Ung thư tuyến tiền liệt có thể phát hiện sớm trước khi có triệu chứng

Vị trí

Tuyến tiền liệt là một tuyến chỉ tìm thấy ở nam giới. Nó là một hạch nhỏ bao quanh niệu đạo, nằm dưới bàng quang và phía trước trực tràng qua đó nước tiểu và tinh dịch thoát ra. Tuyến tiền liệt là một bộ phận nằm trong hệ thống sinh sản nam giới.

Chức năng

Tuyến tiền liệt sản xuất chất nhờn tạo tinh dịch nuôi dưỡng tinh trùng và tăng khả năng thụ thai. Tuyến tiền liệt cần hormon nam testosterone để tăng trưởng và phát triển.

Kích thước của tuyến thay đổi theo độ tuổi: Ở những người trẻ tuổi, nó có kích thước bằng quả óc chó, nhưng nó có thể nhiều lớn hơn ở những người đàn ông lớn tuổi.

Ung thư tuyến tiền liệt là ung thư xảy ra ở tuyến tiền liệt - một tuyến nhỏ hình quả óc chó ở nam giới sản xuất chất lỏng tinh dịch nuôi dưỡng và vận chuyển tinh trùng, khi những tế bào bất thường phát triển trong tuyến tiền liệt. Những tế bào bất thường này có thể tiếp tục tăng lên một cách không kiểm soát được và có thể lan sang những bộ phận kế cận hay xa hơn của cơ thể.

Ung thư tuyến tiền liệt thường là bệnh phát triển khá chậm, biểu hiện lâm sàng không rõ ràng, có tỷ lệ sống cao. Tuy nhiên bệnh ở mức độ nặng có thể nhân lên và lan ra nhanh chóng và có thể gây tử vong. Vì vậy nên đến cơ sở y tế định kỳ kiểm tra để phát hiện kịp thời.

Phân loại

Hầu như tất cả các bệnh ung thư tuyến tiền liệt là ung thư tuyến. Những bệnh ung thư phát triển từ các tế bào tuyến (các tế bào tạo ra dịch tuyến tiền liệt được thêm vào tinh dịch).

Các loại ung thư tuyến tiền liệt khác bao gồm (nhưng khá hiếm):

• Sarcom
• Ung thư biểu mô tế bào nhỏ
• Các khối u thần kinh (trừ ung thư biểu mô tế bào nhỏ)
• Ung thư tế bào chuyển tiếp

Triệu chứng

Ung thư tuyến tiền liệt thường không gây ra các triệu chứng ban đầu rõ ràng, khó phân biệt với các bệnh khác, bao gồm:

• Khó chịu khi đi tiểu, đi tiểu khó
• Giảm lực trong dòng nước tiểu
• Máu trong tinh dịch
• Khó chịu ở vùng xương chậu, đau ngang hông
• Đau xương
• Rối loạn cương dương

Khi nào đi khám bác sĩ?

Cần gặp với bác sĩ nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào làm bạn lo lắng và nghi ngờ có phải là ung thư tuyến tiền liệt để có những biện pháp ngăn ngừa và điều trị thích hợp.

Nguyên nhân

Các nhà nghiên cứu không thể khẳng định chính xác nguyên nhân gây ra ung thư tuyến tiền liệt. Nhưng họ đã tìm thấy một số yếu tố nguy cơ và đang cố gắng tìm hiểu làm thế nào những yếu tố này khiến các tế bào tuyến tiền liệt trở thành ung thư.

Ở mức độ cơ bản, có thể ung thư tuyến tiền liệt khởi đầu khi một số tế bào trong tuyến tiền liệt của bạn trở nên bất thường. Đột biến trong DNA của các tế bào bất thường khiến các tế bào phát triển và phân chia nhanh hơn các tế bào bình thường. Các tế bào bất thường tiếp tục tồn tại, khi các tế bào khác sẽ chết đi. Các tế bào này tích lũy dần tạo thành một khối u có thể phát triển dần dần rồi xâm lấn mô gần đó. Một số tế bào bất thường cũng có thể vỡ ra và lan rộng (di căn) đến các bộ phận khác của cơ thể.

