Tuyến nội tiết nào quan trọng nhất trong cơ thể người và vì sao lại quan trọng?

1. Tuyến yên và tuyến tùng

Là hai tuyến nội tiết quan trọng nhất nên được bảo vệ rất kín đáo trong sọ não. Chúng có vai trò chỉ huy tất cả các tuyến nội tiết khác.

Tuyến yên

Nằm giữa hộp sọ, dưới đại não trên tiểu não. Kích thước chỉ bằng hạt đậu, nặng khoảng 0,7g nhưng tuyến yên là tuyến nội tiết quan trọng nhất trong cơ thể con người

Tuyến yên là một phần trong hệ thống nội tiết của con người. Hệ thống này gồm những tuyến khác nhau nằm ở nhiều nơi trong cơ thể. Những tuyến này tiết ra những hoá chất khác nhau mà ta gọi là “hormone”.

Những hoá chất do các tuyến tiết ra đi thẳng vào máu để được dẫn đi khắp cơ thể. Hệ thống nội tiết như một cơ quan điều tiết nhiều hoạt động diễn ra trong cơ thể. Tuyến yên, một bộ phận của hệ thống nội tiết, điều khiển và kiểm soát nhiều chức năng trong cơ thể. Thật ra tuyến yên là thành phần quan trọng nhất của cơ thể trong việc điều tiết sự tăng trưởng, tạo sữa và kiểm soát hoạt động của tất cả các tuyến nội tiết khác.

Tuyến yên có tầm quan trọng sinh tử nhưng nó lại có tầm vóc rất nhỏ bé: cỡ chỉ bằng hạt đậu và trọng lượng cũng chỉ bằng hạt đậu. Nó nằm dính liền dưới não và được che chở bằng một cấu trúc xương. Mặc dầu nhỏ như vậy, tuyến yên cũng được chia thành hai ngăn gọi là hai “thùy”, thùy trước” hơi lớn hơn “thùy sau”. Thùy sau là nơi tập trung của khoảng 50.000 đầu mối dây thần kinh liên lạc khắp mọi phần trong cơ thể. Tuyến yên điều khiển sự tăng trưởng của trẻ em bằng cách tác động vào một tuyến khác: tuyến giáp.

Tuyến yên cũng điều khiển cả sự tính dục của con người. Nó cũng điều hoà quá trình trao đổi chất, tức là quá trình biến đổi thực hành nhiều dạng năng lượng khác nhau. Cũng chính tuyến yên dính dấp đến hoạt động của vài bắp cơ, của thận và nhiều cơ quan khác.

Tuyến tùng

Nằm trong hộp sọ, gần và cao hơn tuyến yên một ít. Kích thước cũng nhỏ hơn tuyến yên một chút.

Vai trò: như một nhà tổ chức, duy trì sự phát triển hài hòa của các tuyến nội tiết khác, đặc biệt là tuyến sinh dục. Nó rất quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển cân đối của cơ thể.

Hormon của tuyến yên và tuyến tùng cùng phối hợp kích thích và trực tiếp điều khiển sự họat động của tuyến giáp.

Vùng phản chiếu của tuyến tùng nằm cạnh vùng phản chiếu của tuyến yên nhưng cao hơn và lệch về ngón chân thứ hai.

2. Tuyến giáp và cận giáp

Hai tuyến này nằm cạnh nhau ở phía trước khí quản và thanh quản, dưới yết hầu.

Tuyến giáp trạng

Có màu đỏ vàng, giống hai túi nhỏ nằm phía trước khí quản và thanh quản.

Tổng lượng Iod trong hai túi này chứa khoảng 8mg, nhiều gấp 60.000 lần so với nồng độ Iod ở bất kỳ nơi nào trong cơ thể.

Vai trò: các hormon của tuyến giáp có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phá vỡ cặn bã để đào thải ra ngoài. Vì vậy người nào thường xuyên tác động (day ấn) vào vùng cổ, hầu sẽ kích thích tuyến này tiết hormon đào thải cặn bã, độc tố trong máu, do vậy sẽ duy trì lâu dài sự trẻ trung của cơ thể.

