Từ câu chuyện tắc trách của trường Gateway những lý do cực kỳ nguy hiểm khi ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa

Trong tuần qua, dư luận đang nổi làn sóng mạnh mẽ về câu chuyện tắc trách của trường Gateway dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Từ đây, những rủi ro cực kỳ nguy hiểm khi ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa đặc biệt được quan tâm và lưu ý như một bài học sinh tồn cho cả người lớn cũng như trẻ nhỏ.

Việc ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa có thể chỉ là tình huống bất khả kháng khi bạn quá mệt mỏi vì lái xe đường dài, khi không tìm được chỗ nghỉ êm ái. Tuy nhiên, đã có nhiều trường hợp đáng tiếc do thiếu hiểu biết khi ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa được ghi nhận trên thế giới và cả ở Việt Nam trong nhiều năm qua.

Trong tất cả các trường hợp, nguyên nhân lớn nhất dẫn tới tử vong chính là ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa và bật điều hòa lấy gió trong. Xét về mặt tích cực của việc đóng kín cửa và bật điều hòa lấy gió trong là tiết kiệm nhiên liệu, đề phòng trộm cắp nhưng cũng là nguyên nhân khiến nạn nhân tử vong chỉ sau vài giờ ngủ quên. Đối với một số mẫu xe đời mới hệ thống điều hòa đã khắc phục hạn chế trên bằng cách chuyển linh hoạt giữa hai chế độ lấy gió trong và gió ngoài sau 5 phút.

Tuy nhiên, không phải hầu hết các chủ xe đều đang sở hữu một mẫu xe đời mới có công nghệ này. Ở chế độ lấy gió trong, hệ thống điều hòa trên các xe đời cũ chỉ dùng chính không khí bên trong xe để làm lạnh khiến việc lưu thông không khí với bên ngoài gần như không có. Nếu ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa trong trường hợp này, một người có thể tử vong trong khoảng 2 - 3 giờ vì cạn kiệt oxy, càng nhiều người thì thời gian càng rút ngắn. Ngay cả trong trường hợp đã chọn chế độ lấy gió ngoài vẫn có thể bị tử vong do động cơ chết máy. Nguyên nhân của tình trạng này có thể là do xe bị hết nhiên liệu hoặc động cơ quá nóng vì đứng lâu một chỗ khiến hệ thống làm mát bằng gió cưỡng bức không hoạt động.

Ô tô như một cái thùng kim loại khép kín, còn chúng ta chỉ là những con người nhỏ bé bằng da bằng thịt. Bạn đã bao giờ nhận thức được tác động thực tế của việc ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa lên cơ thể mình?

Bác sĩ Lương Quốc Chính, Khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết ngạt thở và sốc nhiệt khiến một người có thể tử vong khi ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa, nhất là xe đậu dưới trời nắng. Có những trường hợp được cứu sống nhưng bị tổn thương não, chịu di chứng thần kinh suốt đời.

Nguy cơ sốc nhiệt xảy ra khi người ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa đậu dưới trời nắng. Thông thường, nhiệt độ trên xe ô tô đóng kín cửa cao gần gấp đôi so với nhiệt độ ngoài trời. Bác sĩ Chính còn cho biết "Khi thân nhiệt lên đến ngưỡng 40 độ C có thể xảy ra tình trạng sốc nhiệt, đến 42 độ C hoặc cao hơn sẽ gây rối loạn chức năng các cơ quan dẫn đến tử vong".

Người ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa bị thiếu oxy, sốc nhiệt làm tổn thương não bộ, thần kinh, cơ thể không có phản xạ dẫn đến các cơ co cứng, cử động khó khăn.

Thời gian dẫn đến những tai biến sức khỏe và hệ quả còn tùy vào thể trạng từng người, số lượng người trong xe, sự chênh lệch nhiệt độ ngoài trời. Càng nhiều người trên xe thì oxi càng mau hết, nhiệt độ càng tăng cao, nguy cơ tử vong nhanh hơn, sau 2-3 giờ hoặc hơn.