• Một số gen kiểm soát khi các tế bào của chúng ta phát triển, phân chia thành các tế bào mới và chết:
• Một số gen giúp các tế bào phát triển, phân chia và sống sót được gọi là oncogene s.
• Các gen thường kiểm soát sự phát triển của tế bào, sửa chữa các lỗi trong DNA hoặc khiến các tế bào chết đúng lúc được gọi là các gen ức chế khối u.

Những thay đổi DNA có thể được di truyền từ cha mẹ hoặc có được trong suốt cuộc đời của một người. Thay đổi gen di truyền gây ra khoảng 5% đến 10% ung thư tuyến tiền liệt. Ung thư gây ra bởi các gen di truyền được gọi là ung thư di truyền. Hoặc có thể tiếp xúc với phóng xạ hoặc hóa chất gây ung thư có thể gây đột biến DNA ở nhiều cơ quan,

Các yếu tố nguy cơ

Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:

• Tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh của bạn tăng lên khi bạn già đi. Ung thư tuyến tiền liệt hiếm gặp ở nam giới dưới 40 tuổi, nhưng khả năng mắc bệnh tăng nhanh sau tuổi 50. Khoảng 6 trong 10 trường hợp mắc ung thư này được phát hiện ở nam giới trên 65 tuổi.
• Chủng tộc: Vì những lý do chưa được xác định, đàn ông da đen có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao hơn so với đàn ông thuộc các chủng tộc khác. Ở đàn ông da đen, loại ung thư này cũng có nhiều khả năng là hung hăng hoặc tiến triển. Ung thư tuyến tiền liệt xảy ra ít hơn ở những người đàn ông gốc Á và gốc Tây Ban Nha / La tinh so với người da trắng không phải gốc Tây Ban Nha.
• Tiền sử gia đình: Nếu đàn ông trong gia đình bạn bị ung thư tuyến tiền liệt, nguy cơ của bạn có thể tăng lên. Ngoài ra, nếu bạn có tiền sử gia đình về các gen làm tăng nguy cơ ung thư vú (BRCA1 hoặc BRCA2) hoặc tiền sử gia đình rất mạnh về ung thư vú, nguy cơ mắc bệnh của bạn có thể cao hơn.
• Thay đổi gen: Một số thay đổi gen di truyền dường như làm tăng nguy cơ mắc bệnh này, nhưng có lẽ chúng chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ trong các trường hợp nói chung.
• Môi trường, lối sống: Có bằng chứng cho thấy là môi trường và lối sống có thể tác động lên nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Bệnh này phổ biến nhất ở Tây Bắc Châu, Úc, Bắc Mỹ, và trên các đảo Caribbean. Nó ít phổ biến hơn ở Châu Á, Châu Phi, Trung Mỹ và Nam Mỹ.

Một số yếu tố nguy cơ

Béo phì: Đàn ông béo phì được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt có thể dễ mắc bệnh tiến triển khó điều trị hơn.

• Hút thuốc
• Phơi nhiễm hóa chất
• Viêm tuyến tiền liệt
• Bệnh lây truyền qua đường tình dục
• Thắt ống dẫn tinh

Biến chứng

Biến chứng của ung thư tuyến tiền liệt và phương pháp điều trị của nó bao gồm:

• Ung thư lan rộng (di căn): Ung thư tuyến tiền liệt có thể lan đến các cơ quan lân cận, chẳng hạn như bàng quang, hoặc đi qua hệ thống máu hoặc bạch huyết của bạn đến xương hoặc các cơ quan khác. Tế bào ung thư có thể lan đến xương có thể gây đau và gãy xương. Một khi tế bào ung thư đã lan sang các khu vực khác của cơ thể, nó vẫn có thể đáp ứng với điều trị và có thể được kiểm soát, nhưng nó không có khả năng được chữa khỏi.
• Tiểu không tự chủ: Cả ung thư tuyến tiền liệt và điều trị của nó có thể gây ra tiểu không tự chủ. Điều trị không tự chủ tùy thuộc vào loại bạn mắc phải, mức độ nghiêm trọng và khả năng nó sẽ cải thiện theo thời gian. Lựa chọn điều trị có thể bao gồm thuốc, ống thông và phẫu thuật.
• Rối loạn cương dương: Rối loạn chức năng cương dương có thể là kết quả của ung thư tiền liệt tuyến hoặc do việc điều trị của nó, bao gồm phẫu thuật, xạ trị hoặc hormone. Các loại thuốc, thiết bị chân không hỗ trợ đạt được sự cương cứng và phẫu thuật có sẵn để điều trị rối loạn cương dương.

