Uống vitamin A để làm gì?

1. Định nghĩa về vitamin A

Vitamin A (tên khoa học là Retinol) là một vi chất có vai trò đặc biệt quan trọng trong cơ thể người. Vitamin A không tan trong nước mà chỉ tan trong dầu. Cơ thể người muốn hấp thu vitamin A cần phải có sự tham gia của khoáng chất và lipit.

Có 2 loại vitamin A khác nhau được tìm thấy trong thực phẩm là vitamin A đã chuyển hóa và tiền vitamin A (beta caroten). Thông thường, các chất dinh dưỡng chứa vitamin A trong bữa ăn hàng ngày chỉ cần chiếm một lượng rất nhỏ cũng đã đủ cung cấp lượng vitamin A cần thiết cho cơ thể.

2. Vitamin A có những tác dụng gì?

Vitamin A rất có lợi đối với cơ thể vì chúng tham gia vào hoạt động thị giác, bảo vệ tế bào biểu mô trụ... Cụ thể vitamin A có những tác dụng sau đối với cơ thể:

• Giúp xương phát triển: Vitamin A giúp tốt cho sự phát triển xương và chúng cũng tham gia vào quá trình phát triển cơ thể, đặc biệt ở trẻ em. Nếu thiếu vitamin A trẻ em sẽ bị còi xương, chậm lớn.
• Giảm các biến chứng của các bệnh như sốt rét, HIV hay bệnh sởi và tiêu chảy ở trẻ bị thiếu vitamin A.
  

• Giúp điều trị kinh nguyệt nhiều, hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS), nhiễm trùng âm đạo, nhiễm nấm men, bệnh xơ nang ở vú.
• Kìm hãm các gốc tự do giúp ngăn ngừa ung thư. Tuy nhiên, chỉ có tiền vitamin A trong thực vật mới có khả năng này, vitamin A có nguồn gốc từ động vật (dầu cá...) không có tác dụng phòng ngừa ung thư.
  
• Giảm nguy cơ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con trong thời kỳ mang thai, sinh con hoặc cho con bú.
• Giúp tăng số lượng tinh trùng ở nam giới.
• Cải thiện tầm nhìn và điều trị các chứng-tật ở mắt như: thoái hóa điểm vàng do lão hoá (AMD) - nguyên nhân gây mù lòa có liên quan đến tuổi tác, tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể. Do khi ở dạng bán kích hoạt, vitamin A giúp đảm bảo thị giác của con người. Trong mắt, võng mạc là thành phần quan trọng giúp hình thành rhodopsin - một protein thụ thể nhạy cảm với ánh sáng. Khi cơ thể thiếu vitamin A sẽ dẫn đến tình trạng mắt thích nghi với bóng tối kém (quáng gà), nếu không được điều trị có thể gây mù lòa vĩnh viễn.
• Điều trị các bệnh về da như: mụn trứng cá, bệnh chàm, bệnh vảy nến, mụn rộp, vết thương, bỏng, cháy nắng, bệnh dày sừng nang lông, bệnh vảy cá, bệnh li ken phẳng sắc tố, bệnh vảy phấn đỏ nang lông.
• Điều trị chứng loét đường tiêu hóa, bệnh Crohn, bệnh nướu răng, tiểu đường, hội chứng Hurler (mucopolysaccharidosis), nhiễm trùng xoang, sốt cỏ khô và nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Vitamin A được sử dụng trong điều trị nhiễm vi khuẩn Shigella, các bệnh hệ thần kinh, nhiễm trùng mũi, mất khứu giác, hen suyễn, đau đầu dai dẳng, sỏi thận, tuyến giáp hoạt động quá mức, thiếu máu do thiếu sắt, điếc, ù tai.
• Bảo vệ tim và hệ tim mạch, làm chậm quá trình lão hóa.
• Tăng cường hệ thống miễn dịch: Một trong những công dụng của vitamin A chính là khả năng đáp ứng miễn dịch. Các gen liên quan đến phản ứng miễn dịch thường được điều chỉnh bởi vitamin A. Do đó, thiếu hụt vitamin A có thể khiến nguy cơ nhiễm trùng tăng cao và gây suy yếu hệ thống miễn dịch của cơ thể.
• Giúp vết thương mau lành, làm giảm nếp nhăn và bảo vệ da chống lại tia cực tím.
  