Nguy cơ thứ hai là hiện tượng ngộ độc carbon monoxide (CO). Bác sĩ Chính cũng có giải thích, khi xe đóng kín cửa nổ máy và bật máy lạnh, trong xe có mức nhiệt dễ chịu nhưng mức oxy (O2) sẽ giảm. Nếu xe đậu ở nơi có đặc điểm không nhiều gió, khí CO phát sinh trong khi xe hoạt động có thể rò rỉ vào xe. CO là một khí được xếp loại rất độc. Nồng độ CO trong xe đóng kín tăng làm giảm lượng O2 đi vào máu, khiến cơ thể bị sốc hoặc có thể đột ngột tử vong.

Tùy tính năng cơ học của chiếc xe mà lượng khí thải CO khác nhau, làm người trong xe ngạt thở nhanh hoặc chậm. Mặc dù khi xe mở cửa sổ thì CO vẫn tích tụ ở mức thấp hơn, đủ làm giảm lượng oxy trong máu, khiến người trong xe mất chất lỏng và nước cơ thể.

Các chuyên gia khuyến cáo nên tránh ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa. Zubair Sharif, một cố vấn dịch vụ xe hơi của Dubai, khuyên mọi người nên kiểm tra tính năng điều hòa không khí của xe sau mỗi 6 tháng. Khi hệ thống trục trặc sẽ không làm mát đúng cách hoặc mất thời gian lâu hơn để bắt đầu làm mát xe. Tình trạng này là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ hệ thống làm mát sẽ dừng lại một cách ngẫu nhiên, làm cho nhiệt độ trong xe tăng đột biến gấp nhiều lần nhiệt độ môi trường xung quanh, nguy hại cho sức khỏe.

Trong trường hợp bắt buộc phải ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa, tài xế nên chọn nơi thoáng đãng không khí lưu thông tốt. Đặc biệt tài xế tránh đỗ xe trong không gian chật hẹp, bí khí bởi trong trường hợp này ngay cả mở hết cửa xe bạn vẫn có thể bị thiếu oxy hay nghiêm trọng hơn là ngộ độc khí CO được thải từ động cơ.

Bạn nên là bật điều hòa trong trường hợp cần thiết, chọn chế độ lấy gió ngoài hoặc tự động trên xe hơi đời mới. Chỉnh sao cho hệ thống gió điều hòa tránh thổi thẳng vào mặt dễ cảm lạnh, ảnh hưởng tới sức khỏe. Và bước quan trọng nhất bạn nên chú ý chính là khóa cửa và hạ kính cửa bên xuống khoảng 1,25 - 1,5 cm để không khí vẫn có thể lưu thông mà không quá ảnh hưởng tới việc làm mát của hệ thống điều hòa. Công đoạn này giúp bạn tránh được rủi ro khi động cơ tắt máy đột ngột, hệ thống điều hòa trong xe hỏng... và cả những đạo chích lăm le trộm đồ khi chủ nhân ngủ say. Tất nhiên, trong trường hợp này bạn nên cất kỹ điện thoại, ví và các món đồ giá trị để tránh khơi dậy lòng tham của kẻ gian.

Nếu chắc chắn hơn, bạn có thể đặt báo thức sau mỗi giờ, việc này khiến giấc ngủ bị gián đoạn nhưng nó giúp bạn kiểm soát tình huống tốt hơn bởi ngủ trên xe ô tô đóng kín cửa chưa bao giờ là an toàn.

Xem thêm:

• Thiếu ngủ là gì? Từng nhóm tuổi khác nhau có thời gian ngủ khác nhau đúng không?
• 3 mẹo để cơ thể sảng khoái mỗi sáng thức dậy
• 9 cách dễ dàng để có một giấc ngủ ngon và sâu