Ung thư dạ dày di căn- Những dấu hiệu cần biết

Cùng Vinmec tìm hiểu về căn bệnh nguy hiểm ở giai đoạn cuối này.

1.1. Ung thư dạ dày là gì?

Ung thư dạ dày là tình trạng các tế bào dạ dày phát triển quá mức, do một yếu tố nào đó mà không tự chế theo tuần hoàn thông thường mà phát triển hình thành các khối u ác tính trong dạ dày. Khối u này sẽ dần phát triển, hấp thụ chất dinh dưỡng nuôi cơ thể, dần di căn sang các bộ phận khác.

Khi phát hiện ra sớm bệnh và được chữa trị kịp thời, ung thư dạ dày có thể được chữa khỏi. Bệnh ung thư dạ dày nếu được điều trị sớm ở giai đoạn đầu, tỉ lệ chữa bệnh thành công khá cao. Tuy nhiên, phần lớn bệnh nhân đến khám khi đã ở trong giai đoạn muộn.

Trong giai đoạn chưa di căn và xâm lấn, tỷ lệ chữa cho bệnh nhân ung thu dạ dày sống thêm 5 năm là 84% và 10 năm là 64%. Nhìn chung ung thư dạ dày nếu được phát hiện và điều trị sớm có thể chữa được và sống được trên 10 năm. Ngược lại, khi ung thư dạ dày di căn và xâm lấn sang những bộ phận khác của cơ thể, người bệnh thường không sống quá 5 năm

1.2. Các giai đoạn của ung thư dạ dày

Theo mức độ phát triển của tế bào và khối u ung thư, ung thư dạ dày được chia thành 5 giai đoạn:

• Ung thư dạ dày giai đoạn 0

Đây là giai đoạn đầu của ung thư dạ dày, lúc này tế bào ung thư mới nằm ở lớp niêm mạc dạ dày.

• Ung thư dạ dày giai đoạn 1

Ở giai đoạn này, các tế bào ung thư đã xâm lấn sang lớp thứ 2 của dạ dày, tỉ lệ chữa khỏi bệnh ở giai đoạn này vẫn rất cao, song lại không có triệu chứng đặc hiệu.

• Ung thư dạ dày giai đoạn 2

Giai đoạn này, các tế bào ung thư đã xâm lấn qua lớp niêm mạc dạ dày, còn gọi là ung thư dưới cơ.

• Ung thư dạ dày giai đoạn 3

Ung thư dạ dày giai đoạn này đã bắt đầu di căn sang hạch bạch huyết, chuẩn bị hoặc 1 phần di căn sang các cơ quan.

• Ung thư dạ dày giai đoạn 4

Ở giai đoạn cuối này, tế bào ung thư đã di căn khắp cơ thể, xâm lấn làm hại hầu hết các cơ quan. Bệnh nhân chẩn đoán ở giai đoạn này khả năng điều trị khỏi bệnh và cơ hội sống sót rất thấp.

So với những bệnh ung thư khác thì ung thư dạ dày không phổ biến, nhưng lại đặc biệt nguy hiểm, tỉ lệ tử vong cao bởi bệnh rất khó chẩn đoán. Ung thư dạ dày không gây ra bất cứ triệu chứng sớm nào, thường chỉ rõ ràng khi đã đến giai đoạn 3 hoặc 4.

1.3. Ung thư dạ dày di căn

Ung thư dạ dày di căn là chỉ giai đoạn ung thư dạ dày đã di chuyển di căn theo đường bạch huyết lan truyền đến những cơ quan khác như phổi, gan, não, xương, hạch... để hình thành các khối u thứ phát.

Ung thư dạ dày di căn là giai đoạn cuối của bệnh, lúc này tế bào ung thư phát triển rất nhanh và nguy hiểm.

Theo các chuyên gia, ung thư dạ dày di căn theo con đường hạch bạch huyết đến nhiều bộ phận khác trong cơ thể như phổi, gan, túi mật, đại tràng, xương... Triệu chứng của từng tình trạng di căn ở các bộ phận khác nhau thì cũng khác nhau, nhưng điểm chung là cơ thể suy nhược rất nhanh, mệt mỏi, buồn nôn khi ăn, những cơn đau bụng cấp tính quặn quại. Cùng tìm hiểu rõ hơn nhé.

2.1. Ung thư dạ dày di căn đến hạch bạch huyết

Hạch bạch huyết gần dạ dày là vị trí di căn đầu tiên của tế bào ung thư, tùy vào mức độ phát triển mà tế bào ung thư có thể di căn đến 1 – 2 hạch bạch huyết hay nhiều, lên tới 7 – 15 hạch.

Thông thường, ung thư dạ dày di căn sang 4 nhóm hạch chính hội tụ ở thân tạng và ống ngực là:

• Hạch vị trái.
• Hạch tụy, lách.
• Hạch cạnh tâm vị.
• Hạch trên và dưới môn vị.

