U dây thần kinh số 8 là bệnh gì?

U dây thần kinh số 8 (u dây thần kinh thính giác) còn gọi là u thần kinh tiền đình. Một số tên tiếng anh khác của căn bệnh này là: Acoustic Schwannoma hoặc Vestibular schwannoma hoặc Acoustic neuroma. Dây thần kinh 8 có 2 nhánh, một nhánh tiền đình và một nhánh ở ốc tai. U dây thần kinh 8 bắt nguồn từ nhánh tiền đình, là u của tế bào Schwann nằm trong màng bao myelin.

Để phát hiện ra khối u dây thần kinh số 8, cần chụp cắt lớp vi tính (CT scanner) đặc biệt là chụp cộng hưởng từ (MRI: Magnetic Resonance Imaging) để chẩn đoán bệnh tốt hơn, xác định chính xác kích thước, vị trí, tính chất khối u, mức độ chèn ép, mức độ xâm lấn với tổ chức xung quanh để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Bệnh u dây thần kinh 8 là bệnh diễn biến từ từ, nó có nhiều triệu chứng riêng biệt. Thường gặp ở bệnh nhân sau 30 tuổi. Dưới đây là một số triệu chứng đặc trưng của bệnh.

• Ù tai, chóng mặt

Ù tai xuất hiện sớm nhất và cũng hay gặp nhất, chóng mặt. Hiện tượng mất thăng bằng tăng lên.

• Đau đầu

Đau đầu liên quan đến khối u chèn ép các cơ quan khác, tùy kích thước khối u to hay nhỏ, chèn ép vào vị trí nào. Có thể nhức đầu thành nhiều cơn dữ dội.

• Giảm khả năng nghe, điếc

Khi bị khối u chèn ép, người bệnh bị suy giảm dần khả năng nghe một bên. Khối u có thể làm mất khả năng nghe do làm tổn thương trực tiếp lên thần kinh ốc tai (mất khả năng nghe từ từ). Có trường hợp gây mất khả năng nghe đột ngột hoặc thoáng qua. Nhưng hiện tượng này bị lặp lại do khối u chẹn cung cấp máu cho thần kinh ốc tai.Dần dần điếc hoàn toàn hoặc không hoàn toàn, điếc theo kiểu tai trong.

• Hội chứng tiền đình trung ương

Có hiện tượng rung giật nhãn cầu theo chiều ngang về bên bị bệnh. Đôi khi là những cơn rung giật theo chiều dọc.

• Khối u chèn ép, gây ảnh hưởng đến các dây thần kinh sọ kế bên như sau:
  • Dây thần kinh số V: gây cảm giác đau và tê mặt.
  • Dây thần kinh số VII: gây liệt mặt.
  • Dây thần kinh số VI: dẫn đến hiện tượng lác mắt vào trong.
• Triệu chứng tại tiểu não

Ảnh hưởng đến hoạt động của tiểu não, dẫn đến hiện tượng giảm trương lực, nói khó, đi đứng không vững vàng, đi kiểu người say.

• Tăng áp lực nội sọ, nôn vọt, phù gai thị, nhức đầu, liệt dây thần kinh số VII. Trường hợp khối u chèn ép nặng, có thể bệnh nhân sẽ nằm liệt giường, bán mê, điếc, mù, nói khó, nuốt khó. Bệnh nhân có thể tử vong vì hôn mê tăng dần hoặc do tụt kẹt hạnh nhân tiểu não.

Đối với bệnh U dây thần kinh 8 có 3 phương pháp điều trị chính đó là: phẫu thuật, theo dõi định kỳ bằng chẩn đoán hình ảnh, xạ trị, xạ ngoài phân liều và xạ trị proton.

• Điều trị bằng thuốc

Trước phẫu thuật, dùng thuốc để điều trị triệu chứng: rối loạn tiền đình, giảm đau, giảm áp lực nội sọ và an thần.

• Điều trị bằng vi phẫu thuật
  • Mổ lấy khối u bằng đường xuyên mê đạo, đường xuyên thái dương màng cứng, đường dưới chẩm bên, ...
  • Biến chứng của phương pháp vi phẫu:
    • Có thể liệt dây thần kinh số VII gây tình trạng méo miệng, giảm chức năng nghe, ù tai hoặc điếc.
    • Rò dịch não tủy qua vết mổ, qua ống Eustachian và tai giữa, gây viêm màng não.
    • Tụ máu trong sọ, tụ máu dưới da, phù nề thân não, phù nề tiểu não, liệt nhẹ nửa người (Hemiparesis), nhiễm trùng vết mổ....
• Xạ phẫu

Xạ phẫu là phương pháp sử dụng dao gamma quay (Gamma Knife: GK) hoặc dao gamma cổ điển để điều trị khối u thần kinh số 8 có kích thước < 3cm, hoặc trường hợp bệnh nhân có bệnh lý không phù hợp với phương pháp phẫu thuật. Theo nghiên cứu, bệnh nhân kiểm soát bệnh bằng dao gamma quay đạt tỉ lệ 93%, bảo tồn dây thần kinh mặt đạt 94,6%. Tính đến hiện nay, bệnh nhân được điều trị bằng dao gamma quay có kết quả điều trị tốt nhất, kiểm soát bệnh tốt, dây thần kinh mặt được bảo tồn, nhiều bệnh nhân đã hồi phục sau điều trị.

U dây thần kinh số 8 là một bệnh chiếm 6 - 8% các bệnh về sọ não. Là một căn bệnh khá nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của bệnh nhân. Bệnh này có thể phát hiện được dưới hình ảnh CT Scanner, hình ảnh MRI. Nếu có dấu hiệu giống như trên, bạn hãy đến bệnh viện chuyên khoa để được kiểm tra và điều trị.

Xem thêm:

• Đau thần kinh tọa khám ở đâu
• Đau dây thần kinh liên sườn uống thuốc gì?
• Tìm hiểu từ A đến Z về bệnh đau dây thần kinh tọa