 cách mũi đầu 1 - 2 tháng. Mũi thứ 3 cách mũi đầu tiên 6 tháng. Bạn có thể gặp các tác dụng phụ nhưng chúng thường nhẹ. Phổ biến nhất là đỏ, sưng và đau nhức nhất thời tại chỗ tiêm. Rất hiếm khi xảy ra trường hợp sẽ ngất xỉu ngay sau khi tiêm vắc xin.

Trước tiên bạn nên hiểu rằng vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung không chỉ giúp ích cho phái nữ mà chúng là ngừa nhiễm HPV - một loại vi-rút gây rất nhiều bệnh nguy hiểm. Và nó cũng có tác dụng bảo vệ phái nam trước các căn bệnh nguy hiểm đó.

Vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh nhất ở người trẻ tuổi. Để hiệu quả tốt nhất, nên tiêm vắc xin này ở tuổi 11 hoặc 12. Các khuyến nghị của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cũng như Ủy ban Tư vấn Liên bang về Thực hành Chủng ngừa (ACIP) về việc sử dụng vắc xin như sau:

• Nên bắt đầu tiêm vắc xin này cho bé gái và bé trai ở tuổi 11 hoặc 12. Chuỗi tiêm chủng có thể được bắt đầu ngay từ khi 9 tuổi.
• Vắc xin này cũng được khuyến nghị cho nữ từ 13 đến 26 tuổi và nam từ 13 đến 21 tuổi khi chưa bắt đầu tiêm vắc xin. Nam giới từ 22 đến 26 tuổi cũng có thể được tiêm phòng.
• Vắc xin này cũng được khuyến nghị cho đến 26 tuổi đối với nam quan hệ tình dục đồng giới và những người có hệ miễn dịch yếu (bao gồm cả những người nhiễm HIV), nếu trước đó họ chưa được tiêm phòng.

Bạn nên nhớ rằng tiêm vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung ở tuổi già sẽ ít hiệu quả hơn trong việc giảm nguy cơ ung thư.

Điều quan trọng bạn cần nhớ là không có loại vắc xin nào cung cấp sự bảo vệ hoàn toàn chống lại tất cả các loại vi-rút gây ung thư, vì vậy bạn vẫn nên sàng lọc ung thư cổ tử cung định kỳ.

Các vắc xin tiêm ngừa ung thư cổ tử cung phát huy hiệu quả tốt nhất ở độ tuổi này. Nghiên cứu cho thấy những người ở độ tuổi đó có phản ứng miễn dịch với vắc xin này tốt hơn so với những người ở độ tuổi thanh thiếu niên và đầu tuổi 20. Và vắc xin sẽ ngăn chặn các loại vi-rút chỉ khi chúng được tiêm trước khi bạn tiếp xúc với vi-rút.

Vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung có thể dùng cho phụ nữ và nam giới đến 45 tuổi, mặc dù các vắc xin này không được khuyến khích dùng sau 26 tuổi.

Nếu bạn có điều nào sau đây bạn không nên tiêm:

• Đang mang thai
• Bất cứ ai bị dị ứng nặng với nhũ dịch.
• Những người bị dị ứng nặng với nấm men không nên dùng Gardasil hoặc Gardasil 9.
• Bất cứ ai đã từng có một phản ứng dị ứng đe dọa tính mạng với các thành phần khác có trong vắc xin
• Bạn đã có một phản ứng nghiêm trọng với một liều vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung trước đó.

Trên thực tế, xét nghiệm không được khuyến khích vì không thể cho biết liệu vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung có hiệu quả hay không? Dù kết quả xét nghiệm HPV dương tính không phải lúc nào cũng cho bạn biết bạn bị mắc loại HPV nào, vì thực tế có rất nhiều type HPV khác nhau. Và ngay cả khi bạn bị nhiễm một loại HPV thì vắc xin vẫn có thể ngăn ngừa các nhiễm HPV loại khác.

Vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung sẽ bảo vệ con người trong bao lâu vẫn chưa được biết từ khi chúng được giới thiệu lần đầu tiên. Nghiên cứu hiện tại cho thấy rằng vắc xin có hiệu quả và không có dấu hiệu cho thấy sự bảo vệ giảm dần theo thời gian. Nghiên cứu sẽ tiếp tục xem xét thời gian bảo vệ chống lại vi rút HPV kéo dài và nếu cần tiêm nhắc lại.

Tất cả các loại vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung đã được thử nghiệm ở hàng ngàn người trên thế giới trước khi chúng được chấp thuận cho sử dụng. Và nó tiếp tục được theo dõi liên tục về độ an toàn. Cho đến nay, tất cả các nghiên cứu cho thấy không có trường hợp tử vong nào liên quan đến vắc xin này. Các tác dụng phụ thường nhẹ bao gồm đau đầu, sốt, buồn nôn và chóng mặt. Đôi khi đau và đỏ có thể xảy ra khi tiêm.

Một số người có thể bị ngất sau khi tiêm bất kỳ loại vắc xin nào. Ngất xỉu sau khi tiêm ngừa là phổ biến ở thanh thiếu niên hơn ở trẻ nhỏ hoặc người lớn. Để giữ cho mọi người không bị tổn thương do ngất xỉu, nên nghỉ ở chỗ tiêm 15 phút được khuyến nghị sau khi tiêm chủng.

Ngày nay đã có giải pháp giúp người ta phòng ngừa các bệnh liên quan đến nhiễm vi rút HPV như ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên bạn nên tiêm vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung ở thời điểm thích hợp để mang lại hiệu quả ngừa bệnh tốt nhất.

(HoiBenh chuyển ngữ từ Cancer - Webmd - WHO - CDC - NCBI)

Xem thêm:

• Phòng ngừa ung thư cổ tử cung bằng vắcxin HPV
• Ai nên tiêm vắc xin HPV ngừa ung thư cổ tử cung?