Ung thư dạ dày di căn sang hạch có những biểu hiện dễ phát hiện như:

• Hạch cứng không cố định, ấn không đau nhưng có thể vỡ, gây loét.
• Cảm thấy có nốt hạch lớn ở dưới cổ họng, xương hàm hay mang tai.
• Ngứa đau cổ, ho dai dẳng ban đêm, khó nuốt, buồn nôn, chán ăn.
• Sốt cao trên 39 độ C, cơ thể mất nước không rõ nguyên do.

Khi ung thư dạ dày di căn sang hạch, phương pháp điều trị còn hạn chế, chưa đặc hiệu với những phương pháp như phẫu thuật cắt bỏ hạch, xạ trị, hóa trị kết hợp... Khi di căn ở giai đoạn muộn, với những diễn biến muộn thì những phương pháp hóa trị, truyền hóa chất... giúp giảm đau đớn, nâng cao chất lượng sống, kéo dài sự sống cho bệnh nhân.

Ung thư dạ dày di căn sang hạch bạch huyết là giai đoạn đầu để ung thư di căn sang các bộ phận khác của cơ thể, tùy vào tình trạng di căn hạch bạch huyết mà phương pháp điều trị khác nhau, tiên lượng sống cũng khác nhau.

2.2. Ung thư dạ dày di căn sang gan

Ung thư dạ dày di căn sang gan là phổ biến nhất trong ung thư dạ dày di căn, bởi gan là tạng nằm gần với dạ dày nhất, khi khối u đã ăn sâu vào thành dạ dày thì có thể chạm ngay đến gan, di căn luôn sang gan dễ dàng.

Như vậy, ung thư dạ dày di căn sang gan có thể qua mạng lưới bạch huyết gân cả 2 bộ phận này, tỉ lệ di căn lên tới 48% trong các trường hợp bệnh.

Tế bào di căn sang gan sẽ hình thành khối ung thư thứ phát tại đây, thường xảy ra ở giai đoạn cuối ung thư. Ngoài một số triệu chứng đặc trưng do ung thư dạ dày như ăn không ngon, phân đen, buồn nôn, khó nhai nuốt... thì bệnh di căn sang gan có những triệu chứng khác:

• Vàng da, vàng mắt.
• Chướng bụng, nôn ra máu.
• Sốt cao, đổ mồ hôi.
• Nước tiểu có màu lạ.
• Bề mặt gan cứng, lổn nhổn.
• Vùng bụng phải trên rốn, vai phải đau.
• Sụt cân nhanh không rõ nguyên do.

Tùy vào tình trạng di căn, kích thước khối u nguyên phát và thứ phát, độ lan rộng và sức khỏe hiện tại của bệnh nhân mà bác sỹ đưa ra các phương pháp điều trị thích hợp.

Một số phương pháp điều trị ung thư dạ dày di căn sang gan gồm:

• Hóa trị: Uống trực tiếp hoặc tiêm thuốc để thu nhỏ khối u hỗ trợ điều trị hoặc duy trì sự sống cho bệnh nhân giai đoạn cuối.
• Xạ trị: Dùng tia bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt khối u.
• Phẫu thuật: Cắt bỏ khối u, cả phần dạ dày hoặc cơ quan ở gan đã bị di căn.
• Thuyên tắc mạch gan: Chặn đường máu nuôi tế bào ung thư, kết hợp tiêu diệt bằng hóa chất, phóng xạ...

2.3. Ung thư dạ dày di căn sang tụy

Giống như gan, tụy cũng là cơ quan ngay gần với dạ dày nên tỉ lệ di căn cũng rất cao. Bên cạnh nguyên nhân ung thư di căn sang tụy qua hạch bạch huyết, là xâm lấn tự nhiên thì đây có thể là biến chứng của phẫu thuật cắt bỏ khối u dạ dày, khi phẫu thuật, các tế bào ung thư rơi vào tụy và phát triển. Khi ung thư thứ phát đã hình thành ở tụy, chúng có thể tiếp tục di căn sang phúc mạc bụng.

2.4. Ung thư dạ dày di căn phúc mạc bụng

Phúc mạc là màng thành mạch lớn nhất, giúp bao bọc các cơ quan trong ổ bụng và đáy chậu. Song cơ quan này rất dễ bị xâm lấn bởi ung thư dạ dày cũng như tổn thương do va chạm, tỉ lệ di căn được ghi nhận là 32% các trường hợp.

Hầu hết các trường hợp ung thư dạ dày di căn sang phúc mạc là do tai biến của phẫu thuật, nên bệnh nhân dù điều trị khỏi ung thư dạ dày cũng vẫn tái phát sau một thời gian.

Khi ung thư dạ dày di căn phúc mạc giai đoạn cuối thì các phương pháp áp dụng chỉ để nâng cao chất lượng sống, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân như: Thuốc giảm đau, hóa xạ trị...

2.5. Ung thư dạ dày di căn sang phổi

Dù phổi nằm khá xa dạ dày nhưng đáy lá phổi lại khá gần với dạ dày nên việc di căn tế bào ung thư cũng dễ xảy ra, có thể ngay từ giai đoạn 3 của bệnh, thường xảy ra đồng thời với di căn sang gan. Tỉ lệ di căn này ghi nhận khoảng 15%.