• Tốt cho phụ nữ mang thai: Vitamin A giúp quá trình sinh diễn ra bình thường, chống nhiễm độc thai nghén. Vitamin A cũng giúp thai nhi tăng trưởng tốt.
• Đối với làn da, vitamin A giúp da mềm mại, mịn màng và khỏe mạnh. Đặc biệt, nó còn có thể điều trị mụn và làm giảm hình thành nhân mụn.

Uống vitamin A như thế nào cho đúng?

Khi dùng vitamin A, bạn nên dùng retinol theo chỉ dẫn trên nhãn sản phẩm hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Bạn có thể sử dụng thuốc viên nang hoặc viên. Trong trường hợp sử dụng thuốc dạng lỏng, hãy lấy lượng thuốc cần bằng muỗng đo hoặc cốc đo liều đặc biệt, không phải bằng muỗng ăn thông thường. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý không dùng nhiều hoặc ít hơn so với liều khuyến cáo của vitamin A để tránh những tác động đến sức khỏe do dùng quá liều.

Lượng vitamin A cần thiết cho cơ thể

Cơ thể nhận Vitamin A chủ yếu thông qua thực phẩm, thế nhưng, nhu cầu về loại vitamin này của cơ thể hàng ngày không cần quá nhiều. Hàm lượng được khuyến nghị của vitamin A là 500 IU/ngày đối với nam giới và 400 IU/ngày đối với phụ nữ. Phụ nữ có thai và cho con bú cần 2.500 IU/ngày còn trẻ em là 2.000 IU/ngày/ (1 IU = 0.3 μg)

Nếu chế độ dinh dưỡng không cung cấp đủ vitamin A hoặc bạn bị mắc một số bệnh lý nhiễm khuẩn như: bệnh sởi, viêm đường hô hấp, tiêu chảy... gây rối loạn hấp thu vitamin A thì sẽ dẫn đến sự thiếu hụt vitamin A trong cơ thể và gây ra bệnh quáng gà, khô mắt. Trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến mù lòa.

Tuy nhiên, nếu cung cấp cho cơ thể lượng vitamin vượt quá nhiều lần nhu cầu hàng ngày trong thời gian dài cũng sẽ gây ra nhiều tác hại như: gan bị nhiễm độc, khuyết tật thai nhi, rụng tóc, loãng xương, da khô, rối loạn sắc tố da...

Do đó, nếu phải bổ sung loại vitamin này vì bất cứ lý do gì hãy hỏi xin ý kiến bác sĩ để nhận được tư vấn về liều dùng một cách chuẩn xác nhất.

Vitamin A có nhiều trong những loại thực phẩm nào?

Vitamin A là một loại vitamin tan trong chất béo (dầu), vì vậy bạn cần dùng những thực phẩm giàu loại vitamin này cùng với chất béo để có thể hấp thụ vitamin A một cách tốt nhất. Vitamin A có nhiều trong động vật (dạng retinol) và thực vật (dạng tiền chất vitamin A - beta caroten).

Những thực phẩm có nhiều vitamin A có thể kể đến như:

• Thực vật: Cà rốt, khoai lang, các loại rau có lá xanh, bí ngô, rau diếp, dưa hấu, ớt chuông, xoài, đu đủ, gấc, quả bơ.
• Động vật: Hải sản, gan (lợn, gà, vịt...), lươn, trứng vịt lộn

Không thể phủ nhận những giá trị tích cực cho cơ thể mà các thực phẩm giàu vitamin A đem lại, tuy nhiên chúng ta cần phải cân đối chế độ dinh dưỡng để nạp vitamin A vào cơ thể ở mức độ vừa phải, giúp duy trì sức khỏe tốt nhất. Hy vọng sau những thông tin trên đã giúp các bạn trả lời thắc mắc uống vitamin A để làm gì, bổ sung như thế nào cho hợp lý

Xem thêm :

• Ăn gì để bổ sung đúng loại vitamin và khoáng chất?
• Điều gì xảy ra khi bạn uống quá nhiều vitamin A, B và D?
• 5 loại vitamin thiết yếu giúp da trở nên hồng hào