Tuyến giáp còn ảnh hưởng tới khả năng giữ nước của cơ thể, tính năng động mềm mại của cơ, sức bền của mô xương, sự phát triển, hoạt động của bộ máy sinh dục và các tuyến nội tiết khác.

Vùng phản chiếu của tuyến giáp ở gốc ngón chân cái, phía lòng bàn chân, nơi có mấu xương nhô cao và trên chỉ lằn ngang.

Tuyến cận giáp

Nằm sâu phía sau tuyến giáp, đó là 4 mô thịt nhỏ, dài (mỗi mô dài 2,5cm), màu đỏ thẫm.

Vai trò: điều khiển lượng Canxi, Phospho trong máu, duy trì tỉ lệ thích hợp và phân phối chúng đến đúng những nơi cần thiết trong cơ thể.

Cả hai tuyến giáp và cận giáp ảnh hưởng rất lớn đến hệ thần kinh và hệ cơ. Chỉ cần một trong hai tuyến này bị tổn thương không hoạt động thì các dây thần kinh và mọi cơ bắp sẽ ngưng hoạt động, cơ thể lâm vào tình trạng vô tri.

Vùng phản chiếu của tuyến giáp cận ở ngay cạnh, phía dưới vùng phản chiếu của tuyến giáp nhưng nằm sâu hơn.

3. Tuyến ức

Là những mô mềm, màu hồng nằm giữa ngực và trải rộng ra phía trước phổi hơi thấp hơn so với tim, nhưng lại có nhánh lên tới tận cổ.

Động vật mới sinh nói chung, trẻ sơ sinh nói riêng đều có tuyến ức rất phát triển

Vai trò: tuyến ức có vai trò chủ yếu trong việc điều hòa kiểm soát hệ thống miễn dịch. Khi mới ra đời và thời kỳ nhỏ tuổi do hệ thống miễn dich chưa hoàn thiện nên rất cần tuyến ức để điều khiển, hỗ trợ cho hoạt động tự bảo vệ chống lại các mầm bệnh.

Vùng phản chiếu của tuyến ức ngay bên cạnh các tuyến giáp về phía giữa gan bàn chân.

4. Tuyến thượng thận

Giống cái mào đính ở phần trên cùng của quả thận.

Vai trò: quan trọng đối với sức mạnh, tinh thần và vật chất của con người. Cung cấp cho chủ nhân ngọn lửa nhiệt tình, lòng can đảm, sự bình tĩnh gan dạ, tinh thần lạc quan, óc sáng tạo, ... Trước một hoàn cảnh gay cấn bất ngờ, tuyến thượng thận lập tức tiết ra hormon khiến tim đập nhanh hơn, mạch máu, huyết quản ở cơ bắp dãn nở ra, đồng thời kích thích các tuyến mồ hôi hoạt động để điều hòa thân nhiệt

Vùng phản chiếu: gần vùng phản chiếu của thận.

5. Tuyến sinh dục

Là bộ máy chuyên sản xuất ra hormon sinh dục, nam giới nằm ở hai tinh hoàn, nữ giới nằm ở hai buồng trứng.

Vai trò: có hai loại hormon sinh dục là androgen (kích thích tố sinh dục nam) và estrogen (kích thích tố sinh dục nữ).

Androgen: kích thích gia tăng bắp thịt, tạo dáng vẻ cường tráng và có xu hướng dẫn đến những hành vi hùng dũng.

Estrogen: kích thích gia tăng phần mỡ lót dưới da, tạo dáng vẻ dịu dàng, mịn màng và có xu hướng dẫn đến những hành vi thụ động.

Cơ thể mỗi người đều sản xuất ra cả hai loại androgen(+) và estrogen(-) nhưng tùy tỉ lệ thích hợp của hai loại đó mà hình thành tính cách, giới tính và điều hòa nhân cách.

Vùng phản chiếu nằm ở 1/3 đường thẳng nối từ mắt cá chân phía ngoài tới điểm sau cùng của xương gót chân.

Xem thêm:

• Căn bệnh làm cho tuyến giáp không ổn định
  
• Tác hại của rối loạn nội tiết đối với phụ nữ