2.6. Ung thư dạ dày di căn sang xương

Ung thư dạ dày di căn sang xương thường xảy ra ở giai đoạn 4 của ung thư, lúc này tế bào ung thư đã đến các mô xương, hình thành khối u thứ phát tại đây, tỉ lệ di căn khoảng 12%.

Triệu chứng điển hình khi Ung thư dạ dày di căn sang xương là:

• Yếu xương, xương dễ gãy, tổn thương tiêu xương.
• Đau xương nặng, có thể thấy hạch ngoại vi.
• Di căn cột sống, khối u chèn ép rễ thần kinh và tủy sống.
• Cơ thể thiếu máu, dễ xuất huyết.
• Chán ăn, cơ thể mệt mỏi, táo bón, dễ bị nôn.
• Cơ thể suy nhược, sụt cân không rõ nguyên do.
• X-quang thấy rõ tổn thương xương, ổ tiêu xương.

Khi phát hiện ung thư dạ dày di căn xương, hầu hết các phương pháp điều trị được đưa ra để tăng Calci máu, tăng sức đề kháng, giảm đau, làm chậm hoại tử... gồm:

• Điều trị thiếu máu: Truyền khối hồng cầu, tiêm Erythropoietin.
• Điều trị tăng Calci máu: Truyền NaCl 0.9% Corticoid, Calcitonin, biphosphonat qua tĩnh mạch.
• Giảm đau: Dùng thuốc chống viêm không Steroid, thuốc giảm đau Codein, Opioid, Morphin.
• Làm chặn và ngăn ngừa tiêu xương: Chất phóng xạ, thuốc kháng cathepsin K, xạ trị, phương pháp quang động học.

Ngoài những vị trí kể trên, ung thư dạ dày di căn có thể di căn sang các vị trí khác với tỉ lệ thấp hơn như não, túi mật, tuyến tiền liệt, buồng trứng...

Ung thư dạ dày di căn đều là những trường hợp nặng, bệnh phát triển đến giai đoạn muộn này nên điều trị rất khó khăn. Hầu hết các phương pháp điều trị chỉ giúp bệnh nhân bớt đau đớn, kéo dài thêm thời gian sống. Theo thống kê, chỉ có khoảng 4 – 5% bệnh nhân ung thư dạ dày di căn khỏi bệnh, có cơ hội sống trên 5 năm.

Mức độ nguy hiểm và tiên lượng của ung thư dạ dày di căn tùy vào mức độ bệnh và cơ quan di căn hình thành khối u thứ phát. Cụ thể:

Ung thư dạ dày di căn hạch bạch huyết: Bệnh nhân có khả năng chữa khỏi khá cao.

Ung thư dạ dày di căn gan, phổi, xương, não: Biện pháp điều trị không thể chữa khỏi bệnh, tỉ lệ sống sót thấp (dưới 5%).

Mặc dù tỉ lệ điều trị khỏi bệnh thấp nhưng trên thực tế vẫn có rất nhiều trường hợp bệnh nhân vẫn điều trị khỏi bệnh, sống trên 5 năm nhờ phát hiện và điều trị theo liệu trình đúng, thái độ sống tích cực, yêu đời, tin tưởng và dùng thực phẩm bổ trợ.

Mọi bất thường về sức khỏe, có các dấu hiệu của ung thư dạ dày đều cần được coi trọng, đi thăm khám kịp thời để phát hiện sớm bệnh và điều trị kịp thời. Tầm soát ung thư định kỳ là cần thiết với những người khỏe mạnh, còn những bệnh nhân đã phát hiện bệnh thì cần sớm điều trị theo đúng liệu trình bác sỹ đưa ra.

Dù bạn đã chữa khỏi ung thư dạ dày thì cũng thường xuyên đến tái khám, tầm soát ung thư lại để tránh tế bào ung thư còn sót lại phát triển.

Bên cạnh đó là có chế độ ăn uống khoa học, hạn chế những thực phẩm gây hại đến dạ dày. Đặc biệt, hãy giữ tinh thần lạc quan, không suy sụp từ bỏ, niềm tin chiến thắng bệnh tật mãnh liệt. Trên thế giới có rất nhiều tấm gương chiến thắng căn bệnh ung thư di căn tử thần, trong có vận động viên người Pháp Lance Amstrong.

Trên đây là một số thông tin bệnh học về ung thư dạ dày di căn, bệnh viện Vinmec là một trong những bệnh viện quốc tế hàng đầu về điều trị ung thư. Mọi thắc mắc cần tư vấn về bệnh và điều trị vui lòng liên hệ với Vinmec bạn nhé.

Xem thêm:

• Giai đoạn ung thư dạ dày di căn sang gan
• Di căn trong ung thư dạ dày có chữa được không?
• Biểu hiện điển hình của ung thư dạ dày di căn