Bệnh có thể được phát hiện sớm?

Sàng lọc là thử nghiệm để tìm ung thư ở người trước khi họ có triệu chứng. Đối với một số loại ung thư, sàng lọc có thể giúp tìm ra bệnh ung thư ở giai đoạn đầu, khi chúng có khả năng dễ điều trị hơn.

Ung thư tuyến tiền liệt thường có thể được tìm thấy trước khi các triệu chứng bắt đầu bằng cách kiểm tra lượng kháng nguyên dành riêng cho tuyến tiền liệt (PSA) trong máu của một người đàn ông. Một cách khác để tìm ra bệnh là khám trực tràng kỹ thuật số (DRE), trong đó bác sĩ đặt ngón tay đeo găng, bôi trơn vào trực tràng để cảm nhận tuyến tiền liệt.

Bệnh thường có thể được phát hiện sớm bằng cách sử dụng xét nghiệm máu đơn giản, nhưng không rõ liệu lợi ích của việc kiểm tra tất cả nam giới đối với ung thư tuyến tiền liệt có vượt quá nguy cơ hay không.

Phòng ngừa

Bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh nếu:

• Chọn một chế độ ăn uống lành mạnh đầy đủ trái cây và rau quả: Tránh thực phẩm giàu chất béo và thay vào đó tập trung vào việc lựa chọn nhiều loại trái cây, rau và ngũ cốc. Trái cây và rau quả chứa nhiều vitamin và chất dinh dưỡng có thể đóng góp cho sức khỏe của bạn.
• Một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều loại trái cây và rau quả có thể cải thiện sức khỏe tổng thể của bạn.
• Tập thể dục đều đặn thường xuyên: Tập thể dục cải thiện sức khỏe tổng thể của bạn, giúp bạn duy trì cân nặng và cải thiện tâm trạng của bạn. Có một số bằng chứng cho thấy những người đàn ông không tập thể dục có mức PSA cao hơn, trong khi những người đàn ông tập thể dục có thể có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn. Nếu bạn mới tập thể dục, hãy bắt đầu chậm và tập luyện theo thời gian tập thể dục nhiều hơn mỗi ngày.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Nếu cân nặng hiện tại của bạn khỏe mạnh, hãy tập thể dục bằng cách tập thể dục hầu hết các ngày trong tuần. Nếu bạn cần giảm cân, hãy tập thể dục nhiều hơn và giảm số lượng calo bạn ăn mỗi ngày. Hãy hỏi bác sĩ để được giúp đỡ tạo ra một kế hoạch giảm cân lành mạnh.
• Nói chuyện với bác sĩ của bạn về tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Đàn ông có nguy cơ cao mắc loại ung thư này có thể cân nhắc dùng thuốc hoặc các phương pháp điều trị khác để giảm nguy cơ. Một số nghiên cứu cho thấy dùng thuốc ức chế men khử 5-alpha, bao gồm finasteride (Propecia, Proscar) và dutasteride (Avodart), có thể làm giảm nguy cơ phát triển ung thư tuyến tiền liệt. Những loại thuốc này được sử dụng để kiểm soát sự mở rộng tuyến tiền liệt và rụng tóc ở nam giới.

Tuy nhiên, một số bằng chứng chỉ ra rằng đàn ông dùng các loại thuốc này có thể tăng nguy cơ mắc một dạng ung thư tuyến tiền liệt nghiêm trọng hơn. Nếu bạn lo lắng về nguy cơ phát triển bệnh, hãy nói chuyện với bác sĩ.

(HoiBenh chuyển ngữ từ Cancer - Prostate)

Xem thêm:

• PSA - dấu ấn của ung thư tiền liệt tuyến
• Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn nào nguy hiểm nhất?
• Cách hiệu quả phát hiện ung thư tiền liệt tuyến
• Khám ung thư tiền liệt tuyến ở đâu tốt tại Hà Nội